14 năm ở nhà thuê

Phản ánh đến Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, ông Nguyễn Văn Trung cho biết, năm 2008, UBND tỉnh ban hành Quyết định thu hồi hơn 173.000m2 đất của gia đình ông tại xã Bình Châu để đầu tư xây dựng KDL Láng Hàng - Khu B. Đến tháng 9/2009, UBND huyện Xuyên Mộc ra Quyết định bồi thường, thu hồi gần 10.000m2 đất của ông với số tiền gần 850 triệu đồng. Một năm sau, Thanh tra huyện Xuyên Mộc cùng các ban, ngành có mời ông đến làm việc về nội dung Kết luận: “Đủ điều kiện cấp 1 lô TĐC vì gia đình ông Trung thu hồi đất và không còn đất ở nào khác”.

Do không có đất ở, gia đình ông Trung (5 nhân khẩu) phải sống cảnh ở thuê từ đó đến nay. Chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cũng chỉ áp dụng cho 6 tháng, sau đó gia đình ông Trung phải tự chi trả. “Trước khi thu hồi đất, tôi có gần 1 mẫu đất canh tác nên cuộc sống gia đình ổn định. Sau khi giải tỏa, cả nhà vừa phải ở thuê vừa phải đi làm thuê nên việc học hành của con cái và kinh tế gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng”, ông Nguyễn Văn Trung bức xúc nói.

Hơn chục năm qua, gia đình ông Trung kiên trì gửi đơn đến các cấp chính quyền địa phương với mong muốn sớm bố trí đất TĐC nhằm ổn định cuộc sống. Tuy nhiên mãi đến tháng 7/2023, các ban, ngành huyện Xuyên Mộc và UBND xã Bình Châu tổ chức bốc thăm lô đất tại khu TĐC Láng Hàng (xã Bình Châu) để giao đất ở mới cho gia đình ông. Qua bốc thăm, đất của ông Trung nằm ở lô số 3 (thửa 32, tờ bản đồ 94) có diện tích 135m2; thuế sử dụng đất cần đóng là 467,3 triệu đồng.

“Từ năm 2010 đã có kết luận của cơ quan chức năng về trường hợp gia đình đủ điều kiện được cấp TĐC nhưng đến 2023 gia đình tôi mới nhận được đất, dẫn đến việc áp mức thuế đất của năm 2023 gây thiệt thòi cho gia đình tôi. Do đó, mong muốn chính quyền các cấp xem xét áp giá đất phù hợp để gia đình tôi có điều kiện đóng thuế”, ông Nguyễn Văn Trung bày tỏ.

Kiểm điểm trách nhiệm tập thể

Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Xuyên Mộc cho biết, thời điểm năm 2011 Trung tâm có nhận công văn từ UBND huyện về nội dung khiếu nại của hộ gia đình ông Nguyễn Văn Trung. Qua xem xét, đơn vị có văn bản trả lời về vướng mắc khi hỗ trợ tái định tại xã Bình Châu. Theo đó, xã Bình Châu vào năm 2011 chưa có khu tái định cư để giao đất cho người đủ điều kiện mà phải chờ địa phương có quỹ đất trong những năm tiếp theo.

Ông Ngô Thế Hiếu, Giám đốc Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện thừa nhận việc giải quyết giao đất ở mới cho hộ ông Nguyễn Văn Trung có sự chậm trễ. Một số cán bộ của Trung tâm ở nhiệm kỳ trước đã chậm triển khai hướng dẫn khiến việc bố trí tái định cư cho ông Trung kéo dài đến giữa năm 2023.

Ông Hiếu chia sẻ: “Do lãnh đạo phụ trách đã thay đổi, luân chuyển nhiều lần nên việc theo dõi, xử lý công việc bị gián đoạn, dẫn đến không tham mưu kịp thời cho lãnh đạo cấp trên. Vừa qua, Trung tâm đã họp và kiểm điểm trách nhiệm tập thể về vụ việc”.

Luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP.Hồ Cho Minh) cho biết, người dân muốn khiếu nại, đòi quyền lợi về việc chậm hỗ trợ đất tái định cư cần xem xét nhiều khía cạnh khác nhau. Trong đó, cần xác định thời gian quy hoạch đất tái định cư tại địa phương, tiến độ của dự án và quy trình bồi thường hỗ trợ người dân bị chậm quy hoạch hay không?. Theo khoản 1 Điều 162 Nghị định 181/2004/NĐ-CP về thi hành Luật Đất Đai quy định: Quyết định bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, tái định cư là quyết định hành chính trong quản lý đất. Như vậy người sử dụng đất có quyền khiếu nại đối với các quyết định của cơ quan có thẩm quyền khi có căn cứ cho rằng quyết định đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Trường hợp người sử dụng đất cho rằng chính quyền địa phương thiếu trách nhiệm, kéo dài thời gian bố trí đất tái định cư gây ảnh hưởng đến đời sống thì có thể gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân các cấp.

Ông Ngô Thế Hiếu giải thích thêm về thời điểm tính tiền sử dụng đất đối với kiến nghị của hộ ông Trung. Cụ thể, tại khoản 3, Điều 108, Luật Đất đai năm 2013 về “Căn cứ, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất” quy định: “thời điểm tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là thời điểm Nhà nước có quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất”. Do đó, việc ông Trung đề nghị xem xét áp dụng mức thuế đất của năm 2013 là khó có cơ sở pháp lý để xem xét. Vì gia đình ông Trung được giao đất vào năm 2023.