Nút thắt đăng kiểm được gỡ nhưng vẫn chưa hết "rối"

Tình trạng cò mồi, một số mục đăng kiểm còn quá khắt khe, thiếu thực tế đã khiến người dân, hợp tác xã và các doanh nghiệp phải ‘méo mặt’.

Vậy trước thực tế trên người dân, doanh nghiệp có những ý kiến thế nào? Sở ngành thành phố đã có giải pháp gì?

Câu chuyện đăng kiểm xe trong 2 năm nay đã trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người dân, doanh nghiệp. Mỗi khi phương tiện gần đến hạn nhiều người lại lo lắng về tình trạng ùn ứ, xếp hàng chờ vài ngày mới được kiểm định.

Đã có nhiều giải pháp được đưa ra nhằm gỡ rối như tăng cường lực lượng quân đội, CSGT hỗ trợ tại các trung tâm hay ứng dụng công nghệ bằng việc sử dụng app để đăng ký, thế nhưng dường như tình trạng đăng kiểm phương tiện vẫn không khá khẩm hơn trong những ngày qua.

Thực tế ghi nhận tại trung tâm đăng kiểm 50 – 05V (Quận 12), nhiều người dân không thể đăng ký khi app liên tục báo lỗi, họ đã đến tận trung tâm để xin đăng kiểm nhưng bị từ chối.

Anh Nam, chủ một doanh nghiệp nhỏ tại quận Bình Tân chia sẻ: "Tôi đăng ký 3, 4 ngày nhà có mấy cái xe mà đăng ký không được nên giờ anh phải đi bốc trực tiếp Người ta cứ bảo đăng ký qua app đi rồi mới cho vào đăng kiểm, em nói em đăng ký không được cho em ngày hẹn đi rồi em tới nhưng người ta cũng không chịu".

Còn xe của anh Hùng đã hết hạn từ tháng 4, nhưng khi đăng ký trên ứng dụng thông báo đến tháng 7 xe anh mới được kiểm định. Như vậy xe không thể lăn bánh trong 3 tháng, nguồn thu nhập gia đình từ đó cũng bị giảm sút, anh chia sẻ:

"Xe tôi tháng 4 thì đã hết hạn rồi mà giờ đặt tới tháng 7 mới đăng kiểm. Nhà thì kinh doanh có mỗi chiếc xe mà phát phiếu như vậy thì đậu chờ thôi chứ có biết làm gì nữa bây giờ. Ra đường đâu có được đâu mà kiếm tiền".

TP.HCM kín lịch, nhiều người dân đã dò tìm những địa phương khác như Tây Ninh, Đồng Nai… thế nhưng kết quả vẫn là phải chờ đợi từ vài tuần đến vài tháng, thậm chí có địa phương còn không tiếp nhận. Anh Khoa, tài xế taxi công nghệ chia sẻ: "Hiện tại, TPHCM kín lịch trong tháng 5 hết rồi. Còn khu vực Tây Ninh thì không nhận đăng ký. Thời gian xe tôi hết đăng kiểm là mùng 10/05 thì chắc là phải để xe ở nhà chờ thôi".

Không chỉ tình trạng đăng ký qua app bị quá tải. Nhiều trung tâm đăng kiểm tại TPHCM còn xuất hiện tình trạng còn mồi, với việc bốc số rồi bán lại cho các chủ phương tiện cần đăng kiểm. Điều này đã khiến các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn thành phố đã rối lại càng thêm rối.

Ông Chu Hiệp – Giám đốc trung tâm đăng kiểm 50-05V, quận 12 TPHCM cho biết: "Qua trung gian hay qua những cò mồi để mua số thì chúng tôi cũng phát hiện điều này, chứ không phải là không phát hiện. Thế nhưng đối với những trường hợp đó thì chúng tôi trả về chứ không thể nào tiếp nhận được".

