Dự án nhà máy xi măng 4.000 tỉ để… nuôi bò

Nhà máy xi măng Nam Đông (xã Thượng Quảng, huyện Nam Đông, Thừa Thiên-Huế) có vốn đầu tư hơn 4.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, hơn 10 năm qua, dự án thành nơi để chăn nuôi bò. Trong khi người dân ở đây lại thiếu đất sản xuất nông nghiệp.

Hơn 10 năm bỏ hoang

Tháng 3-2009, dự án Nhà máy xi măng Nam Đông khởi công tại xã Thượng Quảng, huyện Nam Đông. Dự án có diện tích khoảng 40 ha, do Công ty CP Đầu tư xi măng Nam Đông - Việt Song Long làm chủ đầu tư với tổng vốn lên đến 4.437 tỉ đồng.

Theo kế hoạch thì dự án sẽ hoàn thành và đưa vào hoạt động từ năm 2011. Lãnh đạo địa phương và người dân kỳ vọng dự án khi hoạt động sẽ tạo việc làm, nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế - xã hội người dân huyện miền núi Nam Đông.

Để dự án sớm thi công, 40 hộ dân của thôn 5, xã Thượng Quảng, huyện Nam Đông đã nhanh chóng bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, trái ngược với niềm vui ban đầu thì dự án lại thi công chậm chạp và sau đó buộc phải “đắp chiếu” trong suốt 10 năm qua.

Theo ghi nhận của PV, trong khu đất của dự án có một tòa nhà hành chính hai tầng khá hoàn thiện. Phía trước có cổng, chốt bảo vệ và hàng rào bằng bê tông, các phía còn lại được rào bằng thép gai. Bên trong dự án, người dân sử dụng để chăn nuôi trâu bò và một khu đất lớn được dùng để trồng cỏ.

Ông Lê Hiến (ở thôn 5, xã Thượng Quảng) có bàn giao 4 ha đất cho dự án, nói: “Dù bị thu hồi đất thực hiện dự án nhưng ngày nhà máy khởi công tôi cũng rất vui vì nghĩ có nhà máy ngay tại địa phương, sau này con em bà con sẽ có công ăn việc làm ổn định”.

Tuy nhiên, theo ông Hiến, sau khi khởi công cách đây 13 năm, đến nay dự án cũng mới chỉ có nhà điều hành đang xuống cấp. Đất đai cỏ mọc um tùm, trong khi người dân lại thiếu đất trồng trọt, sản xuất. Người dân đã tận dụng đất trong khuôn viên dự án để trồng cỏ cho bò và những loài cây ngắn ngày khác “đến khi nào dự án tiếp tục làm thì trả lại”.

Ông Trần Quốc Phụng, Chủ tịch UBND huyện Nam Đông, cho biết về phía người dân mong muốn dự án nhà máy xi măng được hoàn thiện để tạo công ăn việc làm cho người dân, cũng như góp phần phát triển kinh tế địa phương.

“Thời gian qua, bà con tiếc quỹ đất bỏ hoang lãng phí nên đã vào khuôn viên đất của dự án để trồng trọt. Tuy nhiên, huyện yêu cầu bà con chỉ được trồng những loài cây ngắn ngày, đồng thời tránh tác động đến cơ sở hạ tầng của dự án” - ông Phụng nói.

Đang rà soát

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Lê Văn Cường, Phó Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Thừa Thiên-Huế, cho biết dự án Nhà máy xi măng Nam Đông sau khi được cấp phép thì chủ đầu tư đã thực hiện việc giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ sở hạ tầng như tòa nhà hành chính. Sau đó, dự án chậm tiến độ nên đơn vị có đơn đề nghị gia hạn vào tháng 5-2010 và được UBND tỉnh đồng ý.

Tuy nhiên, đến ngày 3-4-2013, Thủ tướng Chính phủ ban hành công văn về việc rà soát, điều chỉnh tiến độ các dự án xi măng theo quy hoạch. Trong đó, dự án Nhà máy xi măng Nam Đông được giãn tiến độ sang giai đoạn sau năm 2015.

Đến ngày 28-8-2014, Thủ tướng ban hành Công văn 1592/TTg-KTN về việc rà soát các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xi măng trong quy hoạch phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam, theo đó hoãn triển khai dự án Nhà máy xi măng Nam Đông. “Việc hoãn này không nêu thời hạn” - ông Cường nói.

Đến năm 2019, UBND tỉnh này đã có Tờ trình 1072/TTr-UBND gửi Thủ tướng về việc đề nghị tiếp tục thực hiện đầu tư dự án Nhà máy xi măng Nam Đông. Đồng thời trong chuyến làm việc với tỉnh vào giữa năm 2019, Thủ tướng ban hành Thông báo kết luận 212/TB-VPCP.

Ông Cường cho biết thông báo này quy định để dự án Nhà máy xi măng Nam Đông được xem xét tiếp tục triển khai thì phải được rà soát tiến độ, lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực tài chính, công nghệ và đảm bảo các điều kiện cần thiết khác.

“Hiện nay sở cùng với các cơ quan liên quan đang tiến hành kiểm tra, rà soát. Khi có kết quả sẽ báo cáo lên UBND tỉnh để trình Thủ tướng xem xét” - ông Cường nói.