Ngày 19/12/2008, UBND tỉnh Bình Định ra Quyết định số 714/QĐ-UBND, phê duyệt quy hoạch khu dân cư núi ông Đậu với tổng diện tích 3.891m2 đất, được phân thành 27 lô đất nền bố trí cho người dân có nhu cầu.

Sau khi được duyệt, UBND xã Cát Tân đã xét giao đất và lập hồ sơ đề nghị cấp đất cho những hộ gia đình, cá nhân đang rất khó khăn về chỗ ở và được UBND huyện Phù Cát ra quyết định giao đất, cấp sổ đỏ cho 26 lô đất đã nộp tiền sử dụng đất.

Đến nay, gần 14 năm trôi qua, các hộ dân này vẫn chưa được nhận đất, trong khi họ có nhu cầu xây nhà ở sau khi có con cháu lập gia đình và tách hộ ra ở riêng.

Tương tự thôn Hòa Dõng, tại thôn Bình Đức có 18 sổ đỏ và thôn Kiều Huyên (cùng xã Cát Tân) có 4 sổ đỏ đã cấp cho dân đều không có đất trên thực địa giao cho người dân xây dựng nhà ở.

Lý do được đưa ra là khu vực núi ông Đậu và trại Ba An làm khu dân cư mới có nguồn gốc là đất hoang, do người dân tự khai phá canh tác. UBND xã Cát Tân tiến hành đền bù, giải phóng mặt bằng (GPMB) và phát sinh việc người dân đang sử dụng đất khiếu kiện, không thống nhất mức bồi thường; từ đó, việc GPMB khó khăn, kéo dài đến nay chưa có đất để giao, khiến cho nhiều người dân có sổ đỏ phản ứng, gửi đơn khiếu kiện lên nhiều cấp.

Bà Đặng Thị Lợi (thôn Hòa Dõng) cho biết, năm 2009, gia đình được UBND huyện Phù Cát cấp sổ đỏ ngày 12/11/2009, với diện tích 150m2 đất ở nông thôn, thuộc thửa đất số 241, tờ bản đồ 20, thôn Hoà Dõng, xã Cát Tân.

Thời điểm đó, Nhà nước chủ trương giao đất có thu tiền sử dụng đất và gia đình bà nộp số tiền hơn 15 triệu đồng. Thế nhưng, 14 năm trôi qua, bà Lợi “đỏ mắt” chờ nhận đất để xây nhà, an cư lạc nghiệp, nhưng không thể thực hiện được...

Cùng cảnh ngộ là gia đình bà Trà Thị Bích Phương (thôn Hòa Dõng), được UBND huyện Phù Cát cấp sổ đỏ ngày 6/11/2009, với diện tích 150m2 đất ở nông thôn, đến nay vẫn đang mòn mỏi chờ đợi ngày được giao đất trên thực địa.

Còn bà Hà Thị Xuân (thôn Bình Đức) cho hay, gia đình thuộc diện hộ nghèo đông con, được cấp đất tại khu quy hoạch dân cư trại Ba An, được UBND huyện Phù Cát cấp sổ đỏ ngày 5/5/2008, với diện tích 220m2 đất ở nông thôn, nhưng 15 năm qua, gia đình chưa nhận được đất để xây dựng nhà.

“Chúng tôi kiến nghị lên huyện, xã nhiều năm nay, nhưng vẫn không được giải quyết dứt điểm. Gần đây, nghe thông báo là hoán đổi đất cho dân mà chờ mãi vẫn chưa thấy giao đất”, bà Hà Thị Xuân mong mỏi.

Tại khu quy hoạch dân cư trại Ba An có 20 lô đất đã được huyện cấp sổ đỏ vào năm 2008. Trong đó, có một trường hợp đã hoán đổi đất và một trường hợp lấn chiếm phần diện tích lô đất được giao nên không hoán đổi, còn lại 18 lô đất chưa thực hiện hoán đổi; đồng nghĩa với việc người dân chưa được giao đất trên thực địa đã 15 năm.

Ông Huỳnh Ngọc Chức, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Tân cho biết, sở dĩ xảy ra tình trạng không có đất giao cho các hộ dân đã được cấp sổ đỏ, vì chưa GPMB xong tại thời điểm năm 2009. Thời gian qua, xã quy hoạch nhiều vị trí đất để hoán đổi đất cho các hộ chưa được giao đất, nhưng do vướng công tác GPMB cũng như các thủ tục pháp lý liên quan nên chưa thực hiện hoán đổi được.

UBND xã Cát Tân thực hiện quy hoạch khu vườn Bồ, khu dân cư Mảng Cay và vườn Trưởng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch hoán đổi đất cho người dân khu dân cư núi ông Đậu và trại Ba An, với diện tích 10.202m2; được chia thành 61 lô đất để hoán đổi cho các trường hợp đã cấp sổ đỏ tại các khu vực trên. Khi bàn giao đất hoán đổi, sẽ thu hồi toàn bộ sổ đỏ đã cấp để cấp lại sổ đỏ mới phù hợp với lô đất hoán đổi cho từng hộ dân.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Văn Hưng, Chủ tịch UBND huyện Phù Cát cho biết, trước đây, quy hoạch khu dân cư trên giấy và người dân cũng mua đất trên giấy. Có bảng giá, giấy tờ đầy đủ, người dân thực hiện nghĩa vụ tài chính và được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, trên thực tế thì các khu đất này vẫn chưa thực hiện xong việc GPMB nên chưa thể giao đất được.

Ông Hưng nói thêm: “Sự việc này xảy ra từ lâu, thời lãnh đạo của nhiệm kỳ trước. Năm 2017, Thanh tra huyện Phù Cát có kết luận thanh tra việc quản lý đất đai tại xã Cát Tân. Tôi đang cho tổng hợp, làm rõ thời điểm đó ai làm chủ tịch UBND, làm cán bộ địa chính xã…, để đưa ra hình thức xử lý đối với các sai phạm đã được thanh tra chỉ ra. Người dân bức xúc là đúng, vì đã chịu nhiều thiệt thòi khi sự việc kéo dài hàng chục năm”.

Để giải quyết tồn tại nêu trên, UBND huyện Phù Cát giao UBND xã Cát Tân làm việc với các hộ được giao đất và họ đã thống nhất hoán đổi đất, chuyển đến khu vực vườn Bồ. UBND xã đã lập quy hoạch chi tiết, thực hiện công tác GPMB, lập hồ sơ trình UBND tỉnh Bình Định và được phê duyệt tại Quyết định số 4260 ngày 22/10/2021.

UBND xã Cát Tân đã thực hiện xong việc san ủi mặt bằng, xây dựng hạ tầng giao thông, cắm cọc phân lô. Tuy nhiên, do phát sinh một số vướng mắc nên UBND huyện đang chỉ đạo giải quyết dứt điểm từng vụ việc, để trong tháng 8/2023, hoàn thành việc hoán đổi, cắm mốc bàn giao đất cho các hộ dân theo cam kết.