Ghi nhầm chỉ số điện: Lỗi lớn ở bệnh... quan liêu

Câu chuyện sai sót trong việc ghi chỉ số tiêu thụ điện dẫn tới hóa đơn tiền điện của một số hộ gia đình tăng sốc khiến nhiều người đặt câu hỏi sai sót xảy ra ở đâu, như thế nào khi hiện có 53,8% khách hàng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã được lắp đặt công tơ điện tử?

Theo TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng bộ môn Thiết bị điện-điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội, nếu công tơ cơ là một đĩa quay khiến sai số nhiều hơn thì công tơ điện tử chính xác hơn nhiều.

Ngay trên website của EVN cũng có bài viết tư vấn, giới thiệu về công tơ điện tử, trong đó khẳng định hiệu quả cao của loại công tơ này trong đo đếm điện năng.

Theo đó, công tơ điện tử được chế tạo dựa trên nguyên lý của công tơ cơ, nhưng sử dụng công nghệ điện tử, số liệu đo đếm điện năng được hiển thị trực tiếp trên màn hình LCD.

Công tơ có khả năng tích hợp đo ghi từ xa bằng handheld qua sóng radio RF hoặc qua đường dây tải điện nhờ lắp đặt các module rời: Modul Handheld RF, modul PLC, modle GRPS, rất thuận tiện và linh hoạt khi lựa chọn phương thức ghi chỉ số điện năng, đồng thời tiết kiệm đầu tư.

Công tơ điện tử có tích hợp chức năng đọc chỉ số công tơ từ xa bằng sóng vô tuyến, màn hình hiển thị bằng LCD và kỹ thuật đo đếm hiện đại, có độ chính xác cao, chống gian lận, đồng thời còn có khả năng cảnh báo ngược pha. Công tơ có thể tính hợp thêm tính năng đọc chỉ số từ xa qua sóng vô tuyến RF bằng máy tính cầm tay (Handheld Unit).

Khi lắp đặt modem tại điểm đo, dịch vụ AMR sẽ tự động thu thập chỉ số chốt hàng và truyền số liệu về phần mềm quản lý AMISS, tính cước cho khách hàng sử dụng điện, giảm sai sót so với việc công nhân ghi chỉ số trực tiếp.Nói về phần mềm quản lý theo dõi các chỉ số từ công tơ điện, EVN cho biết, các số liệu được truyền về trung tâm theo chương trình phần mềm quản lý định sẵn gồm, dòng điện, điện áp, tần số, góc lệch pha... với tần suất 30 phút/lần và hiển thị trực quan trên trên biểu đồ.

"Những số liệu này sẽ giúp cho khách hàng có thể quản lý và giám sát chất lượng dịch vụ của nhà cung cấp điện. Những sự cố bất thường xảy ra trên công tơ điện, cũng như hệ thống điện đều được thống kê, cảnh báo và chuyển đến Bảng thống kê cảnh báo sự kiện công tơ trong ngày", bài tư vấn của EVN nêu rõ.

Từ cơ chế hoạt động trên của công tơ điện tử, TS Trần Văn Thịnh cho biết, nếu nhân viên ghi điện nhìn trực tiếp vào chỉ số công tơ để đọc chỉ số tiêu thụ điện thì chắc chắn chính xác. Nhưng trong nhiều trường hợp, nhân viên ghi điện không muốn leo lên cột điện (công tơ treo trên cột điện - PV) mà đứng ở chân cột, đưa máy đo lên chĩa vào công tơ, tín hiệu từ công tơ truyền xuống thiết bị của nhân viên và với cách truyền tín hiệu, đọc thông số như vậy dễ dẫn tới nhiễu thông tin, khiến thông tin bị tam sao thất bản.

"Nhân viên ghi điện thậm chí có thể không cần đến hiện trường mà thông qua phần mềm, các thông số vẫn có thể truyền về trụ sở để họ đọc và quá trình truyền ấy có thể xảy ra lỗi như trên, dù trời nóng hay trời ẩm, trời nhiều bụi... cũng có thể sai", TS Trần Văn Thịnh lý giải.

Khẳng định những lỗi trong truyền tín hiệu như vậy hoàn toàn bình thường song vị chuyên gia nghiêm khắc phê bình cách làm quan liêu, sự thiếu nhạy cảm của nhân viên ghi điện và thanh toán tiền điện.

"Đối với sự việc tính sai gần 90 triệu đồng tiền điện/tháng cho một hộ dân bình thường tôi nghĩ nên tước... bằng người ghi số điện. Người làm nghề có thể nhận ra ngay: 90 triệu tiền điện một tháng thì mỗi ngày hộ dân đó dùng hết khoảng 3 triệu tiền điện, mỗi giờ dùng hết 125.000 đồng tiền điện. Với số tiền ấy, với công suất sử dụng ấy thì đường dây của hộ dân đó phải bị cháy từ lâu, không khéo cháy cả trạm.

Sự việc chứng tỏ người ghi và xuất hóa đơn không hiểu gì về mặt kỹ thuật và đó là sự quan liêu, thiếu nhạy cảm không chấp nhận được", TS Trần Văn Thịnh thẳng thắn và cho rằng ngoài việc xử lý nhân viên ghi, xuất hóa đơn nói trên, lãnh đạo chi nhánh điện lực có hóa đơn tính sai sốc nói trên đương nhiên cũng phải liên đới chịu trách nhiệm.

Ngày 25/4, trong buổi đoàn kiểm tra của EVN làm việc tại Công ty Điện lực quận Thanh Xuân (thuộc Tổng Công ty Điện lực Hà Nội - EVN Hanoi), ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN có chia sẻ về một số trường hợp lãnh đạo công ty điện bị tạm đình chỉ công tác do để xảy ra sai sót trong việc chốt số điện.

“Đây là sự cố cá nhân, rất đáng tiếc cho cả hệ thống”, tờ Zing dẫn lời ông Lâm nói.

Ông Lâm cho biết EVN sẽ có trách nhiệm phải kiện toàn hơn nữa ý thức cán bộ nhân viên, tuân thủ công vụ thông qua các chương trình đào tạo, năng cao nghiệp vụ và ý thức của nhân viên.

Với hạ tầng kỹ thuật, EVN sẽ xây dựng lưới điện thông minh theo lộ trình của Chính phủ. Từ nay đến 2025 sẽ hiện đại hóa công tác đo đếm, đi kèm là hoàn thiện phần mềm.

Để giảm thiểu sự cố EVN sẽ chỉ đạo cảnh báo các cấp quản lý, các chỉ số tăng đột biến, sẽ có các cấp khác nhau giám sát và quản lý trước khi cung cấp cho khách hàng. Thứ ba, ông Lâm nhấn mạnh đến công cụ để người dân giám sát kết quả sử dụng điện của mình thông qua hệ thống chăm sóc khách hàng, qua đó tiết kiệm điện.