Điều gì khiến Nhật Bản gấp rút triển khai hệ thống tên lửa siêu thanh?

Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đã thử nghiệm triển khai hệ thống tên lửa siêu thanh đầu tiên của họ nhằm ứng phó với các mối đe dọa ngày càng gia tăng.

Cơ quan mua sắm quốc phòng Nhật Bản gần đây đã công bố hình ảnh từ cuộc thử nghiệm trong một sự kiện ngày công nghiệp, cho thấy hệ thống vận chuyển-lắp đặt-bệ phóng Đạn bay siêu tốc (HVGP) hoạt động trong nhiều môi trường khác nhau.

Nhật Bản bắt đầu phát triển hệ thống này vào năm 2018 với mục tiêu ban đầu là hoàn thành công việc vào năm 2025, nhưng các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Trung Quốc và Triều Tiên đã thúc đẩy việc sản xuất hàng loạt vào năm 2023.

Để đẩy nhanh quá trình triển khai, Nhật Bản đang triển khai HVGP theo từng khối năng lực liên tiếp. HVGP đã trải qua hai cuộc thử nghiệm và vẫn đang trên đà triển khai vào năm 2026.

Biến thể Block 1 triển khai sớm có phạm vi thử nghiệm khoảng 900 km (559 dặm), tiếp theo là Block 2A, mở rộng phạm vi tấn công lên khoảng 2.000 km (1.242 dặm) và dự kiến hoàn thành vào năm 2027.

Khối 2B được nâng cấp hơn nữa, có phạm vi phủ sóng ước tính là 3.000 km (1.864 dặm), dự kiến sẽ được triển khai vào năm 2030.

Trong ngân sách quốc phòng năm tài chính 2026, Tokyo đã phê duyệt 2,07 tỷ đô la cho việc sản xuất hàng loạt và triển khai HVGP Block 1, cùng với 5,03 tỷ đô la nữa để phát triển HVGP Block 2 nâng cấp.

Theo các nhà phân tích quốc phòng, tham vọng triển khai sáu nhóm tác chiến tàu sân bay để phô trương sức mạnh trên khắp Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Trung Quốc là yếu tố chính thúc đẩy Nhật Bản phát triển vũ khí siêu thanh .

Với khả năng cơ động ở giai đoạn cuối, HVGP được thiết kế để xuyên thủng hệ thống phòng thủ nhiều lớp của tàu sân bay Trung Quốc đồng thời có khả năng vô hiệu hóa lực lượng hạt nhân của Triều Tiên, bao gồm cả cơ sở hạ tầng phóng tên lửa đạn đạo.

Tên lửa mang theo một phương tiện lướt ở phần mũi, phương tiện này sẽ tách ra sau khi đạt đến độ cao và vận tốc cần thiết, cho phép đạt được quỹ đạo cuối cùng có tốc độ cao và khả năng cơ động cao. Mitsubishi Heavy Industries sẽ dẫn đầu sản xuất phiên bản Block 1.

HVGP được cho là sẽ nâng cấp hệ thống pháo phản lực phóng loạt M270 do Hoa Kỳ sản xuất, với các bệ phóng mới sẽ được tổ chức thành hai sư đoàn tên lửa siêu thanh đặt tại Kyūshū và Hokkaidō.

Ngoài chương trình siêu thanh, Nhật Bản cũng đang chuẩn bị triển khai tên lửa hành trình Tomahawk, tên lửa tấn công chung và tên lửa đất đối hạm Type 12 nâng cấp, tăng cường đáng kể khả năng chống hạm và phản công trong những năm tới.