Gói thầu tuabin khí Cà Mau: Vì sao Công ty Sao Việt thắng dù giá không thấp nhất?

Mới đây, Chi nhánh Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam - CTCP - Công ty Điện lực Dầu khí Cà Mau (PV Power Cà Mau) đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu "Trang bị vật tư xử lý bất thường hệ thống Tuabin khí Nhà máy điện Cà Mau 1&2" (Mã TBMT: IB2500337469-00). Theo Quyết định phê duyệt số 790/QĐ-ĐLDKCM-KHVT ngày 25/09/2025, do ông Đoàn Công Đức, Giám đốc Công ty Điện lực Dầu khí Cà Mau ký ngày 26/09/2025, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thiết bị Công nghiệp Sao Việt (MST: 0306006016).

Nhà thầu giá thấp hơn bị loại vì kỹ thuật

Gói thầu nêu trên có giá được duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu (theo Quyết định số 552/QĐ-ĐLDKCM-KHVT ngày 16/07/2025) và giá gói thầu tại thời điểm mời thầu là 4.894.378.411 đồng. Gói thầu được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ.

Theo biên bản mở thầu, có 02 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT): Công ty TNHH Thiết bị Công nghiệp Sao Việt (Sao Việt) chào giá 4.243.579.200 đồng và Công ty TNHH Vinaspare (MST: 5701909498) chào giá 3.688.040.080 đồng. Như vậy, giá dự thầu của Vinaspare thấp hơn giá của Sao Việt khoảng 555 triệu đồng.

Tuy nhiên, kết quả cuối cùng cho thấy Sao Việt là đơn vị được lựa chọn với giá trúng thầu bằng giá dự thầu là 4.243.579.200 đồng. Lý do Công ty TNHH Vinaspare không trúng thầu được nêu trong quyết định phê duyệt là "E-HSDT không đáp ứng về yêu cầu kỹ thuật". Gói thầu đạt tỷ lệ tiết kiệm khoảng 13,3% so với giá gói thầu.

Việc nhà thầu chào giá thấp hơn bị loại vì lý do kỹ thuật là điều có thể xảy ra trong đấu thầu, tuân thủ quy định tại Điều 61 Luật Đấu thầu 2023. Tuy nhiên, để đảm bảo tính cạnh tranh và minh bạch, các tiêu chí kỹ thuật trong hồ sơ mời thầu (E-HSMT) cần được xây dựng một cách hợp lý, khoa học, không đưa ra các yêu cầu quá cao hoặc không cần thiết nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, theo tinh thần khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu. Báo cáo chi tiết về việc đánh giá E-HSDT của gói thầu này sẽ làm rõ hơn cơ sở loại bỏ nhà thầu Vinaspare.

Sơ lược về năng lực Công ty Sao Việt

Theo thông tin công khai, Công ty TNHH Thiết bị Công nghiệp Sao Việt được thành lập ngày 18/09/2008, đăng ký trụ sở tại L5-8.07 Tòa Landmark 5 Vinhomes Central Park, số 720A Điện Biên Phủ, Phường Thạnh Mỹ Tây, TP. Hồ Chí Minh. Người đại diện pháp luật là bà Nguyễn Như Kim Thảo, giữ chức vụ Giám đốc, là loại hình doanh nghiệp nhỏ.

Dữ liệu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia cho thấy, Sao Việt đã tham gia tổng cộng 60 gói thầu, trong đó trúng 32 gói, trượt 24 gói và 4 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị các gói thầu công ty này đã trúng (với vai trò độc lập) là hơn 33,6 tỷ đồng. Tỷ lệ tiết kiệm trung bình qua các gói thầu trúng (so với giá dự toán/gói thầu công bố) đạt khoảng 11,33%.

Hoạt động đấu thầu năm 2025 và mối quan hệ với PV Power

Riêng trong năm 2025 (tính đến giữa tháng 10), Sao Việt đã tham gia 13 gói thầu, ghi nhận 4 gói trúng, 5 gói trượt và 4 gói đang chờ kết quả. Ngoài gói thầu tại PV Power Cà Mau vừa nêu, 3 gói trúng thầu còn lại trong năm 2025 của Sao Việt bao gồm:

Gói "Cung cấp CCDC phục vụ BDSC theo YCMS số 38-KTSX/2025" tại CN TCT Khí VN CTCP - Cty Dịch vụ Khí, giá trúng 117.720.000 đồng.

