Vì sao cây phượng ‘nửa lá nửa hoa’ độc đáo?

Phượng vĩ là cây trồng phổ biến, quen thuộc với mọi người khắp mọi miền. Song cây phượng trên đường Thùy Vân, TP. Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng Tàu) được chú ý từ trên mạng xã hội lẫn ngoài đời thực nhờ nửa xanh ngắt lá, nửa đỏ rực hoa.

PGS-TS Đặng Văn Hà, Viện trưởng Viện Kiến trúc cảnh quan và cây xanh đô thị, Trường ĐH Lâm nghiệp Hà Nội, cho hay theo quan sát thì cây phượng nửa lá nửa hoa ở Vũng Tàu có bên nở hoa ở gần phía biển, còn bên nhiều lá hướng về phía đất liền.

Hướng cây phượng sát biển thường xuyên bị gió mặn từ biển thổi nên bị rụng lá. Trong thực tế, có thể thấy rõ trên hoa đào, hoa mai, nếu bên nào bị vặt lá, thiến cành, thì bên đó sẽ ra hoa trước, ra hoa nhiều hơn rồi mới tới bên kia.

Ngoài ra, theo PGS-TS Đặng Văn Hà, có một số nguyên nhân khác nữa cũng khiến cho cây có thể nửa lá nửa hoa. Đó là nếu như phía rễ bị tác động, thân cành bị sâu dẫn đến sinh trưởng kém cũng kích thích hormone nở hoa phát triển, từ đó kích thích phía bên đó ra hoa nhiều hơn.

“Hướng hoa nở nhiều cũng có một con đường cho người đi bộ, cũng có thể trong quá trình làm đường người ta đã tác động một phần nào vào bộ rễ của cây chẳng hạn”, PGS-TS Đặng Văn Hà lý giải.

Có nên can thiệp vào cây trong đô thị để nhân rộng hiện tượng cây phượng nửa lá nửa hoa không? Theo Viện trưởng Viện Kiến trúc cảnh quan và cây xanh đô thị, Trường ĐH Lâm nghiệp Hà Nội, điều này là không nên vì sẽ gây hiện tượng phát triển không bình thường ở cây.

“Có thể quan sát thấy phía cây nở nhiều hoa ấy khi hoa rụng hết thì cành cũng xác xơ hơn phía còn lại. Hoặc nếu phần bộ rễ cây bị tác động, nếu một thời gian không được chăm sóc tốt thì cây sẽ yếu dần, dẫn đến có thể bị chết”, ông Hà nói.

Nửa lá nửa hoa không hiếm trong tự nhiên

Cây nửa lá nửa hoa, hoặc nửa lá vàng nửa lá xanh không hiếm trong tự nhiên tuy nhiên có thể vì không chú ý, nhiều người dễ bỏ qua những điều bất ngờ lý thú.

Anh Chinh Nhân, trú ở thị trấn Tân Phú, Đồng Nai, gửi tới phóng viên Báo Thanh Niên những hình ảnh cây phượng nửa lá nửa hoa ở trước chợ Trà Cổ của thị trấn. Trong hình ảnh có thể thấy cây phượng chia làm hai nửa. Một nửa hướng về phía đường đi thì lá xanh non. Còn nửa hướng về khu nhà dân thì rụng hết lá chỉ còn hoa đỏ rực rỡ.

Còn chị Nguyễn Thị Như Quỳnh, người khởi nghiệp với cửa hàng Quỳnh Thj Fruits & Wines tại TP Vũng Tàu, cho biết 2, 3 năm trước đã thấy cây phượng trên đường Thùy Vân nửa lá nửa hoa. "Tuy nhiên năm nay tôi mới thấy cây hoa phượng bỗng gây sốt, nhiều người tới đây chụp hình hơn", chị Như Quỳnh nói.

PGS-TS Đặng Văn Hà cũng nêu dẫn chứng về một trường hợp cây đa cổ thụ khoảng 400 năm tuổi ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám tại Hà Nội mà ông đã tới tận nơi khảo sát trước đây.

Cây đa đó một bên thì rụng hết lá, một bên thì xanh tươi. Ở bên phía cây rụng lá, thì cành con mới mọc lên cũng chết dần.

“Họ gọi tôi xuống để xem tình hình như thế nào. Hóa ra phía cây rụng lá có một cái sân bê tông vừa cải tạo, có thể tác động khiến cho rễ cây bị yếu đi. Tôi đề xuất phải bón phân, bón đất, chăm sóc cho bộ rễ phát triển bình thường thì cây mới có thể không rụng lá, không chết dần”, ông Hà kể.

“Một ví dụ để thấy một cây phát triển mạnh mẽ, tuổi thọ lớn như cây đa cũng có thể bị tác động bởi bộ rễ do làm sân bê tông mà thành nửa lá xanh nửa rụng lá. Do đó, hiện tượng của cây phượng nửa lá nửa hoa cũng dễ lý giải”, ông Hà nói thêm.

Với những cây nửa lá nửa hoa như cây phượng ở Vũng Tàu cần lưu ý gì trong chăm sóc, bảo vệ? PGS-TS Đặng Văn Hà cho hay cần bón phân, tưới nước, chăm sóc cho bộ rễ của cây khỏe. Cây ở sát biển, gió muối thổi liên tục làm hại cây khiến cây phát triển không bình thường, một nửa hoa một nửa lá cũng khiến cho cây dễ bị lệch tán.

“Nửa ra hoa thì phát triển rất chậm. Nửa bên kia cành lá nhiều, dễ lệch tán, nghiêng cây, nếu không có trụ đỡ thì cây dễ bị đổ. Cần chú ý tỉa cành đảm bảo tán cây cân đối, chăm sóc bộ rễ phía cây bị hại. Đồng thời cần làm nhiều trụ đỡ cao, xung quanh cây phượng”, ông Hà cho biết.