TP. HCM: Nhà thầu thi công đường Dương Quảng Hàm, đúc cống ngay vỉa hè?

 Từ phản ánh thực tế

Thông tin từ chủ đầu tư - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDAĐTXD) các công trình giao thông TP. HCM (Ban Giao thông) cho biết, Công trình mở rộng, nâng cấp đường Dương Quảng Hàm (đoạn từ quận Bình Thạnh đến Công viên văn hóa), quận Gò Vấp, có tổng cộng 5 gói thầu xây lắp: 3 gói thầu xây dựng đường; 1 gói thầu chiếu sáng và 1 gói thầu cây xanh.Về các nhà thầu thi công, cụ thể như sau:

Gói thầu xây dựng đường, đoạn từ đầu tuyến đến đường Nguyễn Thái Sơn (KM0+00 - KM0+760); nhà thầu thi công - Công ty TNHH MTV Xây dựng 99 (Gói 1); gói thầu xây dựng đường, đoạn từ đường Nguyễn Thái Sơn đến Đường số 2 (KM0+760 – KM1+700); nhà thầu thi công - liên danh Công ty CP Xây dựng công trình giao thông XD Thái Sơn – Công ty CP Xây dựng và Thương mại Hữu Thành (Gói 2); gói thầu xây dựng đường, đoạn từ Đường số 2 đến cuối tuyến (KM1+700 – KM2+455); nhà thầu thi công - liên danh Công ty TNHH XD-TM Tân Phúc Tiến – Công ty CP Tư vấn XD-TM Phước Lộc (Gói 3).

Nhà thầu tư vấn giám sát xây dựng công trình, thực hiện tư vấn giám sát toàn bộ các gói thầu xây lắp là liên danh Công ty CP Tư vấn xây dựng công trình 625 – Công ty CP Tư vấn giám sát chất lượng công trình Thăng Long – Công ty TNHH Dịch vụ tư vần đầu tư xây dựng Thanh Sơn.

Ngoại trừ Gói 1 được thi công 1 đoạn trước đó trên khu vực đã giải tỏa riêng biệt và chưa cho lưu thông, đồng thời đoạn còn lại chưa thi công do chưa có mặt bằng, từ đầu năm đến nay, Gói 3, Gói 4 đã được các nhà thầu tích cực triển khai, nhận được mặt bằng đến đâu, thi công đến đó (đến thời điểm này, đã tập kết vật tư, máy móc, đổ bê tông, đào xới, dựng lô cốt trên khắp tuyến).

 Phản ánh đến Báo tri thức và Cuộc sống, nhiều hộ dân sinh sống, kinh doanh dọc 2 bên đường Dương Quảng Hàm cho biết: “Chúng tôi rất phấn khởi trước việc đường Dương Quảng Hàm được nâng cấp, mở rộng. Tuy nhiên, với thời gian thi công dự kiến kéo dài, nếu các đơn vị không có phương án hợp lý, chính quyền địa phương không phối hợp hỗ trợ, thì đời sống của người dân sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ”.

Nhiều ý kiến phản ánh, các nhà thầu thi công chưa quan tâm thực hiện đúng các quy định về cảnh báo an toàn công trình, đảm bảo ATGT dẫn đến tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tham gia giao thông.

Ngoài việc ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống các hộ dân hai bên đường, rất dễ bắt gặp các khu vực thi công rào chắn sơ sài, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Ghi nhận thực tế của PV qua nhiều ngày, tại công trình thi công Gói 2 và Gói 3, đường Dương Quảng Hàm, cho thấy:

Vật tư, thiết bị đang được tập kết rải rác dọc tuyến đường; những nơi tập trung, có quây tôn che chắn, hoặc căng dây cảnh báo hầu như rất ít, phần lớn được để tùy tiện tại những khoảng trống trên vỉa hè thậm chí để tràn xuống lòng đường những cọc thép, thanh sắt… nhô ra, xe cộ lưu thông rất nguy hiểm. Nhà thầu còn biến vỉa hè sát thành nơi đổ bê tông đúc đế cống...

