Vì sao ngành thuế muốn DN tạm nộp 75% thuế thu nhập sau 3 quý?

Nghị định 126 hướng dẫn một số điều của Luật Quản lý thuế sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày mai (5/12). Tuy nhiên, quy định mới về tỷ lệ tạm nộp thuế Thu nhập doanh nghiệp (DN) 3 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế thu nhập phải nộp theo quyết toán năm khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại bị phạt chậm nộp.

Bà Nguyễn Thị Thi, Kế toán trưởng Công ty CP May xuất khẩu Hà Bắc, cho biết doanh nghiệp sẽ gặp khó với quy định trên do chưa thể làm quyết toán theo quý nên rất khó để tạm tính thuế thu nhập nộp trong 3 quý đầu năm.

Bà cũng cho rằng không phải doanh nghiệp nào hiện nay cũng có thể quyết toán thuế theo quý, đặc biệt với những doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp hoặc phụ thuộc thị trường nước ngoài.

Ông Nguyễn T.T (đề nghị giấu tên), chủ một doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Hà Nội, cho biết doanh nghiệp không phát sinh doanh thu đều hàng tháng nên khó có thể làm quyết toán thuế theo quý.

Chủ doanh nghiệp này cũng bày tỏ lo ngại dù quy định tạm nộp nói trên chỉ được áp dụng từ kỳ quyết toán 2021, nhưng khi cơ quan thuế áp dụng cách tính này doanh nghiệp của ông khó có thể đáp ứng yêu cầu và đối mặt nguy cơ bị phạt tiền chậm nộp.

Đảm bảo nguồn thu cho ngân sách

Chia sẻ về vấn đề trên, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh cho biết Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng, các cấp có thẩm quyền trước khi ban hành.

Ông Minh cho biết đặc thù ngân sách của Việt Nam rất khó khăn, đặc biệt với các tỉnh chưa tự điều tiết được ngân sách. Việc điều hành ngân sách phần lớn để phục vụ chi cho các cấp chính quyền, chi cho hoạt động quản lý Nhà nước và số thu ngân sách rất có ý nghĩa với chính quyền địa phương.

Qua theo dõi của Tổng cục Thuế, nhiều doanh nghiệp niêm yết lớn hiện nay có lợi nhuận hàng quý nhưng chưa thực hiện việc nộp thuế theo đúng tiến độ báo cáo. Do đó, việc đề xuất quy định mới nhằm đôn đốc, đảm bảo kịp thời nguồn thu để phục vụ việc điều hành ngân sách cho Chính phủ và các địa phương khó khăn.

“Việc điều hành ngân sách dựa trên nguyên tắc thu theo tiến độ, chi theo tiến độ của nguồn thu. Trong bối cảnh thu ngân sách khó khăn, cần có sự chia sẻ giữa Nhà nước và doanh nghiệp”, ông Minh nói.

Với phản ánh của các doanh nghiệp, ông Minh khẳng định Bộ Tài chính sẽ báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét dựa trên việc cân đối lợi ích toàn xã hội. Lãnh đạo Tổng cục Thuế cho rằng việc một số doanh nghiệp có ý kiến không đồng nghĩa toàn bộ doanh nghiệp có ý kiến tương tự.

Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cũng cho biết trước khi Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ ban hành nghị định mới, cơ quan quản lý đã có số liệu tổng thể của 700.000-800.000 doanh nghiệp cũng như dựa trên hoạt động điều hành ngân sách của 63 tỉnh, thành phố.

Tới đây, ông Minh cho biết Tổng cục Thuế cũng như Bộ Tài chính sẽ tiếp tục cập nhật, lắng nghe, nghiên cứu ý kiến của các doanh nghiệp để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên.

Ngoài ra, do Nghị định 126 có hiệu lực từ ngày 5/12 nên chưa áp dụng cho năm quyết toán 2020. Quy định mới về thuế TNDN sẽ áp dụng từ năm 2021 và các cơ quan sẽ sớm ban hành thông tư hướng dẫn cụ thể.

Cần thông tư hướng dẫn phù hợp

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho biết theo quy định hiện nay, doanh nghiệp được tạm nộp thuế TNDN 4 quý không thấp hơn 80% thuế thu nhập cả năm và thời hạn cuối để tạm nộp thuế này của 4 quý là cuối ngày 30/1 năm sau.

Còn Nghị định 126 quy định thuế TNDN tạm nộp 3 quý đầu năm không được thấp hơn 75% số thuế phải nộp của quyết toán năm.

“Nếu hiểu đơn giản là số tạm nộp theo Nghị định 126 thấp hơn quy định hiện nay nhưng trong thực tế có thể xảy ra tình huống để hoàn thành vượt mức kế hoạch đặt ra nên doanh thu quý 4 tăng cao. Như vậy, nếu quý IV doanh nghiệp kinh doanh tốt, có lãi cao, doanh nghiệp sẽ bị phạt chậm nộp trên số thuế chưa phát sinh trong 9 tháng đầu năm”, bà Cúc chia sẻ.

Theo đó, bà Cúc cho biết quy định trên vẫn chưa áp dụng trong kỳ quyết toán thuế năm 2020 nên số liệu 3 quý đầu năm nay các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi Covid-19 và phục hồi trong quý IV vẫn tính theo cơ chế cũ. Trong khi đó, Nghị định 126 sẽ có thông tư hướng dẫn cụ thể và thực hiện trong năm 2021.

“Hiện nay có một số doanh nghiệp lợi dụng cơ chế tạm nộp 80% cả năm để không nộp thuế quý đầu mà dồn toàn bộ thuế TNDN vào tháng cuối cùng của năm mới thực hiện nộp. Điều này sẽ khiến ngân sách Nhà nước không rải đều”, bà Cúc nói.

Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam đề xuất phương án tính thuế TNDN tạm nộp theo hướng quý I doanh nghiệp phải nộp ít nhất 80% số thuế phát sinh trong quý, tương tự là quý II và III. Như vậy, các doanh nghiệp phải có quyết toán quý dù không phải khai quyết toán thuế nhưng cần có báo cáo tài chính quý và nếu báo cáo tài chính quý thể hiện số thuế TNDN tạm nộp dưới 80% sẽ bị xử lý chậm nộp và xử lý một cách hợp lý.