Đấu giá mỏ cát lớn nhất Quảng Ngãi gây sốc khi trữ lượng dự báo và khai thác lệch gần 1,5 triệu m3

TRẦN MAI

Trữ lượng khoáng sản dự báo để đưa ra đấu giá mỏ cát lớn nhất tỉnh Quảng Ngãi là khoảng 3,4 triệu m3. Bất ngờ trữ lượng khai thác chỉ còn gần 1,95 triệu m3, dù diện tích thăm dò vẫn 53,4ha.

Ngày 19-5, Văn phòng UBND tỉnh cho biết ông Trần Phước Hiền, phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, đã ký quyết định phê duyệt trữ lượng khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường liên quan đến mỏ cát có diện tích và trữ lượng lớn nhất tỉnh Quảng Ngãi từ trước đến nay.

Theo đó, trong báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản làm vật liệu xây dựng tại mỏ cát Tịnh An - Nghĩa Dũng (nằm ở hạ nguồn sông Trà Khúc, TP Quảng Ngãi) có những thay đổi sốc khi trữ lượng dự báo lên đến 3,4 triệu m3, còn thăm dò, đánh giá trữ lượng thiết kế khai thác chỉ còn gần 1,95 triệu m3.

Mỏ cát Tịnh An - Nghĩa Dũng nằm trên sông Trà Khúc, có diện tích và trữ lượng lớn nhất tỉnh Quảng Ngãi từ trước đến nay - Ảnh: T.M.

Dù diện tích thăm dò vẫn 53,4ha, nhưng trữ lượng cát giảm gần 1,5 triệu m3.

Trong quyết định do ông Hiền ký cho thấy, việc xác định trữ lượng sau thăm dò tính đến ngày 27-4 cho thấy trữ lượng khoáng sản đã được tính trong báo cáo và xác nhận trữ lượng khoáng sản được phép đưa vào thiết kế khai thác là gần 1,95 triệu m3.

Cụ thể, trữ lượng cát làm vật liệu xây dựng thông thường là hơn 1 triệu m3 (theo cấp 122, thông tư 60 của Bộ Tài nguyên và Môi trường); khoáng sản đi kèm là cát làm vật liệu san lấp (theo cấp 122) là gần 925.000m3...

Quyền giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường: bình thường

Đầu năm 2023, mỏ cát Tịnh An - Nghĩa Dũng được đưa ra đấu giá, giá trúng là hơn 380 tỉ đồng, vượt gần 15 lần so với giá khởi điểm là 25,9 tỉ đồng. Kết quả này từng gây sốc trong cộng đồng doanh nghiệp khai thác khoáng sản tại Quảng Ngãi.

Doanh nghiệp trúng đấu giá là Công ty cổ phần đầu tư phát triển và thương mại Bình Minh Miền Trung. Mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản trúng đấu giá là 73,4%.

Mỏ cát này tiếp tục gây sốc khi trữ lượng khai thác giảm khoảng 43% so với trữ lượng dự báo. Như vậy, số tiền doanh nghiệp phải nộp cho Nhà nước sẽ giảm xuống rất nhiều.

Một doanh nghiệp nhiều năm đấu giá mỏ cát cho biết: "Trữ lượng dự báo và trữ lượng khai thác luôn có sự chênh lệch (tăng hoặc giảm), nhưng có sự chênh lệch lớn đến vậy thì tôi sốc bởi chưa từng thấy".

Một doanh nghiệp khác lại cho rằng việc tổ chức đấu giá 380 tỉ đồng/3,4 triệu khối chỉ làm cơ sở để "tính giá mỗi khối cát là bao nhiêu tiền". Việc đánh giá trữ lượng dự báo, để quy hoạch mỏ cát, từ năm 2017 và làm không sát thực tế. Sáu năm trôi qua có thể thay đổi dòng chảy, độ sâu, độ cao của mỏ... dẫn đến trữ lượng thay đổi.

"Đúng là chênh lệch chưa từng thấy. Nhưng cũng bình thường bởi việc khoan đo thực tế trữ lượng khai thác sẽ chính xác hơn. Quan trọng là có khách quan khi thăm dò trữ lượng khai thác hay không mà thôi", giám đốc doanh nghiệp nói.

Ông Nguyễn Đức Trung, quyền giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi, cho rằng đó là việc bình thường. Theo ông Trung, trữ lượng dự báo dựa trên mắt thường không thể chính xác, còn trữ lượng thăm dò thực tế sau đấu giá bằng thiết bị rất chính xác. "Thực tế, có mỏ cát trữ lượng cao, nhưng khi khoan thăm dò lại không có cát và doanh nghiệp vừa trả mỏ cát này lại cho tỉnh Quảng Ngãi. Nên chênh lệch giữa dự báo và khai thác dù lớn cũng không có vấn đề gì", ông Trung nói