Gói "Mua sắm vật tư thay thế nhóm 2 phục vụ BDSC tháng 01/2024 đến tháng 02/2025 NMĐ Nhơn Trạch 1" tại CN TCT Điện lực Dầu khí VN - CTCP - Cty Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch, giá trúng 830.359.000 đồng .

Gói "Mua sắm vật tư tiêu hao lược lọc phục vụ công tác bảo dưỡng năm 2025" tại CN TCT Điện lực Dầu khí VN - CTCP - Cty Điện lực Dầu khí Cà Mau, giá trúng 1.084.644.000 đồng .

Tổng giá trị trúng thầu trong năm 2025 của Sao Việt đến nay là khoảng 6,27 tỷ đồng.

Đáng chú ý, dữ liệu đấu thầu cho thấy một mối quan hệ khá mật thiết giữa Công ty Sao Việt và các đơn vị thành viên của Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power). Công ty này có quan hệ với 17 bên mời thầu, nhưng phần lớn số lượng gói thầu tham gia và trúng thầu tập trung tại các chi nhánh Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch và Cà Mau.

Cụ thể, tại CN TCT Điện lực Dầu khí VN - CTCP - Cty Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch (bao gồm cả tên gọi cũ), Sao Việt đã tham gia 29 gói thầu và trúng đến 22 gói . Tại CN TCT Điện lực Dầu khí VN - CTCP - Cty Điện lực Dầu khí Cà Mau, công ty tham gia 9 gói và trúng 4 gói . Tỷ lệ trúng thầu cao tại một nhóm chủ đầu tư/bên mời thầu cụ thể là một yếu tố cần được xem xét dưới góc độ đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu theo Điều 6 Luật Đấu thầu.

Vấn đề cạnh tranh và hiệu quả kinh tế

Tỷ lệ tiết kiệm trung bình của Sao Việt là khoảng 11,33%. Tuy nhiên, xem xét riêng tại các đơn vị PV Power cho thấy sự khác biệt: Tại Cà Mau, tỷ lệ tiết kiệm trung bình khá tốt (khoảng 26,72%), nhưng tại Nhơn Trạch, tỷ lệ này lại khá thấp (chỉ khoảng 7,33% và 4,46% theo hai tên gọi của BMT).

Ví dụ, gói thầu "Mua sắm khẩn các bộ điều khiển AC160 (PM665) hệ thống Egatrol" tại Nhơn Trạch có giá trị trúng thầu lên đến 4.423.861.200 đồng (KQ LCNT ngày 21/12/2022), nhưng tỷ lệ tiết kiệm chỉ đạt khoảng 4,46%. Gói thầu "Mua sắm vật tư thay thế công tác bảo dưỡng sửa chữa tháng 6&7 năm 2022 NMĐ Nhơn Trạch 1" cũng tại Nhơn Trạch, giá trúng thầu là 3.660.401.800 đồng (KQ LCNT ngày 21/12/2022 ), tỷ lệ tiết kiệm cũng chỉ ở mức 7,33%. Cả hai gói thầu này đều có 2 nhà thầu khác cùng tham gia.

Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP, Thông tư 79/2025/TT-BTC đều nhấn mạnh các nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Mặc dù việc lựa chọn nhà thầu có thể tuân thủ đúng quy trình, hình thức đấu thầu, nhưng số lượng nhà thầu tham gia hạn chế, tỷ lệ tiết kiệm thấp ở một số gói thầu, đặc biệt là tại các đơn vị mà nhà thầu có "duyên" trúng thầu nhiều lần, là những yếu tố cần được các cơ quan quản lý và chủ đầu tư quan tâm, giám sát chặt chẽ hơn để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn.

Bên cạnh đó, việc một doanh nghiệp quy mô nhỏ có thể đảm đương thực hiện các hợp đồng với tổng giá trị hơn 33 tỷ đồng, trong đó có nhiều gói cung cấp thiết bị công nghiệp phức tạp, cũng đặt ra câu hỏi về năng lực thực hiện thực tế, khả năng huy động nguồn lực để đảm bảo chất lượng và tiến độ của các dự án.

Hoạt động đấu thầu, đặc biệt là mua sắm công, luôn cần sự giám sát để đảm bảo tuân thủ pháp luật, tối ưu hóa hiệu quả kinh tế và phòng chống lãng phí, tiêu cực. Việc phân tích dữ liệu công khai như trên là một kênh thông tin tham khảo, góp phần thúc đẩy một thị trường đấu thầu ngày càng minh bạch và cạnh tranh hơn.