Trung Quốc làm khó, Nhật Bản đưa sò điệp sang Việt Nam chế biến

NGHI VŨ

Từ ngày 8-1, một số doanh nghiệp Nhật Bản sẽ thí điểm việc chế biến sò điệp tại Việt Nam, trong bối cảnh hải sản Nhật không thể xuất khẩu sang Trung Quốc.

Theo báo Nikkei Asia, từ ngày 8-1, các doanh nghiệp thủy sản Nhật Bản bắt đầu thí điểm chế biến sò điệp đánh bắt từ Hokkaido tại Việt Nam, trong bối cảnh Trung Quốc cấm nhập khẩu hải sản từ Nhật khiến ngành công nghiệp này phải tìm giải pháp thay thế.

Theo đó, các công ty Nhật Bản, bao gồm bên bán lẻ hải sản trực tuyến Foodison, phối hợp cùng các đối tác như nhà bán sỉ Ebisu Shokai, cùng các bên mua bán hải sản khác như Ocean Road và Nosui thử nghiệm cho chuyến hàng khoảng 20 tấn sò điệp nguyên vỏ đến Việt Nam.

Sò điệp được đánh bắt tại cảng ở thành phố Nemuro, tỉnh Hokkaido, Nhật Bản - Ảnh: REUTERS

Dưới thỏa thuận này, sò điệp từ Ebisu sẽ được Ocean Road mua lại và xuất khẩu đến Việt Nam. Tại Việt Nam, số sò điệp này sẽ được chế biến, xuất ngược lại về Nhật Bản và sẽ được các công ty Foodison, Ebisu và Nosui bán cho các nhà hàng và các bên bán lẻ.

Được biết, Ocean Road đã có kinh nghiệm tương tự cho việc chế biến tôm và cua ở Việt Nam và bán tại Nhật Bản.

Lô hàng thí điểm đã được chuyển đến Việt Nam, các cơ sở chế biến sẽ cho ra sò nửa vỏ phục vụ cho việc nấu nướng, thịt sò tiêu chuẩn làm sushi và sò đông lạnh để ăn sống.

Dựa trên kết quả thu được, các công ty sẽ quyết định có triển khai thêm việc chế biến sò ở Việt Nam hay không.

Các cơ sở tại Việt Nam có chứng nhận HACCP - một tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm. Sò điệp được chế biến từ đây có thể được xuất khẩu sang các thị trường ngoài Nhật Bản, do đó các công ty Nhật Bản cũng sẽ xem xét việc bán sò điệp sang Mỹ và châu Âu.

"Nếu giá sản phẩm giảm, chúng có thể được dùng trong các chuỗi sushi băng chuyền và các cửa hàng tiện lợi", người đứng đầu bộ phận hải sản đông lạnh của Công ty Nosui chia sẻ.

Chi phí nhân công cho việc chế biến tại Việt Nam chỉ bằng 20 - 30% chi phí tại Nhật Bản. Đối với sò điệp dùng làm sushi và ăn sống, giá của loại này được kỳ vọng sẽ thấp hơn khi được chế biến tại Nhật Bản dù đã tính cả các chi phí vận chuyển.

Sò điệp nửa vỏ cần ít sức lao động hơn, được dự đoán sẽ có giá bằng với loại tương tự được chế biến ở Nhật.

Quản lý Kenichiro Hoshino tại Foodison cho biết Nhật Bản không có đủ nhân lực và việc chế biến này tốn thời gian.

"Thay vì để sò điệp chưa được xử lý vỏ tồn kho, tốt hơn là để chúng được chế biến ở nước ngoài sau đó bán cho khách hàng", ông Hoshino nói.

Theo Cơ quan Thủy sản Nhật Bản, Nhật đã cung cấp gần 500.000 tấn sò điệp nguyên vỏ trong năm 2022. Khoảng 140.000 tấn được xuất khẩu đến Trung Quốc, trong đó có 100.000 tấn được gửi nguyên vỏ cho việc chế biến.

Tuy nhiên, kể từ tháng 8-2023, khi Bắc Kinh cấm nhập khẩu hải sản nhằm phản ứng việc Nhật Bản sả thải nước nhiễm phóng xạ ra biển từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi, số lượng sò điệp tồn kho chưa qua chế biến của Nhật ngày càng tăng.

Trong khi đó, nhu cầu cho mặt hàng này ở các thị trường khác cũng có hạn, và sò điệp không được xử lý kịp ở Nhật Bản do thiếu hụt nhân công.

Chính phủ Nhật đã phải đưa ra nhiều biện pháp hỗ trợ, bao gồm các trợ cấp để trang trải các chi phí thiết bị chế biến và phi bảo quản.