Cấm thầu Hacisco 3 năm: Lời cảnh tỉnh đắt giá từ VEC về 'vùng cấm' hồ sơ dự thầu

Vết trượt 'gian lận' khiến Hacisco bị VEC cấm cửa 3 năm

Ngày 06/11/2025, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã chính thức ban hành Quyết định số 1218/QĐ-VEC với nội dung gây chấn động: Cấm tham gia hoạt động đấu thầu đối với Công ty Cổ phần Hacisco trong thời hạn 03 năm. Đây không chỉ là một hình phạt hành chính thông thường, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh đanh thép, gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự trung thực trong lĩnh vực đấu thầu.

Sự việc bắt nguồn từ một gói thầu sửa chữa mang tính kỹ thuật cao trên tuyến huyết mạch cao tốc TP HCM – Long Thành – Dầu Giây (HLD).

Gói thầu SC3-HLD-2025: Cuộc đua của 3 nhà thầu và sai lầm "chí mạng"

Toàn bộ vụ việc tập trung vào Gói thầu SC3-HLD-2025: Thi công sửa chữa hệ thống điện tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây thuộc dự án Sửa chữa hệ thống điện tuyến cao tốc TP HCM – Long Thành – Dầu Giây (theo Quyết định số 639/QĐ-VEC ngày 10/6/2025) do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm Chủ đầu tư.

Gói thầu có mã TBMT: IB2500332226 (phê duyệt HSMT tại Quyết định số 843/QĐ-VEC ngày 31/7/2025) với giá 13.579.053.955 đồng. Thời điểm mở thầu: 10:28 ngày 11/8/2025.

Theo Biên bản mở thầu, gói thầu thu hút sự tham gia của 03 nhà thầu, cho thấy sự cạnh tranh rõ rệt:

Mặc dù Công ty Cổ phần Hacisco có giá dự thầu khá cạnh tranh (cao hơn MDC Group nhưng thấp hơn Liên danh trúng thầu sau này), nhưng quá trình đánh giá đã phơi bày những vấn đề nghiêm trọng.

Phân tích của Tổ chuyên gia: Hai lỗi và một vi phạm 'Điều cấm'

Báo cáo đánh giá E-HSDT ngày 03/9/2025 của Tổ Chuyên gia đã chỉ ra hai điểm mấu chốt khiến Hacisco bị loại:

Lỗi cơ bản về tính hợp lệ: Nhà thầu thiếu Đơn dự thầu theo Mẫu số 02 của Hồ sơ mời thầu điện tử (E-HSMT). Theo quy định, việc thiếu văn bản quan trọng này khiến hồ sơ dự thầu không hợp lệ ngay từ bước thẩm định đầu tiên.

Vi phạm nghiêm trọng về nhân sự: Đây là nguyên nhân chính dẫn đến quyết định cấm thầu. Hacisco đã kê khai và đính kèm tài liệu về nhân sự chủ chốt, cụ thể là Chỉ huy trưởng công trình, nhưng thông tin này bị phát hiện là sai lệch.

Tổ Chuyên gia đã đối chiếu thông tin với cơ quan cấp phép và xác định: Chứng chỉ hành nghề của nhân sự do Hacisco đề xuất đã hết hiệu lực từ ngày 13/01/2025. Tuy nhiên, Hacisco lại đệ trình bản chứng chỉ với thời hạn kéo dài đến 13/01/2027.

Hành vi làm sai lệch thông tin trong hồ sơ dự thầu, đặc biệt là nhân sự chủ chốt – yếu tố quyết định năng lực thi công dự án, đã bị Tổ Chuyên gia kết luận là vi phạm Khoản 4, Điều 16 của Luật Đấu thầu 2023 và sửa đổi số 90/2025/QH15.

Kết quả cuối cùng được VEC phê duyệt tại Quyết định số 1107/QĐ-VEC ngày 26/9/2025, Công ty Cổ phần Hacisco chính thức bị loại với lý do: "Không đáp ứng yêu cầu về tính hợp lệ".

Gian lận hay 'sai sót chủ quan' – Ranh giới sinh tử

Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho rằng vụ việc này là một bài học đắt giá về sự thiếu trung thực và trách nhiệm của nhà thầu.

"Mặc dù nhà thầu Hacisco đã giải trình là 'sai sót chủ quan' và thậm chí chấm dứt hợp đồng với nhân sự liên quan, nhưng đối với cơ quan quản lý và pháp luật đấu thầu, hành vi đã cấu thành từ thời điểm nộp hồ sơ. Việc kê khai thông tin không chính xác về hiệu lực chứng chỉ hành nghề của Chỉ huy trưởng – vị trí then chốt, là hành vi làm sai lệch hồ sơ nhằm đạt điều kiện trúng thầu," Luật sư Hương nhận định.

Theo chuyên gia, đây là hành vi thuộc nhóm gian lận được quy định rõ tại Điều 16 Luật Đấu thầu mới. Mục đích của quy định cấm thầu là nhằm bảo vệ môi trường cạnh tranh công bằng, ngăn chặn các nhà thầu sử dụng thủ đoạn để che giấu năng lực thực tế, từ đó đảm bảo chất lượng công trình, dự án.

"Trong bối cảnh đẩy mạnh đấu thầu qua mạng, các cơ quan quản lý có khả năng đối chiếu thông tin dễ dàng hơn. Dữ liệu công khai và hệ thống e-GP là "lưới lọc" không nhân nhượng đối với bất kỳ sự thiếu sót hoặc cố ý gian lận nào. Quyết định cấm thầu 3 năm đối với Hacisco là một tín hiệu cho thấy VEC và các chủ đầu tư đang siết chặt kỷ luật, buộc các nhà thầu phải nâng cao ý thức tuân thủ và trách nhiệm giải trình tuyệt đối trong từng hồ sơ," Luật sư Hương phân tích.

Quyết định cấm thầu 3 năm đã đóng sập cánh cửa tham gia vào các gói thầu quan trọng của VEC đối với Hacisco, gây ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và cơ hội kinh doanh của công ty này. Vụ việc là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho mọi doanh nghiệp: Tính trung thực là vốn liếng quý giá nhất trong mọi cuộc đua, đặc biệt là trên đấu trường cạnh tranh khốc liệt của ngành xây lắp và đấu thầu.