Một huyền thoại sụp đổ trên bầu trời Ukraine trước các đợt không kích của Nga

Tên lửa Nga đã xuyên thủng hệ thống phòng không của Ukraine, khiến “huyền thoại” phòng không NATO tự hào sụp đổ và bí mật của đã bị phơi bày.

Đêm khuya, trên bầu trời Ukraine, 44 tên lửa Nga, với những vệt lửa sáng rực, xé toạc mây trời, trong khi hàng trăm UAV tấn công tự sát tràn ngập thành phố Kiev. Giữa tiếng còi báo động chói tai, phòng không Ukraine sử dụng tối đa tên lửa Patriot, liên tục phóng đạn đánh chặn.

Nhưng ngọn lửa của các vụ nổ vẫn lan rộng khắp sáu quận của Kiev, biến cảng biển Odessa thành một đống đổ nát và nhấn chìm thành phố Zaporizhia trong bóng tối. Cuộc tấn công dồn dập này, được thực hiện vào cuối tháng 9 vừa qua, đã hoàn toàn vạch trần lời nói dối đắt giá nhất trong lịch sử chiến tranh hiện đại.

"Giờ chúng chẳng khác gì sắt vụn", tướng Igor Romanenko, cựu Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Ukraine, vừa nói vừa cầm một chồng báo cáo và chỉ tay vào những con số gây sốc: Hệ thống Patriot, từng được coi là "kẻ thù của tên lửa Nga", đã giảm tỷ lệ đánh chặn từ 42% xuống chỉ còn 6% trong thời gian gần đây.

Năm 2022, quân đội Ukraine tuyên bố Patriot của họ đã đánh chặn thành công tên lửa siêu thanh Kinzhal của Nga, sự kiện này đã thu hút đơn đặt hàng từ các quốc gia như Ba Lan và Ả Rập Xê Út. Nhưng nguyên nhân sâu xa của sự sụp đổ về khả năng đánh chặn của tên lửa Patriot lần này, nằm ở việc Nga nâng cấp phần mềm cho tên lửa của họ.

Nga nâng cấp phần mềm cho các loại tên lửa Iskander và Kinzhal, giúp chúng tăng tốc độ và khả năng cơ động khi tiếp cận mục tiêu ở khoảng 20 giây cuối, khiến các radar và thuật toán đánh chặn của Patriot không kịp phản ứng.

Lỗ hổng lớn trong lực lượng phòng không của Ukraine, đó là 8 hệ thống Patriot của họ, bố trí trên một mặt trận rộng 240.000 km vuông, việc này giống như với việc dùng “thìa cà phê để rút cạn nước hồ bơi”. Khi UAV trinh sát Nga phát hiện ra lỗ hổng trong hệ thống phòng không của Ukraine, họ lập tức khoan sâu, đập tan huyền thoại về phòng không phương Tây.

Tháng 8 năm ngoái, phi công Aleksey "Moonfish" Mes của Không quân Ukraine, lái một chiếc máy bay chiến đấu F-16 mới được giao, đã bị rơi trên không phận Kiev. Mỹ ban đầu nghi ngờ tên lửa Nga gây ra vụ bắn hạ, cho đến khi tờ Wall Street Journal có được dữ liệu hộp đen: chính tên lửa Patriot của Ukraine đã bắn hạ chiếc máy bay chiến đấu trị giá 80 triệu USD.

Nguyên nhân gốc rễ của vụ tai nạn đã phơi bày, là do sự mất kết nối trong hệ thống vũ khí của Mỹ. Mặc dù cả máy bay chiến đấu F-16 và Patriot đều được trang bị hệ thống liên kết dữ liệu Link-16, nhưng Mỹ chưa bao giờ kích hoạt mô-đun nhận dạng bạn hay thù cho máy bay chiến đấu của Ukraine.

Hệ thống Patriot được cung cấp cho quân đội Ukraine thậm chí còn bị tháo bỏ thiết bị đầu cuối liên kết dữ liệu, khiến việc hiệp đồng giữa phòng không mặt đất và máy bay chiến đấu là không thể. Tệ hơn nữa là vụ che đậy sau đó - chính quyền Ukraine đã bắt giữ tám người quay phim hiện trường.

Gần đây nhất là vụ Iran tấn công trả đũa vào Căn cứ Không quân Al Udeid ở Qatar, Mỹ thẳng thừng phủ nhận trạm radar đã bị tên lửa Iran phá hủy, mặc dù hình ảnh vệ tinh cho thấy hệ thống radar trị giá 15 triệu USD đã bị tên lửa của Iran biến thành sắt vụn.

Đợt tập kích đường không này của Nga, giống như ngày tận thế của chiến tranh hiện đại, khi huyền thoại công nghệ đã bị phá vỡ, tỷ lệ đánh chặn của tên lửa Patriot Ukraine đã giảm từ 42% xuống 6%, chứng tỏ rằng một vũ khí đơn lẻ, khó có thể thay đổi tình hình trước các biện pháp đối phó điện tử liên tục.

Giới phân tích cho rằng, 8 hệ thống phòng không Patriot của Ukraine trị giá 6,2 tỷ USD và tỷ lệ hỏng hóc thiết bị 30%, cũng đã hoàn toàn phá vỡ thuyết "bữa trưa miễn phí của phương Tây". Điều này gây nên khủng hoảng niềm tin vào viện trợ quân sự của phương Tây.

Xung đột nội bộ giữa máy bay chiến đấu F-16 và hệ thống tên lửa phòng không Patriot, cũng đã phản ánh căn bệnh mãn tính của Mỹ trong việc bán vũ khí ra nước ngoài, với mục đích thương mại là chính, chứ không phải bán để sử dụng; vì việc sử dụng vũ khí luôn đi đôi với điều kiện chính trị.

Khi các trận địa Patriot ở tỉnh Khmelnytskyi, thuộc miền tây Ukraine, bị tên lửa Kinzhal phá hủy, việc viện trợ vũ khí của Mỹ cho Ukraine đã bị trì hoãn. Khi kho vũ khí Zaporizhia bị các cuộc không kích của Nga san phẳng, thì "kế hoạch hỗ trợ phòng không" của Lầu Năm Góc vẫn chỉ là một thông cáo báo chí.

Những chi tiết trên chiến trường này đã khiến cựu Tư lệnh NATO Philip Breedlove phải thừa nhận: "Chúng ta thường cho rằng xuất khẩu vũ khí đồng nghĩa với xuất khẩu ảnh hưởng, mà quên rằng chiến đấu thực tế mới là phép thử cuối cùng".

Chiến trường Nga-Ukraine như một tấm gương tàn khốc, trong khi Lầu Năm Góc khoe khoang về hệ thống tác chiến toàn cầu của mình, thì chính tên lửa của họ lại bắn hạ máy bay của do họ sản xuất. Cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm này đã chứng minh lời tiên tri của nhà lý luận quân sự nổi tiếng người Đức Clausewitz: "Chiến tranh không tin vào những con số hiệu suất được quảng cáo, mà tin vào kết quả trên chiến trường". (nguồn ảnh Military Review, Ukrinform, Al Jazeera).