Vụ tiêu thụ hơn 8.000 tấn hạt điều: Vi phạm hành chính hay hình sự?

Lê Thu

Để có căn cứ xử lý, Cục Hải quan TPHCM vừa chuyển hồ sơ vụ doanh nghiệp tiêu thụ hơn 8.000 tấn điều phế phẩm, không khai báo cơ quan Hải quan tới Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM trao đổi, xem xét dấu hiệu vi phạm hành chính hay hình sự trong vụ việc này.

Theo Cục Hải quan TPHCM, liên quan đến vụ việc Công ty TNHH Điều Intersnack Việt Nam tiêu thụ hơn 8.000 tấn điều phế phẩm, không khai báo cơ quan Hải quan do Chi cục Kiểm tra sau thông quan phát hiện, qua nghiên cứu hồ sơ vụ việc, Cục Hải quan TPHCM nhận thấy, doanh nghiệp có hành vi đã vi phạm quy định tại Khoản 10 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ Tài chính, là sử dụng hàng hoá thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế, hàng quản lý theo hạn ngạch thuế quan không đúng mục đích quy định mà không khai báo chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan Hải quan.

Hạt điều nguyên liệu nhập khẩu tại cảng quốc tế Cái Mép (CMIT), Bà Rịa-Vũng Tàu. Ảnh: T.H

Cục Hải quan TPHCM cho rằng, hành vi trên là hành vi trốn thuế được quy định tại Điểm g Khoản 1 Điều 14 Nghị định số 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan và Điểm i Khoản 1 Điều 200 Bộ Luật Hình sự 2015. Cục Hải quan TPHCM nhận thấy khó khăn trong việc xác định đây là vi phạm hành chính hay vi phạm hình sự.

Theo cơ quan Hải quan, việc bán nội địa các nguyên liệu trên mà doanh nghiệp hiểu là phế phẩm bị loại ra trong quá trình sản xuất đều thể hiện trên các hóa đơn và được hạch toán sổ sách kế toán đầy đủ, doanh nghiệp không cố tình che giấu.

Bên cạnh đó, sau khi được Đoàn kiểm tra thuộc Chi cục Kiểm tra sau thông quan hướng dẫn, giải thích các quy định của pháp luật Việt Nam và chỉ ra các sai phạm, doanh nghiệp nhận ra sai sót, cam kết không tái phạm và hoàn tất nghĩa vụ thuế theo Quyết định của Đoàn kiểm tra.

Từ các tình tiết trên, Đoàn kiểm tra sau thông quan nhận định, lỗi của doanh nghiệp trong trường hợp trên là lỗi vô ý, doanh nghiệp đã tự nguyện khắc phục, nộp ngay số tiền thuế còn thiếu với tổng số tiền trên 10,7 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, theo giải trình của doanh nghiệp, doanh nghiệp này luôn tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, do các phế phẩm tồn kho cao, một số bị giảm chất lượng nên công ty đã chuyển tiêu thụ nội địa nhằm giảm bớt thiệt hại. Bản thân doanh nghiệp không ý thức đến việc phải giải trình và xin phép cơ quan chức năng. Việc mua bán này được thể hiện trên các hóa đơn, chứng từ và khai báo đầy đủ với cơ quan Thuế.

Sau khi làm việc với Đoàn kiểm tra sau thông quan, Ban giám đốc công ty nhận biết các sai sót, vi phạm và cam kết khắc phục, cam kết hoàn tất nghĩa vụ thuế và các khoản phạt vi phạm theo Quyết định của Đoàn kiểm tra sau thông quan.

Để thống nhất hành vi vi phạm, Cục Hải quan TPHCM đã gửi hồ sơ vụ việc đến Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM để trao đổi, xem xét có hay không dấu hiệu hình sự trong vụ việc vi phạm nêu trên.