Không chỉ người dân than trời mà nhiều trung tâm đăng kiểm hiện nay cũng mệt mỏi, ngao ngán trước cảnh quá tải trên ứng dụng lẫn ngoài thực thế. Ông Đặng Hoàng Phong – Giám đốc trung tâm đăng kiểm 50-07V, Quận Bình Tân (TP.HCM) mong muốn cơ quan chức năng sớm kết thúc chuyên án, để hoạt động đăng kiểm được trở lại bình thường trong thời gian tới: "Mong muốn cơ quan điều tra sớm kết thúc vụ án này để hoạt động đăng kiểm được trở lại hoạt động bình thường".

Chính việc phương tiện không thể kiểm định đúng hạn đã gây bức xúc trong dư luận và gây thất thoát lớn cho cộng đồng doanh nghiệp cả nước. Mới đây Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) và Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam (VATA) đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị giải quyết ách tắc trong kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.

Cụ thể, Hai hiệp hội doanh nghiệp đã đề xuất cho phép giãn chu kỳ đăng kiểm đối với xe ô tô không kinh doanh vận tải, thay vì phải đợi đến chu kỳ tiếp theo. Đồng thời, cho phép trung tâm đăng kiểm được thu phí làm ngoài giờ...

Theo ông Lê Trung Tính – Chủ tịch Hiệp hội ô tô vận tải hành khách TP.HCM cho rằng những đề xuất vừa qua là chính đáng, và Bộ ngành cần sớm có những thay đổi chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn tại các trung tâm đăng kiểm hiện nay:

"Tôi cho rằng đề xuất vừa rồi của VATA và VLA là chính đáng và thủ tướng nên nhanh chóng giải quyết. Trường hợp thủ tướng cảm thấy vượt quá thẩm quyền của mình thì nên nhanh chóng trình lên Ủy ban thường trực quốc hội để họ giải quyết".

Riêng ông Tính cũng đề xuất cho tất cả các phương tiện đến hạn nhưng không thể đăng kiểm hiện tại thì không bị xử phạt để giảm áp lực đổ đồn tại các trung tâm: "Thủ tướng chính phủ cần nhanh chóng ra quyết định hoặc chỉ thị tức khắc giải quyết trường hợp xe đã đến hạn đăng kiểm và đã đến cơ quan đăng kiểm, được giấy hẹn. Tuy chưa đăng kiểm vẫn có thể lưu thông trên đường mà không bị xử phạt thì mới đúng pháp luật".

Theo ông Bùi Hòa An – Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM, những kiến nghị từ phía các Hiệp hội vận tải vẫn đang được Chính phủ xem xét và có hiệu lực vào thời điểm cuối năm. Hiện Sở báo cáo với UBND Thành phố những giải pháp nhằm tháo gỡ tình thế trước mắt:

"Nghị định 139, đang được chính phủ xem xét sửa đổi sẽ quy định lại hoạt động của các trung tâm đăng kiểm, và hành nghề đăng kiểm sẽ có hiệu lực hoạt động vào những tháng cuối năm. Thông tư 02 của Bộ giao thông vừa ban hành về thời hiệu đăng kiểm thì cũng chỉ có tác dụng ở 6 tháng cuối năm.

Vừa rồi chúng tôi cũng có thống nhất với cục đăng kiểm là các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn thành phố đăng ký qua ứng dụng của cục đăng kiểm. Chúng tôi cũng đã báo cáo với Ủy ban làm việc với các cơ quan chức năng để khôi phục lại các chuyền mà chúng ta đang bị thiếu".

Tháo điểm nghẽn đăng kiểm: Chậm ngày nào nền kinh tế thiệt ngày đó

Những khó khăn, vướng mắc về hoạt động đăng kiểm trong suốt thời gian dài vừa qua đang cho thấy hoạt động này trước đây đã không được làm chặt chẽ, đúng mức. Hậu quả của việc xã hội hóa đăng kiểm là đúng đắn nhưng việc quản lý không theo kịp hoặc có lúc buông lỏng đã khiến cho hàng loạt trung tâm đăng kiểm sai phạm; vướng vòng lao lý đã chỉ rõ điều đó.

