Tín hiệu mới từ việc ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất huy động

Sau khi chỉ có 10 ngân hàng thương mại trong nước tăng lãi suất huy động trong tháng 10, bước sang tháng 11, số lượng ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất đã tăng lên ít nhất 11 đơn vị.

Tính đến ngày 11/11, có 11 ngân hàng đã tăng lãi suất huy động trong tháng 11, bao gồm Sacombank, VPBank, MB, HDBank, GPBank, BVBank, Techcombank, BaoViet Bank, PVCombank, LPBank, và KienlongBank.

Chia sẻ với PV VietNamNet về động thái tăng lãi suất huy động của các ngân hàng, chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực cho rằng việc này hoàn toàn bình thường và mang tính chu kỳ.

“Thời điểm cuối năm, nhu cầu vốn của doanh nghiệp tăng cao hơn nên các ngân hàng cũng tăng huy động vốn đầu vào. Đó là câu chuyện kinh doanh hết sức thị trường, hoàn toàn là quan hệ cung cầu. Khi các ngân hàng muốn thu hút tiền gửi nhiều hơn, họ sẽ tăng lãi suất”, TS Cấn Văn Lực nói.

Trong khi đó, PGS.TS Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, nhận định rằng với diễn biến lãi suất toàn cầu vẫn ở mức cao, đặc biệt là lãi suất trái phiếu chính phủ và lãi suất liên ngân hàng tại Mỹ thì khả năng duy trì mặt bằng lãi suất thấp ở Việt Nam là không dễ.

Ông cũng lưu ý, mặc dù lạm phát bình quân 9 tháng đầu năm chỉ ở mức 3,27%, song giá cả sinh hoạt thực tế đang có xu hướng tăng, nhất là ở nhóm hàng hóa và dịch vụ thiết yếu, gây áp lực lên đời sống của người dân có thu nhập thấp.

Cũng theo PGS.TS Phạm Thế Anh, tỷ giá tăng cao tác động ngược trở lại đến lạm phát. Đồng thời, giá nhà ở Việt Nam đang tăng nhanh nên việc duy trì lãi suất thấp là không phù hợp. Hơn nữa, dù lãi suất có tăng nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với thời điểm trước, trong và sau đại dịch Covid-19.

"Chiều hướng tăng lãi suất như hiện nay là hoàn toàn hợp lý, tất nhiên cần tăng có kiểm soát chứ không thể để lãi suất tăng quá cao. Nhưng với mức tăng hiện nay hoặc tăng thêm một chút nữa vẫn là tốt cho nền kinh tế, qua đó giúp ổn định kinh tế vĩ mô, tránh dòng vốn chảy vào những lĩnh vực đầu cơ tài sản, giúp tỷ giá ổn định hơn", PGS.TS Phạm Thế Anh phân tích.

Theo ông, việc điều hành cần có tầm nhìn dài hạn; nếu chỉ tập trung vào mục tiêu ngắn hạn như thúc đẩy tăng trưởng tín dụng bằng cách hạ lãi suất quá nhanh, có thể tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế về sau.

Trong khi đó, một chuyên gia kinh tế (đề nghị giấu tên) đánh giá diễn biến thị trường lãi suất hiện nay cho thấy rõ các ngân hàng đang chịu áp lực rất lớn về nguồn vốn. Ông khuyến nghị cần sử dụng song song chính sách tài khóa và tiền tệ. Với chính sách tiền tệ, việc tăng lãi suất sẽ gây áp lực lên lạm phát, tỷ giá và quan trọng nhất là liên quan đến cung tiền.

Việc tăng lãi suất huy động chắc chắn sẽ kéo theo đà tăng của lãi suất cho vay, trừ khi các ngân hàng tiết giảm được chi phí hoạt động nhưng điều này là rất khó, bởi các ngân hàng đã nỗ lực tiết giảm chi phí hoạt động trong vài năm gần đây.

Tuy nhiên, theo TS Cấn Văn Lực, lãi suất cho vay khó có thể tăng thêm do Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng giữ ổn định lãi suất đầu ra. Điều này đồng nghĩa, nếu mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục tăng, biên lợi nhuận của các ngân hàng sẽ bị thu hẹp trong thời gian tới.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong tuần từ 3-7/11, cơ quan điều hành đã bơm ròng 56.474 tỷ đồng trên kênh OMO. Cụ thể thông qua nghiệp vụ mua kỳ hạn, NHNN bơm mới 128.667 tỷ đồng (kỳ hạn 7, 14, 28, 91 ngày, lãi suất 4%/năm), trong khi 72.194 tỷ đồng phát hành trước đó đáo hạn. Lượng OMO lưu hành đạt 280.811 tỷ đồng, cao nhất kể từ năm 2015.

NHNN bơm ròng 4 tuần liên tục khi mặt bằng lãi suất huy động duy trì ở mặt bằng cao hơn so với các tháng trước. Trong khi đó, NHNN tiếp tục không phát hành tín phiếu trên thị trường mở.

Trong tuần, lãi suất liên ngân hàng qua đêm, 1 tuần, 2 tuần lần lượt đạt 5,97%; 6,06% và 5,99%. Tính từ đầu tháng 10, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng qua đêm trung bình đạt 5%, cao hơn so với mức 4% trong tháng 9 và cao hơn so với mặt bằng đầu năm.

Theo CTCK Bảo Việt (BVSC), điều này cho thấy thanh khoản trong hệ thống các ngân hàng hiện tại đang không dồi dào như trước.