Cân nhắc điều chỉnh thuế suất với hộ, cá nhân kinh doanh

Sáng 4/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi).

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin, Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) bổ sung mới quy định cơ quan thuế thực hiện quản lý thuế theo phân nhóm người nộp thuế; quản lý thuế đối với các giao dịch xuyên biên giới, kinh tế số, thương mại điện tử, tài sản số và loại hình, giao dịch kinh tế mới phát sinh.

Đồng thời, bổ sung quy định người nộp thuế tự xác định nghĩa vụ thuế phải nộp, tự kê khai thuế và tự nộp thuế; sửa đổi quy định mã số thuế của cá nhân, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là số định danh cá nhân của cá nhân, chủ hộ gia đình, chủ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được cấp theo quy định của pháp luật về căn cước.

Dự thảo luật cũng sửa đổi, bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế, đơn cử là gian lận hoàn thuế, trục lợi tiền thuế, tiền ngân sách nhà nước; lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tiết lộ hoặc làm rò rỉ thông tin người nộp thuế trái quy định; cố ý làm sai lệch kết quả kiểm tra, xử lý vi phạm thuế; cố tình không kê khai hoặc kê khai thuế không đầy đủ số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn, không thu; chống đối, trì hoãn, không cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ kiểm tra, giám sát thuế.

Ngoài ra cũng nghiêm cấm hành vi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không lập hóa đơn theo quy định của pháp luật, sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ, làm giả hóa đơn, chứng từ để thực hiện hành vi trái pháp luật; sử dụng dịch vụ phần mềm, hệ thống để tạo lập hóa đơn, chứng từ điện tử trái phép hoặc phục vụ hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý thuế; cung cấp, phát tán thông tin sai lệch gây ảnh hưởng uy tín, hoạt động của cơ quan quản lý thuế, hệ thống thông tin quản lý thuế.

Đồng thời, dẫn chiếu các hành vi nghiêm cấm trong khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng theo quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng.

Về khai thuế, tính thuế, khấu trừ thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, thực hiện chủ trương xóa bỏ thuế khoán theo Nghị quyết 68-NQ/TW, dự thảo luật sửa đổi theo hướng: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh căn cứ mức doanh thu thực tế hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, tự xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, không phải nộp thuế hoặc chịu thuế, phải nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng phải nộp thuế thì thực hiện khai thuế, tính thuế đối với từng loại thuế theo kỳ tính thuế.

Đồng thời, Chính phủ quy định chi tiết nội dung này, bao gồm phương pháp tính thuế giá trị gia tăng; hồ sơ, thủ tục kê khai doanh thu, kê khai thuế và nộp thuế. Bộ Tài chính quy định chế độ kế toán áp dụng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Đáng chú ý, dự thảo luật bổ sung quy định mới về biện pháp áp dụng trong kiểm tra thuế đối với trường hợp có dấu hiệu trốn thuế, bao gồm thu thập thông tin liên quan hành vi trốn thuế và tạm giữ tài liệu liên quan.

Cùng đó, bổ sung quyền của cơ quan quản lý thuế được yêu cầu tạm ngừng kinh doanh, yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh tạm dừng thực hiện thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh khi đang xử lý vi phạm thuế.

Trình bày thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho hay, dự thảo luật quy định các hộ/cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ % và kê khai doanh thu theo hóa đơn, thay cho cơ chế khoán.

Trên thực tế, việc kê khai doanh thu theo hóa đơn sẽ cao hơn so với những mức khoán mà các hộ/cá nhân kinh doanh đang áp dụng hiện nay. Theo đó, gánh nặng về thuế (giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân) của các hộ kinh doanh sẽ thay đổi đáng kể khi các tỷ lệ thu được giữ nguyên không thay đổi.

Từ đó, Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung số liệu đánh giá tác động cụ thể về sự thay đổi trong nghĩa vụ thuế cho các hộ/cá nhân kinh doanh.

Trường hợp cần thiết, nếu sự thay đổi về doanh thu theo kê khai so với những mức khoán đang thực hiện là quá lớn, đề nghị cân nhắc phương án điều chỉnh lại các mức thuế suất để gánh nặng về thuế đối với những đối tượng liên quan không bị ảnh hưởng quá lớn, phù hợp tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW và mục tiêu cải thiện đời sống cho người dân của Đảng và Nhà nước.