Dọc 2 bên đường, nhiều đoạn được đào hố sâu để thi công; tuy nhiên chỉ được căng dây cảnh báo sơ sài. Nhiều chỗ, khi đào xong thì chênh lệch giữa nền nhà dân và mặt đường đã đào xuống gần cả mét, nhưng không có giải pháp để người dân ra vào.

Hầu hết các hộ kinh doanh 2 bên đường - nơi đang đào đất thi công, đều đóng cửa hoặc chỉ mở kinh doanh cầm chừng.

Việc đảm bảo an toàn lao động (bảo hộ) của công nhân thi công trên công trường, thường xuyên không có. Việc đảm bảo ATGT rất hạn chế, thi thoảng có vài bảng cảnh báo, còn lại hầu như không có.

Không có người điều tiết, hỗ trợ ATGT khi công trình thi công có các loại xe cơ giới, hoặc đang thi công dưới lòng đường.

Các đơn vị liên quan nói gì?

Trước phản ánh của người dân và ghi nhận thực tế của PV về việc thi công có dấu hiệu chưa đảm bảo an toàn, tại công trình nêu trên, chúng tôi đã chuyển những nội dung đến các đơn vị liên quan, tính đến thời điểm hiện tại, chỉ nhận được phản hồi chính thức từ đại diện Ban Giao thông và 1 đơn vị tư vấn giám sát.

Theo đó, Phó trưởng ban Ban điều hành Dự án Đường bộ 3 (thuộc Ban Giao thông) ông Lê Văn Độ  cho biết:

“Ban Giao thông - chủ đầu tư (CĐT) dự án, đã ký Hợp đồng tư vấn giám sát để quản lý chất lượng, tiến độ, an toàn lao động, vệ sinh môi trường… theo Điều 19 - NĐ 06/2021/NĐ-CP ngày 26/1/2021 của Chính phủ. Trong quá trình triển khai, Ban Giao thông thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở nhà thầu thi công, cũng như tư vấn giám sát; chủ động tổ chức họp giao ban tại công trường để đảm bảo tiến độ, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc.

Ban Giao thông mời đại diện Ban Giám sát cộng đồng để nắm bắt và trao đổi ý kiến, nguyện vọng, nhất là góp ý của các hộ dân đang sinh sống, buôn bán dọc 2 bên tuyến, cũng như ý kiến của địa phương để kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh nhà thầu.

Trong thời gian tới, trường hợp nhà thầu thi công không đảm bảo ATGT, an toàn lao động, nguy cơ mất an toàn, thì phía tư vấn giám sát hoặc CĐT sẽ yêu cầu đình chỉ thi công (phần việc mất an toàn) để khắc phục xong mới tiếp tục thi công”.

 Trái ngược với quy định của Chủ đầu tư, những hình ảnh xe bê tông của các nhà thầu ngang nhiên đổ nguyên liệu đúc cống, đúc đế cống ngay tại công trình diễn ra thường xuyên giữa lúc xe cộ qua lại tấp nập, không có phương tiện và cá nhân nào làm công tác cảnh báo an toàn.

Đại diện CĐT nhấn mạnh về vai trò của tư vấn giám sát trong việc kiểm tra, đôn đốc nhà thầu thi công công trình, việc thực hiện các quy định về quản lý an toàn trong thi công xây dựng công trình; yêu cầu nhà thầu tạm dừng thi công khi xét thấy chất lượng thi công không đảm bảo…

Tuy nhiên, trong nội dung trả lời của mình, ngoài việc đình chỉ thi công để khắc phục,  Ban Giao thông không nêu ra phương án xử lý khác để đảm bảo các sự cố, các vi phạm tương tự không xảy ra đối với các nhà thầu thi công không đảm bảo an toàn, không đúng theo quy định.

 Việc thi công đúc cống, đế cống tại vỉa hè liệu có đúng quy định?

Riêng với câu hỏi “Việc nhà thầu tổ chức đúc đế, cống bê tông ngay trên vỉa hè tại công trường - có đúng với quy định; có đảm bảo chất lượng công trình?”, đại diện Ban Giao thông cho biết:

“Theo hồ sơ thiết kế được duyệt thì, đế cống được thi công tại công trường, do vậy, việc triển khai thi công đế cống tại công trường là phù hợp với hồ sơ thiết kế được duyệt. Về chất lượng của cấu kiện, sẽ được tư vấn giám sát kiểm tra, nghiệm thu, nếu đạt yêu cầu theo hồ sơ thiết kế mới được sử dụng cho công trình.

