Nga cắt tuyến đường sắt chiến lược của Kiev, quân Ukraine bị đẩy vào thế khó

Một cơn bão lớn hơn đang hình thành, một cuộc tấn công dữ dội của quân đội Nga vào tuyến giao thông chủ chốt của Ukraine, đó chính là hệ thống đường sắt.

Theo dữ liệu công khai từ Rodion Milosnik, đại sứ lưu động của Bộ Ngoại giao Nga, cho biết chỉ trong một tuần, Quân đội Ukraine (AFU) đã tiến hành 3.500 cuộc tấn công bằng UAV, tên lửa và pháo binh vào cơ sở hạ tầng ở các khu vực Ukraine, do Nga kiểm soát.

Để đáp trả, Quân đội Nga (RFAF) đã phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng của Ukraine. Giống như một cơn bão “siêu cấp”, cuộc tấn công của RFAF đã càn quét và phá hủy cơ sở hạ tầng của Ukraine. Một trong những mục tiêu chính là hệ thống đường sắt Ukraine.

Trong thời kỳ Liên Xô, Ukraine đóng vai trò là mặt trận phía tây chống lại NATO. Trong trường hợp Chiến tranh Thế giới thứ ba nổ ra, Ukraine sẽ là điểm xuất phát cho đội quân hùng mạnh hàng triệu quân của Liên Xô, càn quét khắp châu Âu; đồng thời là căn cứ hậu cần và trung tâm hậu cần lớn nhất của Liên Xô.

Liên Xô đã xây dựng tại Ukraine một trong những hệ thống đường sắt tiên tiến nhất châu Âu khi đó. Mạng lưới đường sắt quốc gia của Ukraine trải dài 22.000 km, chỉ đứng sau Nga ở châu Âu. Nó bao gồm sáu cục đường sắt, 1.340 nhà ga, 129 đầu mối đường sắt chở khách, 48 kho chứa đầu máy xe lửa và 400.000 nhân viên đường sắt.

Khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, chính nhờ hệ thống đường sắt mà Ukraine có thể liên tục nhận được viện trợ quân sự từ NATO, vận chuyển quân số, vũ khí, đạn dược cùng nhiều loại nhu yếu phẩm khác đến mặt trận Donbass, Zaporozhye, Kharkov, Kherson...

Hệ thống đường sắt của Ukraine giống như một mạng lưới mạch máu dày đặc, hỗ trợ AFU ngăn chặn cuộc tấn công không ngừng nghỉ của 700.000 quân Nga ở tiền tuyến. Và Moskva đang quyết tâm làm tê liệt hệ thống đường sắt Ukraine.

Nga hiện đang tập trung tấn công tất cả các nút giao thông quan trọng của mạng lưới đường sắt Ukraine, bao gồm nhà ga, cầu đường sắt, đường hầm, đoàn tàu, các hệ thống điện (do đường sắt Ukraine đã được điện khí hóa hoàn toàn) và các xưởng sửa chữa của ngành đường sắt.

Theo thống kê của Bộ Tổng tham mưu AFU, 30% giao tranh tiền tuyến tập trung tại thành phố Pokrovsk, nơi đã trở thành điểm then chốt trên toàn bộ chiến trường Nga-Ukraine. Quân đội Nga đã tập trung 170.000 quân vào một cuộc tấn công kiểu “tất tay” vào đây. Trong khi đó, AFU cũng đang tận dụng tối đa hệ thống đường sắt để liên tục tăng cường lực lượng và hỏa lực nhằm đánh chặn và tấn công quân Nga.

Để cắt đứt hệ thống đường sắt Ukraine càng nhanh càng tốt và cắt đứt tuyến tiếp vận của AFU, RFAF đã phát động một cuộc tấn công ồ ạt với cường độ cao vào hệ thống đường sắt Ukraine. Cuộc tấn công này bao gồm các cuộc tấn công vào các đoàn tàu đang hoạt động, nhà ga, cơ sở phụ trợ đường sắt và hệ thống cung cấp điện đường sắt.

Theo tờ The Guardian, Phó Thủ tướng Ukraine Oleksiy Kuleba, tuyên bố rằng từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2025, quân đội Nga đã tiến hành 800 cuộc tấn công tập trung vào hệ thống đường sắt của Ukraine, phá hủy hơn 3.000 cơ sở và gây thiệt hại hơn 1 tỷ USD.

Cuộc tấn công của RFAF vào hệ thống đường sắt có ba mục tiêu chính: thứ nhất, cắt đứt việc vận chuyển ngũ cốc của Ukraine tới cảng Odessa và tạo ra doanh thu từ xuất khẩu; thứ hai, vô hiệu hóa khả năng huy động lực lượng trên diện rộng của quân đội Ukraine; và cuối cùng là cắt đứt các tuyến đường viện trợ quân sự của NATO.

Nhiều giải pháp toàn diện của Nga đã được tìm ra để có thể cắt đứt “động mạch” của Ukraine. Một trong nhiều khía cạnh của giải pháp này là triển khai UAV tấn công Gerans (Hoa phong lữ) để tấn công các mục tiêu của đối phương trong “vùng xám”, trên tiền tuyến và ở hậu phương gần.

Việc cải tiến UAV Gerans để thay thế tên lửa tấn công mặt đất Vikhr-1 hoặc AS-13/18 Kingbolt, vốn chỉ được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt trên tiền tuyến, do chi phí cao. Với sự hỗ trợ từ các nguồn cung cấp linh kiện, sản lượng UAV Geran-2/3 đã tăng mạnh vào mùa xuân và mùa hè năm 2025.

Trưởng ga đường sắt Lozova ở tỉnh Kharkov, báo cáo rằng máy bay không người lái tấn công tầm xa Geran-3 của quân đội Nga, đã liên tục truy đuổi và tấn công các đoàn tàu Ukraine đang di chuyển với tốc độ cao.

Các viện nghiên cứu của Nga đã tham gia vào quá trình nâng cấp UAV Gerans, giúp tích hợp khả năng tấn công bằng phương pháp điều khiển trực tiếp từ camera của UAV Gerans và ăng-ten với định hướng chùm tia, nhằm chống lại các biện pháp đối phó điện tử.

Những cải tiến kỹ thuật trên, đã giúp UAV Gerans tấn công các mục tiêu cơ động như những đoàn tàu hỏa ở khu vực gần tiền tuyến, giống như tên lửa có điều khiển trực tiếp Vikhr-1 hoặc AS-13/18 Kingbolt, nhưng với giá rẻ hơn nhiều lần. (Nguồn ảnh Military Review, Sina, Kyiv Post).