Vinamilk: Top sàn một thời liên tục tụt dốc, chưa biết bao giờ về đỉnh cũ

Ngọc Cương

Với động lực tăng trưởng kém sáng, triển vọng của Vinamilk trong những năm tiếp theo vẫn rất đen tối. Cổ phiếu VNM đang đà đi xuống dốc, vị thế dẫn đầu đang bị các doanh nghiệp Bluechips khác lần lượt vượt mặt.

Theo báo cáo tài chính quý IV/2021 của Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM), doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 13.479 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2020; Lũy kế cả năm 2021 đạt 52.026 tỷ đồng, tăng 0,8% so với năm trước. Về lợi nhuận, trong quý IV/2021, lợi nhuận sau thuế của VNM đạt 2.143 tỷ đồng, tăng 5% so với cùng kỳ; lũy kế năm đạt 10.426 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2020.

Chốt phiên giao dịch ngày 11/3, cổ phiếu VNM đang ở mức 78.000 đồng/cp, giảm 8% so với đầu năm 2022 và bốc hơi 25% giá trị kể từ đầu năm 2021 khi VNM đạt mức đỉnh là 104.000 đồng/cp.

Với kết quả kinh doanh năm 2021 kể trên, đây là lần thứ ba liên tiếp VNM đang đi ngang trên biểu đồ tăng trưởng. Ghi nhận trong báo cáo tài chính 3 năm gần nhất của VNM, doanh thu ở mức trên 50.000 tỷ đồng, lợi nhuận quanh mức 10.000 tỷ đồng.Về vốn hóa thị trường, với thị giá trị cổ phiếu là 78.000 đồng/cp, VNM đang dừng lại ở mức 163.000 tỷ đồng, tương đương 6,7 tỷ USD. Với đà giảm như hiện nay, không loại trừ nguy cơ VNM tuột khỏi top 10 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất sàn chứng khoán như Vingroup (VIC), Masan (MSN), VPBank (VPB)...

Trong khi đó, áp lực bán mạnh cổ phiếu của nhà đầu tư khối ngoại cũng ảnh hưởng đáng kể đến thị giá của VNM thời điểm hiện tại. Theo thống kê, VNM đang nằm trong top 3 doanh nghiệp bị nhà đầu tư nước ngoài thoái vốn mạnh nhất với tổng giá trị 6.600 tỷ đồng.

Tại thị trường trong nước, dự báo ngành sữa năm 2022 sẽ không có nhiều dư địa tăng trưởng, thị trường sữa đang ở mức bão hòa, do đó rất ít cơ hội để VNM tăng trưởng mạnh. Không những vậy, SSI Research nhận định, VNM khó có thể gia tăng thị phần trong nước do đã dẫn đầu trong nhiều năm.

Động lực tăng trưởng khác mà VNM có thể kỳ vọng là xuất khẩu sữa sang một số thị trường, như Tây Âu, nhất là thị trường Trung Quốc.

Tuy nhiên, năm 2022, việc xuất khẩu sữa sang Trung Quốc có thể khó khăn hơn nước này đang lên kế hoạt mở rộng đàn bò để cung cấp nguồn cung sữa cho thị trường trong nước. Bên cạnh đó, do dịch Covid-19 nên thị trương này vẫn thắt chặt điều kiện xuất nhập khẩu.

Còn đối với Tây Âu, đây là thị trương đầy khắt khe về tiêu chuẩn và chất lượng, vốn dĩ các hãng sữa châu Á từ lâu đã muốn xâm nhập vào cũng chật vật. Do vậy, không dễ để VNM sớm thành công.

Chiến lược mới như mở rộng sang các mảng khác, như thịt bò, dự tính sẽ đạt doanh 2.000 tỷ đồng. Tuy nhiên kỳ vọng ở mảng kinh doanh này phải chờ đến năm 2023 mới có thể đóng góp nhiều vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Nằm trong câu lạc bộ tỷ đô trên sàn chứng khoán, một thời VNM là điển hình doanh nghiêp tăng trưởng mạnh không chỉ trong nước mà ở cấp độ châu lục. Tuy nhiên, những năm gần đây, động lực tăng trưởng của VNM giảm, doanh thu và lợi nhuận hàng năm luôn đi ngang, nguy cơ bị một số doanh nghiệp đi sau vượt mặt.

Đơn cử như bộ đôi Ngân hàng Vietinbank (CTG) với vốn hóa thị trường gần đuổi kịp VNM khi ở mức 154.000 tỷ đồng, doanh thu 3 năm gần nhất luôn tăng trưởng mạnh và lợi nhuận đạt mức trên 13.000 tỷ đồng; còn VPBank (VPB) có vốn hóa thị trường đạt 160.000 tỷ đồng, doanh thu tăng 50% kể từ năm 2017-2021, lợi nhuận sau thuế năm 2021 đạt 31.000 tỷ đồng.

Trên thị trường chứng khoán, giá cổ phiếu MSN của Công ty CP Tập đoàn Masan đang niêm yết ở mức 142.500 đồng/cp ở phiên ngày 11/3, tăng gấp đôi so với cách đây 6 tháng. Tính tới thời điểm hiện tại, vốn hóa thị trường của MSN đang ở mức 168.000 tỷ đồng, vượt 3.000 tỷ đồng vốn hóa của VNM.