Cần thêm hỗ trợ để tăng bao phủ BHXH, BHYT

Phạm Thanh

Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Bảo hiểm y tế (BHYT) ngày càng khẳng định vị trí, vai trò quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, chia sẻ lúc khó khăn, dịch họa, như trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn ra.

Người dân sử dụng thẻ BHYT điện tử từ ứng dụng VssID - BHXH số trên thiết bị thông minh cầm tay để làm thủ tục khám chữa bệnh BHYT, thay cho thẻ BHYT giấy truyền thống.

Đề xuất tăng tiền đóng BHYT

Để đảm bảo quyền được an sinh cho mọi người dân, tạo cơ hội tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, mới đây BHXH Việt Nam đã kiến nghị các bộ ngành báo cáo cấp thẩm quyền tăng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, BHYT cho người tham gia.Từ thực tế triển khai chính sách BHYT những năm qua,

BHXH Việt Nam đánh giá, chính sách này đã từng bước khẳng định và phát huy vai trò là một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội. Đây là cơ chế tài chính y tế quan trọng đồng hành, chia sẻ chi phí cùng người dân khi ốm đau, bệnh tật để tiếp tục cuộc sống.

Việc tăng mức hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách nhà nước sẽ khuyến khích, tạo thuận lợi giúp ngày càng có nhiều người dân được tiếp cận, tham gia và thụ hưởng chính sách BHYT. Qua đó góp phần hoàn thiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân của Đảng và Nhà nước.

Nghị quyết 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Trung ương cũng đặt mục tiêu tới năm 2025 có 95% dân số tham gia BHYT. Để đạt được mục tiêu này, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Y tế báo cáo Chính phủ nâng mức hỗ trợ tiền đóng BHYT từ 30% lên 50% với người thuộc hộ gia đình làm nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình.

Theo BHXH Việt Nam, tính đến hết năm 2020, số người tham gia BHYT đạt tỷ lệ bao phủ trên 90,8 dân số, vượt 0,15% so với chỉ tiêu Thủ tướng giao. Trong đó, có trên 2,5 triệu người thuộc hộ gia đình làm nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình tham gia BHYT. Nhóm tham gia này chủ yếu tập trung ở các địa phương như: Bắc Giang, Nam Định, Hà Tĩnh, Hà Nam, Ninh Bình... Đây đều là những địa phương có chính sách hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho người dân, ngoài mức hỗ trợ 30% mức đóng theo quy định chung toàn quốc.

Bên cạnh đó, vẫn có nhiều địa phương chưa có những người thuộc nhóm gia đình làm nông - lâm - ngư - diêm nghiệp tham gia BHYT như: Hòa Bình, Lạng Sơn, Bình Thuận, Đắk Nông, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bạc Liêu, Cà Mau... Đây đều là những địa phương chưa hỗ trợ thêm mức đóng BHXH cho người dân, ngoài mức hỗ trợ chung toàn quốc.

Cần tăng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện

Để tăng độ bao phủ BHXH, mới đây BHXH Việt Nam tiếp tục có văn bản gửi Bộ LĐ-TB&XH trình Chính phủ sửa Nghị định 134/2015, theo hướng tăng mức hỗ trợ tiền đóng từ ngân sách nhà nước thêm 5-20% so với hiện hành cho người tham gia BHXH tự nguyện.

Cụ thể, BHXH Việt Nam đề xuất tăng mức hỗ trợ tiền đóng từ 30% lên 50% đối với người thuộc hộ nghèo tham gia BHXH tự nguyện, từ 25% lên 30% đối với người thuộc hộ cận nghèo và từ 10% lên 20% đối với các đối tượng còn lại.

Đây cũng là một trong những đề xuất giải pháp của BHXH Việt Nam nhằm thực hiện kiến nghị của Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội tháng 3/2020, về giải pháp mở rộng diện bao phủ BHXH.

Với mục tiêu ngày càng nhiều người được bảo đảm an sinh xã hội sau khi hết tuổi lao động, chính sách BHXH tự nguyện ra đời từ năm 2008. Đây là hình thức BHXH hướng tới người lao động thuộc khu vực phi chính thức, để khi về già có lương hưu.

Sau 12 năm triển khai, đặc biệt từ nửa cuối năm 2018 đến nay, cùng với định hướng thực hiện “BHXH toàn dân” được khẳng định tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương, việc phát triển BHXH tự nguyện đã có nhiều bứt phá.

Cụ thể, giai đoạn 2008-2018 (trước khi có Nghị quyết 28), tổng số người tham gia BHXH tự nguyện mới đạt trên 277 nghìn người. Tuy nhiên, chỉ riêng trong năm 2019, số người tham gia BHXH tự nguyện đã đạt gần 574 nghìn người (trong đó, số người mới tham gia trong năm bằng tổng số người tham gia của cả 11 năm trước cộng lại). Hết năm 2020, số người tham gia BHXH tự nguyện đã đạt trên 1,1 triệu người.

BHXH Việt Nam đánh giá, dù những năm gần đây việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng ấn tượng, nhưng còn thấp so với tiềm năng, đặc biệt với người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo, hợp tác xã, tiểu thương...

Do đó, BHXH Việt Nam cho rằng, việc tăng mức hỗ trợ đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện là cần thiết, tăng cơ hội với người lao động khu vực phi chính thức được tham gia mạng lưới an sinh. Qua đó góp phần hoàn thiện mục tiêu BHXH toàn dân, để mọi người dân đều được tham gia vào lưới an sinh, đảm bảo cuộc sống khi về già.

Theo BHXH Việt Nam, hết năm 2020, số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,128 triệu người, tăng 554 nghìn người so với năm liền trước. Đạt tỷ lệ khoảng 2,1% lực lượng lao động trong độ tuổi, vượt chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương.