Đa lợi ích từ 'thủ phủ' chuối khép kín ở Thanh Bình

Ông Lý Minh Hùng, Giám đốc HTX, cho biết ngoài tiêu thụ nội địa, HTX còn thực hiện chế biến chuối sấy để cung cấp sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Anh... Cả sản phẩm tươi và sản phẩm chế biến đều được người tiêu dùng công nhận và tin tưởng vào uy tín, chất lượng.

Tạo phân hữu cơ từ thân chuối “5 không”

Trồng trọt theo hướng hữu cơ đang được nhiều người quan tâm. Đặc biệt, để xuất được chuối vào các thị trường cao cấp thì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo đảm môi trường là những ưu tiên hàng đầu. Chính vì vậy, khi bắt tay vào sản xuất, HTX đã lựa chọn sản xuất theo hướng hữu cơ.

Để sản xuất thành công chuối đạt tiêu chuẩn hữu cơ đòi hỏi quy trình rất khắt khe. Trong đó nguồn đất phải hoàn toàn sạch, chưa từng qua canh tác. Nguồn nước cũng phải trải qua hệ thống lọc để bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng.

HTX đã tuân thủ theo nguyên tắc “5 không”. Đó là không sử dụng phân hóa học; không sử dụng thuốc hóa học, thuốc diệt cỏ; không chất kích thích sinh trưởng; không sử dụng hạt giống, cây biến đổi gen.

Duy trì chất dinh dưỡng cho vườn cây là điều vô cùng cần thiết trong sản xuất. Tuy nhiên, làm sao phải vừa để cây phát triển tốt nhưng vừa bảo vệ được môi trường mới là vấn đề cốt lõi. Sau nhiều lần hợp tác với doanh nghiệp, ban giám đốc HTX đã nhận ra rằng, muốn sản xuất chuối sạch thì cần thực hiện theo quy trình khép kín.

Nét độc đáo trong quy trình sản xuất của HTX là từ sản xuất phân hữu cơ bằng việc tận dụng thân, lá cây chuối sau khi thu hoạch. Cách làm này vừa tạo thêm nguồn thu, vừa tiết kiệm chi phí lại góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên, an toàn, không độc hại.

Theo ông Lý Minh Hùng, với diện tích sản xuất lên đến 100ha, trung bình 1ha, HTX trồng 2.200-2.300 cây chuối. Thân chuối sau thu hoạch sẽ tạo nên một lượng sinh khối lớn, trở thành chất thải gây gánh nặng cho môi trường cũng như gây áp lực cho các thành viên trong việc thu dọn, hủy bỏ thân chuối. Để giải quyết vấn đề này, cách tốt nhất là tận dụng để sản xuất phân hữu cơ.

Sau khi băm nhỏ và ủ bằng chế phẩm vi sinh, chỉ sau khoảng 15 ngày, HTX có thể thu về phân hữu cơ từ thân chuối, số phân đó HTX dùng để bón ngược lại cho cây chuối. Bản thân chuối có rất nhiều Kali nên sẽ là nguồn cung cấp dinh dưỡng lý tưởng cho đất để nuôi cây phát triển.

Cách làm này đã giúp HTX tiết kiệm hàng trăm triệu đồng tiền mua phân bón, đồng thời giúp bảo đảm tiêu chuẩn môi trường trong sản xuất.

Ngoài ra, HTX còn chú trọng đánh dấu diện tích sản xuất, ngày cây trổ buồng, sử dụng túi để bao buồng chuối nhằm bảo đảm chất lượng và mẫu mã của quả.

Trung bình 1ha cho thu hoạch 46 – 52 tấn quả. Với giá chuối thành phẩm để đưa ra thị trường khoảng 12.000 đồng/kg, HTX đã xuất khẩu sản phẩm qua các nước: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Anh...

Chuyên nghiệp nhờ chế biến

Ngoài sản xuất chuối tươi, HTX còn nâng cao giá trị sản phẩm và đa dạng thị trường bằng việc đầu tư xưởng chế biến chuối. Những quả có mẫu mã đẹp thì được lựa chọn để xuất khẩu tươi, còn quả có hình thức xấu hơn thì chuyển qua chế biến.

HTX cũng đầu tư được nhà sơ chế, chế biến quy mô 500m2 cùng hệ thống dây chuyền thu hoạch chuối, máy chế biến nông sản khô, máy chế biến dẻo các loại nông sản, hệ thống kho lạnh.

Sản phẩm chế biến của HTX cũng khá đa dạng như: chuối già lùn sấy dẻo, chuối sấy giòn. Ngoài ra, HTX đang thử nghiệm chế biến bột chuối sử dụng cho người, bột chuối làm thức ăn gia súc vì tiềm năng xuất khẩu của dòng hàng này rất lớn.

“Danh sách các sản phẩm của HTX sẽ tiếp tục nối dài, mục đích của tôi là sẽ không bỏ một bộ phận nào của cây chuối vì thân cây chuối cũng có thể chế biến thành thực phẩm cao cấp.

Trong quá trình chế biến, HTX tiếp tục tận dụng vỏ chuối để ủ làm phân. Tất cả cây chuối đều được tận dụng triệt để và không phải vứt bỏ. Đây chính là cách giúp HTX khép kín quy trình sản xuất, không tạo ra chất thải cho môi trường.Đến nay, HTX đã ký hợp đồng cung cấp chuối sấy cho doanh nghiệp. Do đó, ngoài việc bao tiêu cho các thành viên, HTX còn thu mua thêm chuối của người dân trong vùng để chế biến.

Muốn liên kết lâu dài với doanh nghiệp, buộc HTX phải làm ăn bài bản. Chính vì vậy, các thành viên đều chú trọng đầu tư bao bì, đóng gói vì đây là khâu có ý nghĩa quyết định trong xây dựng thương hiệu, đại diện cho hình ảnh, tên tuổi của HTX trên thị trường.

Từ đầu năm đến nay, dù dịch Covid-19 diễn ra nhưng HTX vẫn có nhiều đơn hàng xuất khẩu. Điều này giúp HTX vượt qua khó khăn và tiếp tục mở rộng thêm danh sách khách hàng tiềm năng.

Khi làm việc với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, các thành viên đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm, từng bước hoàn thiện để chuyên nghiệp hơn. Dù thị trường có nhiều thay đổi những để phát triển bền vững, các thành viên luôn xác định sẽ tiếp tục thuyết phục khách hàng dựa vào chất lượng sản phẩm.

Ngoài chế biến chuối, HTX còn đứng ra thu mua một số loại quả như xoài, thanh long, mít về sấy để mở rộng thị trường và hỗ trợ người dân trong tiêu thụ nông sản. Với mong muốn chinh phục được nhiều khách hàng hơn nữa, thời gian tới, HTX sẽ nghiên cứu và cho ra thị trường những sản phẩm từ sợi chuối, lá chuối...