“Ngành hàng cà-phê Việt Nam muốn đi xa phải đi cùng nhau”

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan chủ trì Hội thảo với sự tham dự của lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, một số doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất, kinh doanh cà-phê trên địa bàn 5 tỉnh Tây Nguyên.

Theo báo cáo do ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn trình bày tại hội thảo, tổng diện tích cây cà-phê cả nước hiện nay đạt khoảng 696.000 ha, năng suất đạt 27,7 tấn/ha, sản lượng đạt hơn 1,7 triệu tấn. Tập trung tại năm vùng sản xuất chính là: Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Bắc Trung Bộ và các tỉnh trung du miền núi phía bắc; trong đó, chủ yếu tập trung trồng tại vùng Tây Nguyên với diện tích khoảng 639.000 ha (chiếm tỷ lệ 92% so với cả nước), năng suất 28,5 tấn/ha (cao gấp 1,1 lần so với cả nước), sản lượng khoảng 1,67 triệu tấn (chiếm tỷ lệ 95% so với cả nước).

Hiện nay, cả nước có 97 cơ sở chế biến cà-phê nhân, 160 cơ sở chế biến cà-phê rang xay, 8 cơ sở chế biến cà-phê hòa tan và 11 cơ sở chế biến cà-phê phối trộn. Sản lượng cà-phê đưa vào chế biến hàng năm 1,5 triệu tấn/năm. Hiện tại, Việt Nam đã xuất khẩu sang hơn 80 quốc gia và chiếm khoảng 20 đến 22% tổng kim ngạch xuất khẩu cà-phê của thế giới, trong đó cà-phê Robusta Việt Nam chiếm thị phần xuất khẩu lên tới 40%. EU, Mỹ và Nhật Bản là những khách hàng lớn nhất của nước ta…

Nhìn chung, thực trạng sản xuất và tiêu thụ cà-phê của nông dân Việt Nam nói chung và nông dân vùng Tây Nguyên nói riêng hiện nay đang gặp nhiều khó khăn và thiếu bền vững, quy mô sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, diện tích cà-phê già cỗi chiếm tỷ lệ khá cao; kỹ thuật canh tác chưa hợp lý; khâu chế biến, bảo quản thiếu đồng bộ; khâu tiêu thụ, xuất khẩu còn yếu, thiếu liên kết với thị trường tiêu thụ; người sản xuất cà-phê chưa có tiếng nói trong các quan hệ liên kết ngành hàng, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp đầu vào và đầu ra, nên thường chịu thiệt thòi và chưa bảo vệ được lợi ích của chính mình.

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: Qua chương trình này, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn mong muốn đưa đến một thông điệp đó là các tỉnh Tây Nguyên muốn ngành hàng cà-phê đi xa phải đi cùng nhau, phải có sự liên kết giữa các tỉnh; đồng thời, kết hợp đặc điểm từng vùng, từng địa phương để tạo thành quy mô lớn hơn, xây dựng thương hiệu cà-phê Tây Nguyên. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục triển khai dự án VnSAT và một số dự án khác để phát triển cà-phê bền vững. Ở Tây Nguyên chúng tôi chọn đặt cơ sở hạ tầng logistics cho ngành cà-phê nhằm tạo ra giá trị cà-phê cao hơn, có nhiều sản phẩm tinh chế hơn. Tạo ra chuỗi ngành hàng để tăng giá trị cho hạt cà-phê và tăng thu nhập cho người sản xuất cà-phê.

“Hiệp định EVFTA đã mở ra cho chúng ta cơ hội rất lớn. Thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ xây dựng đề án riêng về xuất khẩu nông sản sang EU; đồng thời, có chiến lược để nông sản của Việt Nam có chỗ đứng vững chãi ở hệ thống phân phối lớn châu Âu. Cà-phê Tây Nguyên muốn vươn ra thị trường thế giới cần phải tư duy lại từ sản xuất, thu hoạch, chế biến cà-phê phù hợp với biến đổi khí hậu, phù hợp với tiêu dùng xanh của các nước trên thế giới…”, Bộ trưởng thông tin thêm.

Trước đó, trong 2 ngày 17 và 18/12, Đoàn Công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đi khảo sát, tham quan vùng nguyên liệu sản xuất cà-phê, chanh leo tại địa bàn các huyện Đắk Đoa, Mang Yang; thăm Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Đắk Krong, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang (huyện Đắk Đoa); thăm nhà máy chế biến của Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Xuất nhập khẩu rau quả Doveco Gia Lai; làm việc với lãnh đạo tỉnh Gia Lai về kết quả và định hướng phát triển nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Gia Lai; tổ chức Hội nghị “Tập huấn kiến thức quản lý nhà nước, kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn gắn với định hướng phát triển bền vững đến năm 2025”.