Cá diếc không xương dăm mới của Trung Quốc, đột phá nhờ chỉnh sửa gene

Ngày 23/12, nhóm nghiên cứu thuộc Viện hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) công bố tạo thành công Zhongke 6 - giống cá diếc lai không xương dăm nhờ kỹ thuật chỉnh sửa gene CRISPR-Cas9. Đây là kết quả của nỗ lực kéo dài 6 năm trong chương trình "Thiết kế và tạo giống chính xác" do CAS triển khai. Giống cá mới này dự kiến ​​sẽ được nhân giống đại trà trong tương lai và ​​sẽ có mặt trên thị trường vào khoảng năm 2026.

Cá diếc vốn được nhiều người ưa chuộng vì thịt mềm, giàu dinh dưỡng và protein nhưng lại khó ăn do có hơn 80 xương nhỏ hình chữ Y nằm giữa các thớ cơ. Để loại bỏ số xương dăm trên mình cá diếc, nhóm nghiên cứu của CAS giải mã bản đồ gene phức tạp của chúng và xác định runx2b - gene "kiến trúc sư" hướng dẫn cơ thể phát triển xương dăm.

Vì cá diếc Gibel có nhiều bộ nhiễm sắc thể nên nhóm nghiên cứu phải sử dụng kỹ thuật chỉnh sửa gene CRISPR-Cas9, hoạt động như "kéo phân tử", để thực hiện thao tác can thiệp chính xác. Họ cắt bỏ gene ở giai đoạn phôi thai qua đó xóa bỏ "bản chỉ dẫn" phát triển xương dăm. Điều này đảm bảo hệ thống sinh học cho khoảng 80 xương dăm không bao giờ được kích hoạt, trong khi bộ xương chính của cá vẫn phát triển như bình thường.

Giống cá diếc Zhongke số 6 được tối ưu hóa với 3 đặc tính vượt trội bao gồm: năng suất cao, kháng bệnh tốt trong môi trường nuôi trồng thủy sản mật độ dày đặc và đòi hỏi ít thức ăn hơn trong khi vẫn sản xuất cùng lượng protein chất lượng cao.

Theo các chuyên gia, giống cá diếc lai không xương dăm trên có thể bơi và phát triển bình thường, không thay đổi mùi vị và giúp mọi người dễ thưởng thức món ăn chế biến từ chúng mà không lo mắc xương dăm trong cổ họng hoặc thực quản, gây đau nhói và khó chịu.