SGK lớp 1 có ‘sạn’, chủ biên phải chịu trách nhiệm

Trước nhiều xôn xao của dư luận về những “hạt sạn” của sách giáo khoa (SGK) lớp 1 Cánh Diều những ngày qua, trả lời báo chí chiều 12-10, ông Mai Ngọc Chừ, Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định (HĐTĐ) SGK Tiếng Việt 1, cho biết HĐTĐ đã nhận được yêu cầu báo cáo của Bộ GD&ĐT. Sắp tới, hội đồng này sẽ họp một cách nghiêm túc, rà soát lại những điều dư luận đặt ra.

Đã được khuyến cáo nhưng nhóm tác giả không nghe

Đối với những “hạt sạn” được dư luận phản ánh, trước đó, HĐTĐ không chỉ khuyến cáo nhóm tác giả mà còn khuyến cáo cả nhà xuất bản bởi hai bên cùng có trách nhiệm về việc xuất bản SGK.

Về quá trình khắc phục các “hạt sạn” này, ông Chừ cho rằng cần thêm nhiều thời gian, có thể là hết năm học này để nghe ý kiến từ các giáo viên, những người trực tiếp giảng dạy, ý kiến của phụ huynh có con học lớp 1. Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT nên cho thực nghiệm giảng dạy SGK lớp 1 nhưng không giao cho nhóm tác giả chủ trì mà để cho Bộ GD&ĐT làm đầu mối.

“Chúng tôi với tư cách HĐTĐ sẽ báo cáo chi tiết cho Bộ GD&ĐT” - ông Chừ nói.

Phó chủ tịch HĐTĐ cũng khẳng định quá trình thẩm định SGK Cánh Diều nói riêng và cả năm bộ sách nói chung, hội đồng đều làm việc rất nghiêm túc và cẩn trọng.

“Tất cả vấn đề bạn đọc, dư luận quan tâm những ngày qua chúng tôi đều đã đề cập đến trong quá trình thẩm định. HĐTĐ có vai trò xem xét, những cái gì sai bắt sửa, cái gì không đúng bắt sửa nhưng nhiều khi hội đồng cũng phải tôn trọng ý kiến của nhóm tác giả.

Ví dụ như từ “nhá”, HĐTĐ đã đề nghị thay từ nhưng nhóm tác giả họ cho rằng “nhai” là vần “ai”, vần này chưa được học nên dùng từ “nhá”. Quan điểm của nhóm tác giả sách Tiếng Việt là để dạy âm và vần, nên rất khó cho việc sử dụng từ ngữ và đảm bảo sử dụng nhiều yếu tố. Nhóm tác giả đã thuyết minh như vậy nên hội đồng thấy phù hợp” - ông Chừ cho biết.

Về trách nhiệm, nếu để ra những “hạt sạn” trên, đại diện HĐTĐ cho rằng nhóm tác giả phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về những “hạt sạn” trong cuốn sách đó vì hội đồng đã khuyến cáo nhưng nhóm tác giả vẫn giữ quan điểm của mình.

Nhà trường và giáo viên lớp 1 phải… soạn lại chương trình

Về phía nhà trường, thực tế dạy và học tại Trường Tiểu học Triệu Thị Trinh (quận 10, TP.HCM) năm nay, trường chọn SGK lớp 1 các môn toán, tiếng Việt, đạo đức của bộ sách Cánh Diều.

Hiệu trưởng trường này cho biết giáo viên lớp 1 có quyền chủ động về việc phân bổ chương trình, phân phối nội dung và có thể điều chỉnh ngữ liệu sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của lớp.

Trong quá trình dạy, nếu giáo viên thấy ngữ liệu sử dụng không phù hợp thì có quyền thay đổi, miễn là vẫn giữ lại nội dung, mạch kiến thức của hệ thống bài học.

Vị này cho biết thêm từ đầu năm học đến nay, ban giám hiệu tăng cường dự giờ để xem giáo viên đang gặp khó khăn gì khi triển khai chương trình, từ đó có hướng hỗ trợ.

Phản ánh của những người liên quan trực tiếp đến chương trình - SGK là giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh rất quan trọng. Cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm lắng nghe thông tin nhiều chiều, trao đổi với các nhà chuyên môn để phân tích, làm rõ vấn đề. Nếu có nảy sinh những bất cập trong quá trình sử dụng cần điều chỉnh thì phải đề nghị các tác giả và nhà xuất bản điều chỉnh, hoàn thiện.

Ông PHẠM TẤT THẮNG, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội

Trường cũng tăng cường thời gian sinh hoạt chuyên môn của khối lớp 1 để các giáo viên cùng trao đổi những vướng mắc nhằm tìm giải pháp tháo gỡ.

“Bình thường một tháng chỉ họp hai lần nhưng nếu giáo viên thấy cần thiết có thể đề xuất họp chuyên môn lên ba lần/tháng” - vị này nói thêm.

Tại Trường Tiểu học Mê Linh (quận 3, TP.HCM), ông Nguyễn Văn Hùng, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết năm học 2020-2021 trường chọn lựa SGK môn Tiếng Việt 1, Toán 1, Đạo Đức 1, Tự nhiên xã hội 1, Hoạt động trải nghiệm thuộc bộ sách Cánh Diều.

Ông Hùng cho hay trước phản ánh của phụ huynh học sinh lớp 1, ban giám hiệu nhà trường đã cùng với giáo viên soạn lại chương trình theo thực tế của học sinh. Một tháng đã trôi qua, nếu học sinh học không kịp thì giáo viên có thể dạy chậm lại, nếu bài yêu cầu dạy hai âm thì giáo viên chỉ dạy một âm và dạy thêm vào tiết ôn tập.

Liên quan đến việc dư luận cho rằng có nhiều “sạn” trong bộ sách, ông Hùng nêu quan điểm: Vì hiện nay SGK không còn là pháp lệnh nên giáo viên không cần thiết phải dạy y nguyên như trong SGK.

“Những nội dung nào chưa phù hợp, cần thay đổi, giáo viên sẽ sinh hoạt cùng tổ chuyên môn thống nhất, cuối cùng ban giám hiệu sẽ duyệt” - ông Hùng nói.

Cơ cấu hội đồng thẩm định sách giáo khoa

Theo Điều 32 Luật Giáo dục mới năm 2019 vừa có hiệu lực, Hội đồng quốc gia thẩm định SGK do bộ trưởng Bộ GD&ĐT thành lập theo từng môn học, hoạt động giáo dục ở từng cấp học để thẩm định SGK. Hội đồng gồm nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, nhà khoa học có kinh nghiệm, uy tín về giáo dục và đại diện cơ quan, tổ chức có liên quan. Hội đồng phải có ít nhất 1/3 tổng số thành viên là nhà giáo đang giảng dạy ở cấp học tương ứng. Hội đồng và thành viên hội đồng phải chịu trách nhiệm về nội dung và chất lượng thẩm định.