Vấn đề lúc này là sự thật đã được nhìn nhận rõ ràng thì việc sửa đổi cần khẩn trương hơn nữa vì hoạt động đăng kiểm liên quan trực tiếp đến sinh kế của hàng triệu người dân và doanh nghiệp. Nếu còn chậm ngày nào còn gây ra xáo trộn ngày đó; nhiều lao động trong ngành vận tải không có công ăn việc làm; hàng hóa không sao lưu thông được; tác động trực tiếp đến sản xuất và đời sống.

Hiện nay, với sự chi viện của lực lượng công an, quân đội; áp dụng các hình thức đăng ký qua mạng, qua app; hoạt động đăng kiểm đang được giải tỏa từng bước nhưng vẫn chưa đáp được nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Tình trạng phương tiện phải rồng rắn chờ đợi hàng tuần, hàng tháng vẫn chưa được đăng kiểm đang diễn ra suốt trong Nam ngoài Bắc; làm tốn kém về thời gian, tiền bạc; gây bức xúc trong đời sống.

Do vậy, các kiến nghị, đề xuất của các hiệp hội ngành nghề cần được lắng nghe, tiếp thu và chỉnh sửa ngay để tháo gỡ những vướng mắc đang hiện hữu; trong đó nhất là việc giãn chu kỳ đăng kiểm đối với xe không kinh doanh.

Vì bản thân xe cá nhân, xe gia đình, người người nhà nhà đều có trách nhiệm rất cao trong việc duy tu, bảo dưỡng vì không ai lại liều mình đánh cược sinh mạng bản thân và gia đình trên những chiếc xe không đảm bảo an toàn.

Ngoài ra, cũng nên xem xét cho áp dụng tính số km thực tế thay thế thời gian để tính hạn kiểm định cũng là một cách làm hay mà nhiều nước đã làm; đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin nhiều hơn nữa như đăng ký qua mạng, qua app để giải tỏa các ách tắc hiện nay.

Một khâu quan trọng, tất yếu chính là đội ngũ đăng kiểm viên. Tạo điều kiện thuận lợi để đào tạo kịp thời cung ứng đủ lực lượng đăng kiểm viên; kể cả đăng kiểm viên tăng cường từ công an, quân đội sang hỗ trợ.

Để đội ngũ này không chỉ giỏi về chuyên môn nghiệp vụ mà còn có đạo đức nghề nghiệp tốt, chuẩn mực; làm đúng quy trình, quy định.

Rõ ràng, hoạt động đăng kiểm đang đòi hỏi phải có hành lang pháp lý theo kịp với các yêu cầu của thực tiễn đặt ra. Việc sửa đổi Nghị định 139 của Chính phủ về hoạt động này vì thế cần được Bộ Giao thông Vận tải và các bộ, ngành liên quan tham mưu giúp Chính phủ sớm ban hành; tạo ra khuôn khổ pháp lý phù hợp với hoạt động thực tiễn; không để các trung tâm đăng kiểm loay hoay trong áp dụng.

Trong đó nhất là tiến trình xã hội hóa hoạt động đăng kiểm theo hướng “cởi trói”, cung ứng nhiều loại hình dịch vụ nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và đúng quy định của pháp luật; không để lợi dụng rồi trục lợi như thời gian vừa qua.

Bộ Giao thông Vận tải với vai trò chủ trì,quản lý của mình cũng cần theo sát các phát sinh trong quá trình đăng kiểm để có điều chỉnh, hướng dẫn kịp thời giúp người dân và doanh nghiệp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc; tránh để tồn đọng, không sửa chữa, khắc phục; gây ùn ứ, bức xúc.

Cùng với đó là khâu kiểm tra, giám sát phải được làm thường xuyên; xử lý kịp thời các sai phạm đưa hoạt động đăng kiểm vào nề nếp; tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp trong hoạt động đăng kiểm phương tiện./.