Xôn xao chuyện sách giáo khoa mới giá cao gấp 2-3 lần sách hiện hành

Từ 177.000 - 301.000 đồng/bộ

Theo công bố của NXB Giáo Dục Việt Nam ngày 17-4, bộ sách giáo khoa lớp 3 có giá bìa 177.000 - 183.000 đồng/bộ (12 đầu sách, chưa bao gồm sách tiếng Anh). Bộ sách lớp 7 208.000 - 209.000 đồng/bộ (13 đầu sách, chưa bao gồm sách tiếng Anh). Bộ lớp 10 246.000 - 301.000 đồng/bộ (tùy thuộc tổ hợp môn học và chuyên đề học tập mà học sinh lựa chọn).

Bộ sách lớp 10 sẽ được tính toán theo thiết kế của chương trình lớp 10 mới. Theo đó mỗi học sinh sẽ cần sách của 7 môn học bắt buộc, 5 môn học lựa chọn và 3 chuyên đề tự chọn.

Mức giá bộ sách lớp 10 của NXB Giáo Dục Việt Nam nêu ở trên mới tính sách của 5/7 môn học bắt buộc (sách môn ngoại ngữ chưa có giá và sách/tài liệu giáo dục địa phương do các địa phương biên soạn), 5 môn học lựa chọn và 3 chuyên đề tự chọn.

Bộ sách giáo khoa Cánh diều các lớp 3, 7, 10 (của Công ty đầu tư xuất bản thiết bị giáo dục Việt Nam liên kết với NXB ĐH Sư phạm, NXB ĐH Sư phạm TP.HCM, NXB ĐH Huế phát hành) có mức giá: sách lớp 3 có mức 220.000 đồng/bộ (chưa tính sách ngoại ngữ); sách lớp 7 mức 255.000 đồng/bộ (chưa tính giá sách ngoại ngữ); với lớp 10, chỉ riêng các đầu sách của những môn học bắt buộc (chưa tính ngoại ngữ, giáo dục địa phương) gần 200.000 đồng.

Các đầu sách thuộc nhóm môn học lựa chọn có mức giá từ 35.000 - 39.000 đồng/cuốn, sách chuyên đề từ 13.000 - 20.000 đồng/cuốn.

Theo ước tính một học sinh cần mua sách thuộc môn học bắt buộc, lựa chọn và chuyên đề như quy định của Bộ GD-ĐT cần khoảng trên 300.000 đồng/bộ (chưa tính sách ngoại ngữ, giáo dục địa phương).

So sánh một cách cơ học với sách giáo khoa hiện hành, mức giá sách giáo khoa mới cao hơn. Cụ thể, nếu bộ sách giáo khoa lớp 3 hiện hành (chưa bao gồm sách ngoại ngữ) chỉ khoảng 60.000 đồng/bộ thì giá sách giáo khoa mới công bố gần 210.000 đồng/bộ.

Tương tự, giá bộ sách giáo khoa lớp 7 hiện hành (chưa bao gồm sách ngoại ngữ có giá bìa gần 120.000 đồng/bộ thì bộ sách giáo khoa mới cũng chưa bao gồm sách tiếng Anh gần 210.000 - 255.000 đồng/bộ.

Sách giáo khoa lớp 10 hiện hành với 13 môn học giá 164.000 đồng/bộ. Bộ sách mới chưa tính môn ngoại ngữ đã khoảng trên dưới 300.000 đồng/bộ.

"Giấy tốt, chống lóa, in đẹp, nhiều hình ảnh"

Đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam khẳng định sau khi công bố giá sách các lớp 3, 7, 10: "NXB Giáo Dục Việt Nam đã đặt tiêu chí phục vụ ngành và xã hội lên hàng đầu. Với phương châm phục vụ là mục đích, kinh doanh là phương tiện đã tiết giảm tối đa các chi phí đầu vào để có giá bán sách giáo khoa phù hợp với mức chi phí của đại đa số các gia đình có con em đi học".

Bên cạnh sách giáo khoa giấy, học sinh còn được thực hành, trải nghiệm trên những cuốn sách điện tử, có điều kiện tương tác, trau dồi kiến thức, kỹ năng trên môi trường kỹ thuật số. Đây cũng là một chi phí được tính vào giá sách giáo khoa.

