Trục lợi hàng chục tỷ đồng từ ưu đãi đầu tư

Kim Anh

Hàng loạt sai phạm vừa được phát hiện tại 2 khu công nghiệp (KCN) lớn trên địa bàn Lâm Đồng, đặc biệt một số chủ đầu tư có dấu hiệu trục lợi từ chính sách ưu đãi đầu tư của Nhà nước với số tiền hàng chục tỷ đồng. Vụ việc được chỉ đạo chuyển sang cơ quan công an.

Ngày 1/12, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cho biết vừa có kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng đất, thu, nộp tiền cho thuê lại đất và sử dụng kinh phí tại các KCN Lộc Sơn và Phú Hội. Theo đó, trong giai đoạn từ năm 2015-2020, tại các KCN này xảy ra nhiều tồn tại, hạn chế, đặc biệt, có 5 dự án sử dụng đất thuê lại không đúng với mục đích đầu tư tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (CNĐKĐT) được cấp.

Điển hình, Công ty TNHH Hu Cha Vina được cấp Giấy CNĐKĐT vào năm 2018 để thực hiện dự án nhà máy sản xuất bao bì, thùng carton, may mặc xuất khẩu với diện tích 5,53 ha tại KCN Lộc Sơn. Doanh nghiệp này được hưởng nhiều ưu đãi như miễn tiền thuê đất trong 3 năm xây dựng cơ bản và 11 năm kể từ ngày hoạt động; về thuế thu nhập doanh nghiệp, được áp dụng thuế suất thấp trong vòng 10 năm, miễn thuế 2 năm đầu và giảm 50% số thuế phải nộp trong 4 năm tiếp theo. Đến nay, Công ty TNHH Hu Cha Vina đã được miễn 1,8 tỷ đồng tiền thuê đất (nếu tính đến hết thời gian hợp đồng thuê đất, sẽ được miễn khoảng 8,35 tỷ đồng).

Thế nhưng, Công ty TNHH Hu Cha Vina không đưa đất vào sử dụng theo hợp đồng đã ký kết, không trực tiếp sản xuất, kinh doanh theo mục tiêu đầu tư ban đầu mà cho Công ty TNHH Kanaan thuê lại. Theo hợp đồng cho thuê nhà xưởng giữa 2 công ty, từ tháng 4/2020 đến tháng 10/2021, Công ty TNHH Hu Cha Vina đã thu lợi hơn 19 tỷ đồng, gần bằng tổng số tiền thuê lại đất và phí sử dụng hạ tầng thu được trong 6 năm của tất cả các dự án trong hai KCN Lộc Sơn và Phú Hội cộng lại. Vì vụ việc này có dấu hiệu lợi dụng chủ trương, chính sách về đầu tư, ưu đãi đầu tư để trục lợi nên UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo Thanh tra chuyển hồ sơ sang Công an tỉnh để điều tra, làm rõ.

UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo Ban quản lý các KCN tỉnh phối hợp với sở ngành liên quan tiến hành rà soát, làm việc trực tiếp với 4 chủ đầu tư, bao gồm Công ty CP Vinasolar Bảo Lộc, Công ty CP Tập đoàn Intimex, Công ty TNHH Vườn hạnh phúc Đà Lạt, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại TCB. Nếu đủ căn cứ xác định các doanh nghiệp này sử dụng đất không đúng mục đích, không triển khai sản xuất, kinh doanh theo tiến độ, mục tiêu đã cấp trong Giấy CNĐKĐT, lợi dụng chính sách ưu đãi đầu tư của tỉnh để thu lợi… thì kiên quyết thu hồi Giấy CNĐKĐT.

Trước đó, theo kết luận của Thanh tra tỉnh, Công ty CP Vinasolar Bảo Lộc được cấp Giấy CNĐKĐT vào năm 2020 để thực hiện nhà máy cán kéo định hình kim loại trên diện tích hơn 2,46ha tại KCN Lộc Sơn. Thế nhưng, doanh nghiệp này chỉ xây dựng nhà xưởng (có chiều cao, kết cấu sai giấy phép xây dựng) với diện tích 0,726 ha và lắp đặt hệ thống điện mặt trời trên mái để đấu nối với hệ thống điện do ngành điện lực quản lý với giá 1.900 đồng/kWh và đã phát sinh doanh thu. Tương tự,6 công ty khác tự lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà (không đúng mục tiêu đầu tư theo Giấy CNĐKĐT được cấp) tại hai KCN Lộc Sơn và Phú Hội.

Ngoài ra, có 25 dự án nợ tiền thuê lại đất với tổng số tiền gần 4 tỷ đồng và 47.241USD; 21 dự án nợ phí sử dụng hạ tầng với tổng số tiền 813 triệu đồng và 115.745 USD…

Truy trách nhiệm của các ban, ngành

Để xảy ra loạt sai phạm trên, Ban Quản lý các KCN và Công ty Phát triển hạ tầng KCN chưa thực hiện đúng và hết trách nhiệm, nhiệm vụ theo quy định; chưa có giải pháp để yêu cầu, xử lý các nhà đầu tư thực hiện đúng tiến độ, mục đích đầu tư đã đăng ký. Có 18/31 dự án chưa đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng. Ban Quản lý các KCN và Công ty Phát triển hạ tầng KCN chưa kịp thời tham mưu các cấp có thẩm quyền, đề nghị UBND tỉnh thu hồi hơn 10,2ha đất vi phạm tại 8 dự án chậm đưa đất vào sử dụng từ 36 đến 135 tháng.

Về phía Sở Xây dựng, đã thẩm định, tham mưu UBND tỉnh ban hành văn bản không phù hợp; từ đó, dẫn đến việc Ban Quản lý các KCN có quyết định phê duyệt điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết sử dụng đất tại KCN Phú Hội không đảm bảo đúng quy định.

KCN Lộc Sơn được thành lập năm 2004 và KCN Phú Hội được thành lập năm 2008 với tổng diện tích đất quy hoạch 292 ha. Đến nay đã có 85 dự án (22 dự án FDI) được cấp Giấy CNĐKĐT với tổng số vốn 4.910 tỷ đồng và 107,74 triệu USD, số lao động đăng ký là 14.298 người.