Mỹ tiếp quản tàu chở dầu Venezuela, gia tăng rủi ro an ninh hàng hải

Hải quân Mỹ liên tiếp sử dụng trực thăng vu trang để tiếp quản một tàu chở dầu của Venezuela trên vùng biển quốc tế ngoài khơi quốc gia Nam Mỹ này. Động thái được đánh giá là bước leo thang đáng chú ý về hoạt động quân sự trên biển, làm gia tăng lo ngại về mức độ an toàn của các tuyến hàng hải chung.

Sự việc diễn ra trong bối cảnh Mỹ liên tục tăng cường hiện diện quân sự xung quanh Venezuela kể từ cuối tháng 8. Gần đây nhất là việc tái triển khai nhóm tác chiến tàu sân bay do USS Gerald Ford dẫn đầu, cùng với việc điều động tiêm kích F-35A và máy bay cảnh báo sớm E-3 AWACS, nhằm củng cố năng lực tác chiến và giám sát tại khu vực.

Đáng chú ý, chiến dịch tiếp quản tàu chở dầu này diễn ra chỉ 10 ngày sau một vụ việc tương tự, khi lực lượng Mỹ đổ bộ và chiếm quyền kiểm soát một tàu dân sự khác của Venezuela trên vùng biển quốc tế vào ngày 10/12. Chuỗi hành động liên tiếp cho thấy tần suất can thiệp quân sự trực tiếp đối với tàu dân sự đang gia tăng.

Theo các nguồn tin, số dầu trên hai tàu chở dầu của Venezuela có thể sẽ bị bán hoặc tạm giữ, tùy theo diễn biến tiếp theo của tình hình.

Giới quan sát cho rằng, việc tiếp quản chiếc tàu chở dầu thứ hai có thể khiến hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela gần như bị tê liệt, qua đó tác động mạnh đến năng lực kinh tế và hậu cần của quốc gia này.

Bộ Ngoại giao Venezuela đã lên án các hành động nói trên, gọi đây là “hành vi cướp biển”, đồng thời bày tỏ quan ngại về số phận của các thành viên thủy thủ đoàn, hiện vẫn chưa được làm rõ. Caracas cho rằng việc nhắm vào tàu dân sự là hành động đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế về an ninh và tự do hàng hải.

Theo Military Watch, việc thu giữ các tàu chở dầu của Venezuela không phải là sự việc đơn lẻ, mà phản ánh xu hướng gia tăng của các lực lượng phương Tây trong việc can thiệp quân sự đối với hoạt động vận tải dân sự trên vùng biển quốc tế. Trước đó, vào tháng 11, lực lượng đặc nhiệm Mỹ từng đổ bộ lên một tàu chở hàng tại Ấn Độ Dương, thu giữ và phá hủy hàng hóa được cho là có tính chất lưỡng dụng.

Trong quá khứ, Mỹ cũng từng bắt giữ các tàu chở dầu của Iran, thu giữ tàu hàng của Triều Tiên Wise Honest và chiếm dụng tài sản liên quan. Bên cạnh đó, một số quốc gia châu Âu cũng đã nhiều lần đổ bộ kiểm tra các tàu dân sự của Nga trên vùng biển quốc tế, đặc biệt là các tàu chở dầu xuất khẩu.

Các diễn biến này đang làm gia tăng lo ngại về nguy cơ quân sự hóa không gian hàng hải, đặt ra nhiều thách thức đối với an ninh hàng hải, tự do hàng hải và trật tự pháp lý quốc tế trên biển.