Trong thời gian đầu triển khai thi công, mặt bằng chật hẹp, do vừa thi công, vừa GPMB nên nhà thầu đã triển khai thi công đúc một số đế cống khá gần mặt đường (hiện nay là vỉa hè, nhưng khi thi công, sẽ đào bỏ để mở rộng mặt đường); Ban Giao thông đã yêu cầu nhà thầu hạn chế tối đa việc triển khai thi công đổ đế cống trên vỉa hè, sát lòng đường và bố trí đảm bảo ATGT, điều tiết giao thông đầy đủ”.

 Những chiếc cống, đế cống được nhà thầu tranh thủ "sản xuất" trong các buổi trưa hoặc buổi tối như thế này liệu có đáp ứng chất lượng? Ai sẽ thẩm định được một khi nó đã được chôn xuống đất?

Trong khi đó, với vai trò là tư vấn chính của liên danh các đơn vị tư vấn giám sát, trao đổi với PV ngày 24/4/2024, đại diện Công ty TNHH Dịch vụ tư vấn đầu tư xây dựng Thanh Sơn, ông Đặng Thanh Sơn tỏ ra bức xúc:

“Như vậy là sai. Đúc cống, đế cống, phải có bãi. Làm gì cũng phải đúng quy định, quy trình, chúng tôi đã làm việc với nhà thầu và báo cáo với CĐT. Về các vấn đề liên quan, chúng tôi đã yêu cầu nhà thầu có văn bản báo cáo, giải trình với CĐT và cũng đề nghị nhà thầu phải có phản hồi cụ thể ”…

Tuy nhiên, đến nay chúng tôi vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức từ nhà thầu nào đang thi công công trình, cũng như chưa ghi nhận được ý kiến của phía chính quyền địa phương, nhất là UBND các phường 6 và 7, Quận Gò vấp, về việc phối hợp nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của công trình đến đời sống người dân 2 bên đường.

 Thực tế nhiều người dân phản ánh (trong ảnh cũng thể hiện) các nhà thầu đúc cả cống hộp và đế cống tại vỉa hè, chứ không chỉ làm đế cống như chủ đầu tư đã phản hồi.

Luật sư Nguyễn Văn  Lập (Đoàn Luật sự TP. HCM ) nêu quan điểm:

Theo quy định, quá trình thi công, đơn vị thi công công trình phải tuân thủ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019/BGTVT; bố trí người cảnh giới, hướng dẫn giao thông, rào chắn, dây phản quang; ban đêm, phải có đèn tín hiệu để đảm bảo ATGT trong suốt quá trình thi công.

Đơn vị thi công không được để vật liệu, phương tiện thi công gây cản trở, che khuất tầm nhìn của người tham gia giao thông; không để vật liệu, phương tiện song song cả 2 bên đường làm thu hẹp nền, mặt đường; không để vật liệu rơi vãi, trôi dạt ra 2 bên đường làm mất ATGT, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sản xuất, sinh hoạt của người dân…

Theo Điều 13 - NĐ 100/2019/NĐ-CP, đối với tổ chức thi công trên đường bộ đang khai thác, không thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo đảm ATGT theo quy định, để xảy ra tai nạn, sẽ bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng; đối với cá nhân bị phạt từ 10 - 15 triệu đồng. Ngoài ra, người thực hiện hành vi này, buộc phải thực hiện ngay các biện pháp bảo đảm ATGT theo quy định tại Điểm b, Khoản 7, điều 13 Nghị định.

Trường hợp tai nạn giao thông dẫn đến tử vong, cá nhân được giao nhiệm vụ quản lý thi công trực tiếp, có thể sẽ bị khởi tố về tội cản trở giao thông đường bộ (Điều 261 - Bộ luật Hình sự), với khung hình phạt cao nhất 10 năm tù. Thực tế thời gian qua, đã có nhiều bản án về tội cản trở giao thông đường bộ.”…