Luật Quy hoạch mới hạn chế điều chỉnh tùy tiện và tư duy nhiệm kỳ

Sáng 10/12, Quốc hội chính thức thông qua Luật Quy hoạch (sửa đổi) với tuyệt đại đa số đại biểu bấm nút tán thành.

Trước khi Quốc hội thông qua Luật Quy hoạch (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và hoàn thiện dự án Luật.

Theo đó, về ý kiến cho rằng, trong thời gian qua địa phương nào cũng gặp vướng mắc về quy hoạch; quy hoạch không bảo đảm tầm nhìn, còn tư duy nhiệm kỳ, phân tán từ tư duy đến hành động; quy hoạch điều chỉnh nhiều lần, tùy tiện, chậm trễ so với diễn biến của thị trường, xã hội; cần loại bỏ “lợi ích ngành”, lợi ích nhóm, “tư duy địa phương”, có sự điều phối chung; năng lực của đội ngũ tư vấn, chất lượng quy hoạch thấp.

Chính phủ có ý kiến như sau: Để bảo đảm tránh tư duy nhiệm kỳ, quy hoạch điều chỉnh nhiều lần, Dự thảo Luật đã sửa đổi để làm rõ hơn căn cứ điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn tại Điều 54 và bổ sung quy định về giám sát và kiểm tra quy hoạch để bảo đảm công tác hậu kiểm, chất lượng nội dung quy hoạch; kịp thời phát hiện các nội dung chồng lấn, mâu thuẫn; hạn chế điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, làm phá vỡ không gian phát triển quốc gia và lãng phí nguồn lực; nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ quan sau khi phân cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch tại Điều 13 và Điều 15.

Theo đó, Điều 54 Luật Quy hoạch (sửa đổi) về "Điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn" nêu rõ:

Quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh được điều chỉnh theo trình tự, thủ tục rút gọn khi có một trong các căn cứ sau:

Việc thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ; nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Chính phủ về bảo đảm quốc phòng, an ninh, sắp xếp đơn vị hành chính, dự án quan trọng quốc gia làm thay đổi một hoặc một số nội dung quy hoạch;

Khi có yêu cầu đột xuất, cấp bách vì lý do quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cháy, nổ làm thay đổi một hoặc một số nội dung quy hoạch;

Việc điều chỉnh quy hoạch có nội dung mâu thuẫn theo quy định tại Điều 6 của Luật này;

Việc điều chỉnh quy hoạch để phù hợp với quyết định đầu tư dự án đầu tư công đặc biệt, dự án đầu tư công khẩn cấp theo quy định tại khoản 3 Điều 48 của Luật này;

Việc điều chỉnh một số chỉ tiêu hoặc yêu cầu kinh tế - kỹ thuật của công trình hoặc khu vực chức năng, khu vực phát triển được xác định trong định hướng, phương hướng phát triển ngành kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, khu vực phát triển trong quy hoạch nhưng không thay đổi mục tiêu phát triển của quy hoạch;

Việc điều chỉnh phạm vi ranh giới của khu vực dự kiến điều tra, thăm dò, khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh để phù hợp với thực tiễn triển khai nhưng không làm thay đổi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển của quy hoạch tỉnh.

Ngoài ra, cơ quan tổ chức lập quy hoạch hoặc cơ quan lập quy hoạch đánh giá thực hiện quy hoạch theo quy định tại Điều 49 của Luật này và xây dựng hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, gửi xin ý kiến của các cơ quan có liên quan; tiếp thu, giải trình và hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, trình cơ quan, người có thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch.

Luật Quy hoạch (sửa đổi) cũng nêu rõ thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Theo đó, Quốc hội quyết định điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia;

Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh quy hoạch vùng;

Bộ trưởng được giao tổ chức lập quy hoạch ngành phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành; báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả điều chỉnh quy hoạch;

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh.

Việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết ngành, quy hoạch đô thị và nông thôn theo trình tự, thủ tục rút gọn (nếu có) được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.

Chính phủ quy định chi tiết khoản 2 Điều này; quy định hồ sơ điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn...