Điểm mặt những chất cấm nguy hiểm có trong sản phẩm giảm cân

Nhiều người thừa cân chọn cách "giảm tải" cơ thể bằng các sản phẩm giảm cân được bán tràn lan trên mạng xã hội. Họ không biết rằng nhiều sản phẩm dạng này chứa chất cấm có thể gây bệnh tim mạch, cao huyết áp, thậm chí hoang tưởng và tâm thần.

Chất cấm Sibutramine có thể gây rủi ro cho sức khỏe tim mạch

Thời gian qua, Sibutramine được phát hiện có trong các sản phẩm giảm cân 365 SKINNY High Intensity, MONE Macha Cocoa, trà thảo mộc Vy&Tea, trà giảm cân Hoa Sâm Đất, thuốc tăng, giảm cân Đông y Tiến Hạnh, trà giảm cân mang nhãn hiệu Cường Anh... khiến người tiêu dùng không khỏi kinh hãi.

Vào năm 2010, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyến cáo không nên kê đơn và sử dụng sản phẩm chứa Sibutramine vì có thể gây rủi ro cho sức khỏe tim mạch. Khuyến cáo của FDA dựa trên dữ liệu từ thử nghiệm Sibutramine về kết quả sức khỏe tim mạch (SCOUT), cho thấy nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn tăng 16% (bao gồm đau tim, đột quỵ, tử vong do liên quan vấn đề tim mạch).

Sibutramine là loại thuốc chống béo phì kết hợp với điều chỉnh lối sống làm giảm lượng thức ăn và trọng lượng cơ thể. Điều này có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như ức chế tái hấp thu chất dẫn truyền thần kinh trong hệ thần kinh trung ương, từ đó ngăn chặn sự thèm ăn, tăng cảm giác chán ăn, tiêu thụ năng lượng nhanh mạnh hơn.

Tuy nhiên, Webmd nhận định, chất này còn gây ra các tác dụng phụ đáng sợ như đau đầu, đau lưng, dị ứng, cảm cúm, suy nhược, đau bụng, đau ngực, đau nhức cổ vai gáy.

Theo PGS. TS Nguyễn Thị Lâm (Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia), Sibutramine là hợp chất được sử dụng để giảm sự thèm ăn nhưng sau khi xuất hiện những trường hợp tử vong do tim mạch có liên quan, chất này đã bị cấm sử dụng từ tháng 10/2010. Chất này đặc biệt nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch hay huyết áp, làm gia tăng trung bình huyết áp tâm thu và tâm trương khoảng 1-3 mmHg, nhịp tim tăng khoảng 4-5 nhịp mỗi phút, có thể gây rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim và nguy hiểm hơn là có thể gây ngừng tim, đột quỵ.

Chất cấm Phenolphthalein tiềm ẩn gây ung thư

Phenolphthalein là chất cấm có trong nhiều sản phẩm giảm cân và được giới chuyên gia lên tiếng cảnh báo. Một số sản phẩm giảm cân có chứa chất cấm Phenolphthalein bị phanh phui trong thời gian qua là trà thảo mộc Vy&Tea.

Theo FDA, Phenolphtalein là chất chỉ thị màu, thường dùng để đo độ pH. Phenolphtalein từng được sử dụng trong hơn một thế kỷ như thuốc nhuận tràng, nhưng hiện nay đã bị gỡ bỏ khỏi danh mục thuốc nhuận tràng vì những lo ngại về khả năng gây ung thư.

Chất cấm Dexamethasone nguy cơ gây xuất huyết dạ dày, tử vong

Dexamethasone được Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (Bộ Y tế) phát hiện có trong trà giảm cân Cường Anh. Đây là loại thuốc kháng viêm corticoid với khả năng mạnh nhất, đồng thời có tác dụng phụ nhiều nhất mà dân gian hay gọi là thuốc hạt dưa.

Đây là loại thuốc được một số người chăn nuôi dùng để tăng trọng cho lợn nhờ tính chất giữ muối và nước, kích thích ăn uống. Khi sử dụng cho con người dễ gặp các tác dụng phụ như viêm loét dạ dày - tá tràng, xuất huyết dạ dày, tình trạng xuất huyết nặng có thể dẫn tới tử vong.

Ngoài ra thuốc còn vô số tác dụng phụ nguy hiểm khác như loãng xương, tăng huyết áp, tạo huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu, tích tụ mỡ ở mặt, lưng, làm mỏng da, teo cơ, giảm sức đề kháng của cơ thể...

Chất cấm Clenbuterol

Clenbuterol là loại thuốc bị cấm trong hành trình giảm mỡ, giảm cân. Trích nguyên văn từ trang web chính phủ: "Thuốc được sử dụng như một chất giãn phế quản trong điều trị tắc nghẽn đường dẫn khí hồi phục được, điều trị hen và sử dụng ở bệnh nhân có bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Do tác dụng đi kèm của Clenbuterol lên người là tăng cường trao đổi chất và khả năng sử dụng chất béo của cơ thể nên một số vận động viên, huấn luyện viên sử dụng chúng để làm quá trình giảm mỡ diễn ra nhanh chóng hơn bất chấp nguy cơ đi kèm. Rõ ràng, không có huấn luyện viên nào có quyền kê thuốc cho học viên sử dụng, chưa kể những loại thuốc được dán nhãn mập mờ, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Theo quy định hiện hành của Bộ Y tế, Clenbuterol là thuốc kê đơn, sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ và bệnh nhân phải tuân thủ theo hướng dẫn về liều lượng, thời gian điều trị. Nếu tuân thủ liều lượng và thời gian điều trị theo chỉ định của thầy thuốc thì sẽ đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn cho bệnh nhân. Còn trong ngành thú y, tại Quyết định số 54/2002/QĐ-BNN ngày 20/6/2002 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn quy định cấm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông và sử dụng Clenbuterol trong sản xuất và kinh doanh thức ăn chăn nuôi.

Không tự ý sử dụng sản phẩm giảm cân siêu nhanh

Các chuyên gia y tế cho rằng, giảm cân an toàn, chuẩn khoa học là cả một hành trình thay đổi lối sống, bao gồm thói quen ăn uống và vận động, không phải chuyện đơn giản trong ngày một ngày hai. Sử dụng các sản phẩm giảm cân có chất cấm có thể khiến bạn giảm cân siêu nhanh nhưng nguy hại sức khỏe cũng vô cùng khôn lường. Do đó, không tự ý sử dụng các sản phẩm giảm cân mà nên tham khảo thêm ý kiến chuyên gia. Tuyệt đối không dùng những sản phẩm giảm cân trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ ngoài thị trường, tránh hậu quả không đáng có.

Để giảm cân hiệu quả, an toàn, cách tốt nhất là tập luyện thể dục thể thao, đi kèm chế độ ăn kiêng hợp lý và phù hợp với thể trạng cơ thể. Các thực phẩm bổ sung chỉ mang nhiệm vụ bổ sung cho quá trình luyện tập chăm chỉ và nó cần được chứng minh là an toàn với cơ thể.

Tăng cường hậu kiểm các nhóm sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ có nguy cơ pha trộn chất cấm

Trong thời gian vừa qua, Cục An toàn thực phẩm nhận được báo cáo kết quả kiểm nghiệm mẫu kiểm tra, giám sát của một số Viện, địa phương phát hiện chất cấm trong sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ, các sản phẩm có chất cấm đã phát hiện chủ yếu thuộc nhóm hỗ trợ giảm cân (chứa phenolphtalein, sibutramine), sinh lý (chất ức chế PDE5: Sildenafil, Tadalafil,…), xương khớp (Diclofenac, Corticoid…), v.v…

Để an toàn sức khoẻ cho người sử dụng, ngăn chặn kịp thời sản phẩm vi phạm, Cục An toàn thực phẩm ban hành công văn số 136/ATTP-PCTTR ngày 19/01/2022 đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Ban Quản lý An toàn thực phẩm: Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bắc Ninh phối hợp thực hiện nội dung tại Mục 3 Công văn số 62/ATTPPCTTR ngày 11 tháng 01 năm 2022 của Cục An toàn thực phẩm về việc triển khai công tác hậu kiểm về an toàn thực phẩm năm 2022.

Tăng cường kiểm tra trên địa bàn, lấy mẫu kiểm nghiệm các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe có nguy cơ pha trộn chất cấm thuộc Danh mục quy định tại Thông tư số 10/2021/TT-BYT để kiểm nghiệm, ưu tiên lấy mẫu sản phẩm có nguy cơ thuộc nhóm hỗ trợ giảm cân, sinh lý, xương khớp, tiểu đường v.v…

Cục An toàn thực phẩm đề nghị các đơn vị tiếp tục tuyên truyền, phổ biến đến người tiêu dùng và cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm về Thông tư số 10/2021/TT-BYT ngày 30 tháng 6 năm 2021 của Bộ Y tế quy định Danh mục chất cấm sử dụng trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khoẻ; quá trình hậu kiểm nếu phát hiện vi phạm cần xử lý hoặc phối hợp với cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật, đồng thời báo cáo về Cục An toàn thực phẩm để phối hợp quản lý.