Giá tôm sụt giảm, người nuôi lao đao

Khó chồng khó

Ông Lê Trọng Nghĩa (xã Lộc An, huyện Đất Đỏ) có 2.000m2 nuôi tôm công nghệ cao. Cách đây 2 tuần, gia đình ông xuất bán lứa tôm hơn 7 tấn với giá 110 ngàn đồng/kg (loại tôm 40 con/kg), giảm 30 ngàn đồng/kg so với vụ trước. Việc này khiến gia đình ông giảm lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/vụ. “Giá tôm đã liên tục sụt giảm trong hơn 2 tháng qua, đến nay lại giảm thêm 10 ngàn đồng/kg, còn 100 ngàn đồng/kg tôm loại 40 con/kg”, ông Nghĩa nói.

Ông Nguyễn Kim Chuyên, Giám đốc HTX Nông nghiệp Quyết Thắng (TP.Bà Rịa) cũng thông tin, năm nay, người nuôi tôm gặp nhiều khó khăn. Theo đó, ngoài giá tôm giảm, thời tiết nắng nóng còn làm tỷ lệ sống của tôm giảm sút nghiêm trọng, chỉ được 50-60%, trong khi mọi năm từ 80-90%. Điều này khiến sản lượng tôm thu hoạch sụt giảm theo từ 30-40%. Cụ thể, nếu năm 2022, mỗi vụ nuôi tôm siêu thâm canh bằng hệ thống lọc nước tuần hoàn khép kín trong nhà màng, HTX thu được 40 tấn/2.000m2 thì năm nay sản lượng chỉ còn 25 tấn.

“Để phòng ngừa dịch bệnh trong thời điểm nắng nóng phải tăng cường vitamin, ô xy nhằm tăng sức đề kháng cho tôm khiến chi phí, giá thành đội lên. Nếu trước đây giá thành khoảng 100 ngàn đồng/kg thì năm nay tăng lên 110-120 ngàn đồng/kg. Tuy nhiên, giá tôm khi xuất bán lại giảm mạnh, còn 100-110 ngàn đồng/kg khiến HTX giảm lợi nhuận”, ông Chuyên nói.

Xuất khẩu sụt giảm mạnh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), trong tháng 4/2023, xuất khẩu tôm của Việt Nam tiếp tục đà suy giảm với kim ngạch 287 triệu USD, giảm 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 4 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tôm cả nước chỉ đạt 887 triệu USD, giảm 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong top 10 thị trường nhập khẩu đơn lẻ tôm Việt Nam, xuất khẩu sang Mỹ, EU ghi nhận giảm mạnh nhất, trên 45%. Xuất khẩu sang các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc cũng giảm ở mức 30%.

Giá trị xuất khẩu giảm do nhu cầu trên thế giới giảm, tình hình kinh tế khó khăn khiến người tiêu dùng thắt chặt hầu bao hơn trước kia. Trong khi đó, nguồn cung lại dồi dào bởi hiện là thời điểm vào mùa tôm của các nước trong khu vực như Ấn Độ, Thái Lan, Ecuador. Tồn kho cao, nguồn cung tôm nguyên liệu tăng trong khi tiêu thụ chậm là một trong những nguyên nhân khiến giá tôm nguyên liệu và giá xuất khẩu trên thế giới giảm mạnh. Tình hình này không chỉ gây ra khó khăn cho các nhà sản xuất tôm mà cả nhà nhập khẩu, phân phối trên thế giới.

Ông Trần Văn Dũng, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Chế biến xuất nhập khẩu thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (Baseafood) cho biết, tình hình xuất khẩu quá khó khăn, yêu cầu kỹ thuật, phẩm chất sản phẩm từ phía đối tác cao hơn làm tăng chi phí giá thành khiến công ty phải tạm dừng việc chế biến xuất khẩu tôm vì không hiệu quả.

“Khó nhất là thị trường châu Âu, từ khi Việt Nam bị “thẻ vàng” khiến cho việc làm thủ tục hồ sơ xuất khẩu thủy sản qua nước này rất phức tạp, từ đó làm đội giá thành lên hơn 20%. Công ty đang nỗ lực cùng địa phương gỡ khó, hoàn thiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu, cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” để sang năm thị trường EU sáng sủa hơn, tình hình xuất khẩu thủy sản khả quan hơn. Từ đó, công ty mới tính lại chuyện phục hồi xuất khẩu tôm”, ông Dũng thông tin thêm.

Tỉnh đã đã quy hoạch và phát triển được các vùng nuôi tôm công nghiệp tập trung để từ đó đẩy mạnh nuôi tôm công nghệ cao nhằm tăng năng suất và chất lượng, giá trị con tôm. Hiện diện tích nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao trong tỉnh đạt khoảng 412ha. Bên cạnh đó, xuất khẩu thủy sản cũng đã trở thành mũi nhọn thúc đẩy lĩnh vực khai thác và nuôi trồng thủy sản phát triển, đã có hơn 50 DN chế biến xuất khẩu thủy sản đạt chứng nhận an toàn thực phẩm, tham gia xuất khẩu vào các thị trường lớn, tiềm năng như: EU, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, Brazil, Nga và các nước Đông Nam Á... với kim ngạch xuất khẩu trung bình hàng năm đạt khoảng 342 triệu USD/năm.

(Ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh)