Bất động sản dưỡng lão thành 'mỏ vàng mới', thu hút loạt đại gia

Vingroup mới đây đã công bố nghiên cứu phát triển loại hình bất động sản dưỡng lão quy mô 20-50 ha tại Cần Giờ (TP.HCM). Theo thông tin từ tập đoàn của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, mô hình hướng đến không gian sống khép kín, kết hợp nhà ở với hệ thống chăm sóc sức khỏe và các hoạt động cộng đồng dành cho người lớn tuổi.

Vingroup không phải cái tên duy nhất

Cùng với Vingroup, Sun Group cũng đưa yếu tố dưỡng lão vào đại đô thị quy mô 420 ha ở Ninh Bình khi tích hợp các dịch vụ chăm sóc y tế và trị liệu trong hệ thống tiện ích.

Thông tin về các đại gia địa ốc lấn sân sang mảng dưỡng lão lập tức gây chú ý trên thị trường, bởi mô hình này từng được một số doanh nghiệp quan tâm ở giai đoạn trước nhưng sau đó im ắng dần. Sự nhập cuộc của Vingroup và Sun Group mở ra kỳ vọng loại hình bất động sản này sẽ “tái sinh”.

Trước đó, một trong những cái tên tiên phong tham gia thị trường bất động sản dưỡng lão là Ecopark. Năm 2022, tập đoàn này công bố triển khai Meraki Residences - dự án căn hộ dưỡng lão tại khu đô thị Ecopark, hướng tới việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và không gian sống tiện nghi cho người cao tuổi.

Lúc đó, các sàn môi giới đã giới thiệu các căn hộ tại đây với mức giá 50-65 triệu đồng/m2, thuộc phân khúc cao cấp nhất khu đô thị Ecopark thời điểm ấy và tương đương với nhiều dự án cao cấp tại trung tâm Hà Nội. Tuy nhiên, sau giai đoạn công bố rầm rộ, đến nay chủ đầu tư này không cập nhật thêm thông tin dự án. Theo môi giới, kế hoạch triển khai Meraki Residences đang tạm hoãn để chờ thời điểm phù hợp hơn.

Một doanh nghiệp khác là Novaland cũng từng đặt vấn đề phát triển khu nghỉ dưỡng - hưu trí tại Phan Thiết theo tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên đến nay, chủ đầu tư gần như bỏ ngỏ kế hoạch này.

Dù tất cả đều mới nằm trong kế hoạch, điểm chung của các dự án dưỡng lão trên là được phát triển trong các đại đô thị, nơi chủ đầu tư đã rót nhiều tiền làm hạ tầng, dịch vụ và tiện ích.

Dư địa lớn

Thực tế, mô hình chăm sóc sức khoẻ cho người già được đánh giá là cần thiết và giàu tiềm năng tại Việt Nam. Theo Savills, Việt Nam đang trên đường trở thành xã hội già hóa trong chưa đầy 20 năm. Đơn vị dẫn số liệu Tổng cục Thống kê cho biết nước ta sẽ chính thức bước vào nhóm dân số già vào năm 2038 với tỷ lệ người trên 60 tuổi đạt 20,1%. Còn Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) thì dự báo đến năm 2050, hơn 1/6 dân số sẽ trên 65 tuổi.

Dù nhu cầu gia tăng nhanh, hệ thống chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam vẫn chưa phát triển toàn diện. Phần lớn hoạt động hiện mang tính tự phát, thiếu đào tạo bài bản và rời rạc, trong khi khoảng trống dịch vụ ngày càng lớn.

Theo UNFPA, 80% người cao tuổi có nhu cầu được chăm sóc tại nhà, nhưng chưa đến 30% xã, phường có câu lạc bộ hoặc nhóm hỗ trợ; cả nước chỉ có dưới 100 trung tâm chăm sóc chuyên biệt. Bên cạnh đó, nghề chăm sóc người cao tuổi vẫn chưa được công nhận chính thức trong hệ thống nghề nghiệp.

Các lựa chọn nhà ở và dịch vụ cho người cao tuổi tại Việt Nam - gồm nhà ở, khu nghỉ dưỡng và cơ sở tích hợp chăm sóc sức khỏe - vẫn còn hạn chế, khác biệt rõ so với các thị trường như Singapore hay Nhật Bản, nơi bất động sản người cao tuổi đã trở thành ngành công nghiệp tỷ đô.

Với nhu cầu lớn, Savills Việt Nam dự báo quy mô thị trường này sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD năm 2032, tương ứng mức tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 5,81%. Các khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe và nhà ở tích hợp dịch vụ y tế sẽ ngày càng được quan tâm khi người Việt chú trọng hơn đến sức khỏe tinh thần và lối sống bền vững.

Tiềm năng nhưng "rất khó" làm

Ởgóc độ chuyên môn, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Tri Thức cho rằng đã đến lúc cần xây dựng khung tiêu chí rõ ràng cho các viện dưỡng lão.

"Viện dưỡng lão không chỉ là nơi nghỉ ngơi, mà phải là môi trường toàn diện, đáp ứng cả sức khỏe thể chất, tinh thần và đời sống xã hội của người cao tuổi. Đây là lĩnh vực rất khó, đòi hỏi sự phối hợp liên ngành và tầm nhìn dài hạn", ông nói.

Bà Emily Fell, Giám đốc Cấp cao bộ phận Living Sectors khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cũng nhấn mạnh Việt Nam có tiềm năng lớn nhưng phải có chiến lược riêng. Bà lưu ý Việt Nam cần kết hợp mô hình “lifestyle” của Australia (viện dưỡng lão công cộng, khu dân cư tích hợp…) và mô hình chăm sóc đặc biệt kiểu Nhật để đáp ứng nhu cầu hỗ trợ ngày càng lớn.

Bên cạnh đó, chính sách là yếu tố then chốt. Các viện dưỡng lão công cộng cần khung pháp lý rõ ràng về quy hoạch và bảo vệ người lớn tuổi, trong khi mô hình chăm sóc đặc biệt cần cơ chế thanh toán bền vững bằng bảo hiểm công hoặc tư nhân. Đáng chú ý, vốn đầu tư nên ưu tiên cho các tổ chức điều hành thay vì tòa nhà, do đó việc phát triển các đơn vị vận hành uy tín là ưu tiên hàng đầu.

Bà cũng gợi ý Việt Nam có thể học mô hình “vertical village” của Singapore, tích hợp nhà ở người cao tuổi vào các dự án đa chức năng - giải pháp tối ưu đất đai và hướng đến cộng đồng, phù hợp môi trường đô thị đông đúc.

Bổ sung góc nhìn chính sách, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng để phát triển mô hình bất động sản dưỡng lão, Nhà nước cần nghiên cứu ưu đãi thuế, lãi vay, quỹ đất phù hợp, cơ chế khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài; đồng thời xây dựng quy định pháp lý rõ ràng về tiêu chuẩn hoạt động của nhà dưỡng lão và khuyến khích PPP để thu hút vốn tư nhân.