Đề xuất không cung cấp thông tin cho báo chí là hành vi bị nghiêm cấm

Chiều 24/11, thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đưa ra nhiều ý kiến tâm huyết nhằm phát triển nền Báo chí cách mạng trong thời đại mới.

CẦN XEM VIỆC KHÔNG CUNG CẤP THÔNG TIN CHO BÁO CHÍ LÀ HÀNH VI BỊ NGHIÊM CẤM

Quan tâm quy định cung cấp thông tin cho báo chí, đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP HCM) chỉ ra dự thảo luật nêu: "Trong phạm vi quyền hạn, nghĩa vụ, cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm có quyền và nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin đã cung cấp".

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, trên thực tế, nhiều vụ việc và vấn đề "nóng", được dư luận quan tâm nhưng cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm lại không thực hiện đầy đủ và nghiêm túc nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí.

"Thời gian qua, hầu như chưa có trường hợp bị xử lý vì không cung cấp thông tin, trong khi dư luận mong đợi, cơ quan báo chí sốt ruột, gửi nhiều văn bản đề nghị. Phóng viên, nhà báo đi lại nhiều lần nhưng vẫn không nhận được phản hồi từ cơ quan có thẩm quyền", đại biểu Yến nói.

Bà đề xuất cần xem việc không cung cấp thông tin cho báo chí (trừ trường hợp thông tin mật) là hành vi bị nghiêm cấm và quy định rõ tại Điều 9; đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết trong văn bản dưới luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí.

Cùng vấn đề quan tâm, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) cho rằng, tình trạng chậm trễ, né tránh phát ngôn, không kịp thời cung cấp thông tin khiến dư luận dễ bị dẫn dắt trên mạng xã hội.

Do vậy, đại biểu cũng đề nghị bổ sung chế tài cụ thể đối với cơ quan nhà nước chậm cung cấp thông tin, đặc biệt trong những vụ việc liên quan an toàn xã hội, thiên tai, dịch bệnh, môi trường và sự cố lớn; đồng thời tăng cường công khai thông tin để hạn chế tin giả và củng cố niềm tin của nhân dân.

LÀM RÕ TRÁCH NHIỆM, NGĂN TƯ NHÂN LỢI DỤNG SẢN PHẨM BÁO CHÍ ĐỂ TRỤC LỢI

Sau khi nghe các ý kiến thảo luận của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng làm rõ vấn đề nhiều đại biểu đề cập liên quan nội dung cá nhân, tổ chức sản xuất thông tin trên không gian mạng gây tác động xấu, cạnh tranh thị phần báo chí và vi phạm bản quyền.

Theo ông, dự thảo Luật Báo chí lần này không điều chỉnh việc đưa thông tin trên không gian mạng của cá nhân. Luật chỉ điều chỉnh tổ chức hoạt động báo chí và quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan hoạt động báo chí. Các hành vi của cá nhân trên không gian mạng đã được quy định tại Luật An ninh mạng và Nghị định của Chính phủ, với đầy đủ chế tài xử lý.

Liên quan những ý kiến về trí tuệ nhân tạo, theo Bộ trưởng, AI là công cụ hỗ trợ quá trình làm báo. Dù sản phẩm báo chí do con người hay AI tạo ra thì khi đăng, phát, người đứng đầu cơ quan báo chí và tác giả đều phải chịu trách nhiệm về nội dung. Dự thảo luật có quy định cơ quan báo chí và tác giả phải tuân thủ pháp luật về sở hữu trí tuệ, đạo đức nghề nghiệp và cơ quan báo chí phải có quy định nội bộ về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo.

Về quyền lợi và nghĩa vụ của phóng viên, trong đó có quy định về cấp thẻ nhà báo, hiện cả nước có 21.000 nhà báo được cấp thẻ, trong đó 6.562 người tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí (31,25%), còn lại 14.438 người tốt nghiệp chuyên ngành khác (68,75%).

Về lý do bổ sung yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, Bộ trưởng cho biết, Bộ đã tham khảo ý kiến rộng rãi các cơ quan, đặc biệt là Hội Nhà báo Việt Nam và thống nhất rằng, đào tạo, bồi dưỡng cho người mới làm báo nhằm bảo vệ uy tín nghề nghiệp, chuẩn mực đạo đức, hạn chế vi phạm; trang bị hành trang nghề nghiệp, bản lĩnh để phóng viên tác nghiệp trong môi trường phức tạp hiện nay.

Việc đào tạo này tương tự yêu cầu đối với luật sư, công chứng viên phải tham gia bồi dưỡng nghiệp vụ.

Bộ trưởng khẳng định, việc này hoàn toàn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ. Bình quân mỗi năm khoảng 200 - 300 người được cấp thẻ lần đầu và các đối tượng này sẽ tham gia tập huấn.

Về kinh tế báo chí, Bộ trưởng cho hay, mặc dù dự thảo luật không sử dụng cụm từ "kinh tế báo chí", nhưng luật đã có quy định liên quan cơ chế liên kết, cơ chế chính sách.

Theo ông, tới đây, nghị định hướng dẫn thi hành luật sẽ làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu và các cơ quan để tránh tình trạng tư nhân lợi dụng sản phẩm báo chí để trục lợi, trong khi cơ quan báo chí, đơn vị sản xuất lại không được hưởng lợi đúng mức.