Chiếc máy bay tầm cao hứa hẹn một kỷ nguyên internet giá rẻ

Vệ tinh không phải là cách duy nhất để đưa internet đến những nơi xa xôi, có những phương án rẻ hơn rất nhiều.

Starlink hiện là chuỗi vệ tinh internet lớn nhất toàn cầu với hơn 7600 vệ tinh trên quỹ đạo, nhưng vệ tinh không phải là cách duy nhất để đưa internet đến những nơi xa xôi.

Khoảng 10 năm trở lại đây, nhiều công ty đã tìm cách phát triển các khí cầu và máy bay không người lái gọi chung là HAPS (thiết bị bay tầm cao) hoạt động ở tầng bình lưu để truyền tín hiệu internet đến nhiều người, nhất là ở vùng quê hẻo lánh.

Google từng có 1 dự án chế tạo khinh khí cầu gọi là Loon, tiếc là họ đã từ bỏ dự án từ năm 2021.

Bên cạnh đó một số công ty như World Mobile Stratospheric (WMS) và Sceye vẫn kiên trì với mô hình này.

Đặc biệt WMS tỏ ra khá tiềm năng khi đang phát triển một chiếc UAV phát internet mang tên Stratomast bay cách mặt đất 18 km.

Stratomast nặng 4 tấn nhưng lại có sải cánh rộng tới 56 mét, gần bằng sải cánh của một chiếc Boeing 787-8 nặng 120 tấn. Khối lượng của nó tối ưu như vậy là nhờ được làm bằng sợi carbon siêu nhẹ.

Để bù đắp cho sải cánh siêu rộng thì hai cánh máy bay được làm vô cùng thanh mảnh gần giống như hai que nhọn. Để chúng đỡ bị cong, rung lắc và khó gãy thì bên dưới có 2 thanh giằng truyền bớt lực từ cánh xuống thân.

Thân máy bay phình to ở giữa, thon nhọn dần về đằng sau và ở đuôi có 2 cánh mỏng sắp theo hình chữ V. Trên cánh gắn 2 động cơ cánh quạt xài hydro lỏng, giúp nó bay chậm tới mức gần như lơ lửng trong 6 ngày ở độ cao 18 ngàn mét.

Cơ bản thì Stratomast chỉ bay quanh quẩn ở một khu vực nhỏ mà thôi. Phía dưới thân máy bay có hai khoang nhô ra là chỗ chứa ăng-ten mảng pha kích thước 3x3 mét, được phân thành hai cụm đối xứng và cũng xài năng lượng từ hydro lỏng.

Sau 6 ngày nó sẽ quay về mặt đất để bơm hydro và một UAV khác sẽ bay đến tiếp nối nhiệm vụ.

Theo WMS ăngten này có thể kết nối internet cho nửa triệu người dùng trên mặt đất cùng lúc! Họ ước lượng một chiếc Stratomast có thể phủ sóng cho một khu vực rộng 15 ngàn km vuông. Thí dụ xứ Scotland rộng cỡ 80 ngàn km vuông, nếu bù trừ đi một số hao phí thì chỉ cần 9 chiếc Stratomast là đủ phủ sóng cho toàn bộ Scotland.

Mỗi năm chi phí vận hành một loạt 9 phi cơ là khoảng 40 triệu bảng Anh (52 triệu USD), vậy là với Scotland thì 5,5 triệu dân xứ này có thể được cung cấp kết nối internet với mức phí chỉ 60 xu/người/tháng.

Trong đó Stratomast sẽ cung cấp kết nối internet trực tiếp đến điện thoại của người dùng với tốc độ 200 megabit/giây (25 MB/giây). Hiện Stratomast vẫn nằm trên bản vẽ nhưng một nguyên mẫu đã được lên kế hoạch chế tạo.