Các đơn vị xuất bản cũng cho biết thêm sách giáo khoa mới được lựa chọn sử dụng giấy tốt, chống lóa. Sách được in đẹp, nhiều hình ảnh, tranh vẽ hấp dẫn phù hợp với tâm lý học sinh. Sách cũng có những điều chỉnh về kích cỡ, về số trang.

Đó là những lý do các đơn vị này đưa ra để lý giải về chi phí đầu vào bị đội, dẫn tới việc phải tính toán giá bìa ở mức cao hơn mà doanh nghiệp có thể chấp nhận được.

Nhưng nhiều ý kiến cho rằng nhìn vào thực tế hiện nay có nhiều chi phí có thể tiết giảm hơn để giảm giá sách. Cụ thể, sách giáo khoa ở nhiều môn học có thể giảm bớt số trang.

Ngoài ra, một số môn học ở chương trình mới không cần thiết phải có sách giáo khoa, chỉ cần sách giáo viên. Ví dụ môn giáo dục thể chất, hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp.

Trên thực tế ở lớp 1, lớp 2 nhiều giáo viên thể dục cho biết họ chỉ cần sách giáo viên để tham khảo và bám sát yêu cầu của chương trình. Vì môn thể dục là môn học thực hành ngoài trời là chính.

"Trẻ lớp 1 chưa đọc thông viết thạo, đâu có thể đọc và hiểu được nội dung sách giáo khoa môn giáo dục thể chất. Chưa kể sách hướng dẫn rất khó hiểu", một giáo viên thể dục trường tiểu học ở Hà Nội cho biết.

Để học sinh nghèo tiếp cận sách

Một chủ biên sách giáo khoa cho rằng mức giá dù cao hơn khi so sánh ở mức tương đối giữa bộ sách giáo khoa cũ và mới.

"Giá lên 200.000 đồng hay 250.000 đồng/bộ cũng không phải quá cao so với tiêu chí một gia đình", vị chủ biên này cho biết.

Trên thực tế, khi triển khai chương trình cũ nhiều phụ huynh ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn phải mua lại sách cũ để cho con sử dụng. Nhưng chương trình giáo dục phổ thông 2018 triển khai theo hình thức cuốn chiếu, mỗi năm sẽ thêm một lớp ở một cấp học.

Theo đó sách giáo khoa do nhiều đơn vị xuất bản cũng in lần đầu. Không có sách cũ từ nguồn mua giá rẻ hay quyên góp, nhiều phụ huynh có con học các lớp 3, 7, 10 năm học tới sẽ phải mua sách mới.

Ngoài ra, chính sách hỗ trợ tặng sách cho học sinh khó khăn, xây dựng tủ sách dùng chung đã được các đơn vị xuất bản cho biết đã có trong kế hoạch.

Nhưng việc này cũng rất cần có động thái mạnh mẽ từ Bộ GD-ĐT để thu hút những nguồn xã hội hóa khác nhau xây dựng thư viện, tủ sách dùng chung cho các nhà trường, nhất là các trường học vùng khó khăn để học sinh có thể được mượn sách cũ dùng lại thay vì phải mua sách mới vào mỗi năm học.

Đi kèm sách/vở bài tập in

Các đơn vị xuất bản sách giáo khoa đều phát hành đi kèm các loại sách/vở bài tập in. Tuy không nằm trong quy định bắt buộc nhưng từ lâu khi các nhà trường đều áp dụng việc hướng dẫn học sinh học tập dựa trên các sách/vở bài tập in này nên đa số phụ huynh vẫn phải mua.

Nếu tính số lượng sách giáo khoa, sách bài tập đủ để học tập theo hướng dẫn của các nhà trường, số tiền của phụ huynh phải chi trả là khá lớn.

Chưa công bố giá sách môn ngoại ngữ

Theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, môn ngoại ngữ là môn học bắt buộc từ lớp 3 trở lên. Môn ngoại ngữ cũng là môn học có số đầu sách giáo khoa được Bộ GD-ĐT phê duyệt nhiều nhất. Nhưng hiện các đơn vị xuất bản đều chưa công bố giá sách ngoại ngữ.

Nhưng theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, có những cuốn sách giáo khoa ngoại ngữ dự kiến giá khoảng trên 100.000 đồng, chưa kể sách bài tập đi kèm. Điều đó có nghĩa mỗi bộ sách giáo khoa mới sẽ phải cộng thêm ít nhất trên dưới 100.000 đồng.