Thủy điện Sông Ba Hạ: Liên danh Hải Âu - Hồng Hà "rộng cửa" tại gói thầu hơn 2,7 tỷ tiết kiệm "nhỏ giọt"?

Dữ liệu từ biên bản mở thầu Gói thầu số 16 do Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ làm chủ đầu tư cho thấy chỉ có duy nhất một nhà thầu tham dự. Đáng chú ý, mức giá dự thầu đưa ra bám rất sát giá gói thầu, khiến dư luận băn khoăn về hiệu quả kinh tế và tính cạnh tranh trong công tác đấu thầu tại đơn vị này, đặc biệt trong bối cảnh các quy định mới của năm 2025 đang yêu cầu rất cao về sự minh bạch.

Kịch bản "một mình một chợ" tại gói thầu sửa chữa

Theo thông tin công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ghi nhận vào lúc 16 giờ 12 phút ngày 20/10/2025, Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ (Chủ đầu tư) đã hoàn thành quy trình mở thầu cho Gói thầu số 16: Sửa chữa nạo vét bể áp lực Cửa lấy nước - Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ (Mã thông báo mời thầu: IB2500375014-00).

Đây là gói thầu xây lắp có quy mô nhỏ, được đấu thầu rộng rãi qua mạng theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Gói thầu thuộc Kế hoạch lựa chọn nhà thầu đợt 09 năm 2025 - Các gói thầu Duy tu, sửa chữa, tư vấn và mua sắm, lắp đặt phục vụ công tác sản xuất kinh doanh năm 2025, theo mã kế hoạch lựa chọn nhà thầu PL2500147496.

Dù được tổ chức đấu thầu rộng rãi nhằm tìm kiếm nhà thầu có năng lực tốt nhất và giá thành hợp lý nhất, tuy nhiên, Biên bản mở thầu (được trích xuất từ Hệ thống e-GP lúc 14 giờ 27 phút ngày 20/10/2025) cho thấy sự "thờ ơ" của các nhà thầu khác khi chỉ có duy nhất Liên danh Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hải Âu - Công ty TNHH Hồng Hà nộp hồ sơ dự thầu.

Việc chỉ có một nhà thầu tham dự tại các gói thầu xây lắp, sửa chữa không phải là hiện tượng hiếm gặp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, khi không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp tại thời điểm mở thầu, áp lực giảm giá để trúng thầu của doanh nghiệp tham dự thường không cao. Điều này phần nào được phản ánh qua con số tài chính cụ thể trong hồ sơ dự thầu của liên danh này.

Bài toán tiết kiệm ngân sách: Giảm chưa đến 1 triệu đồng cho gói thầu 2,7 tỷ

Phân tích sâu vào dữ liệu tài chính từ biên bản mở thầu, có thể thấy bức tranh về tỷ lệ tiết kiệm tại gói thầu này rất khiêm tốn.

Cụ thể, giá gói thầu được phê duyệt là 2.773.782.483 đồng. Nhà thầu duy nhất tham dự là Liên danh Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hải Âu - Công ty TNHH Hồng Hà đưa ra giá dự thầu là 2.772.818.507 đồng.

Như vậy, so với giá gói thầu, mức giá dự thầu của Liên danh này chỉ thấp hơn khoảng 963.976 đồng. Tỷ lệ giảm giá được ghi nhận trong biên bản mở thầu là 0%. Nếu tính toán chi tiết, tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách chủ đầu tư trong trường hợp này là cực thấp, chưa đạt đến con số hàng đơn vị phần trăm.

Trong bối cảnh Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành trong năm 2024, 2025 luôn đề cao mục tiêu hiệu quả kinh tế, việc một gói thầu trị giá gần 2,8 tỷ đồng nhưng mức tiết kiệm chỉ mang tính "tượng trưng" chưa đầy 1 triệu đồng là vấn đề cần được chủ đầu tư xem xét kỹ lưỡng trong quá trình đánh giá E-HSDT (Hồ sơ dự thầu điện tử).

Soi năng lực và cơ hội của Liên danh Hải Âu - Hồng Hà

Theo biên bản mở thầu, Liên danh Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hải Âu - Công ty TNHH Hồng Hà tham dự với tư cách là liên danh, trong đó Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hải Âu đảm nhận vai trò thành viên đứng đầu liên danh.

Về bảo đảm dự thầu, Liên danh đã nộp thư bảo lãnh với giá trị 34.700.000 đồng, có hiệu lực 100 ngày, tương ứng với yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Hiệu lực của hồ sơ dự thầu là 70 ngày. Thời gian thực hiện gói thầu được đề xuất là 40 ngày, khớp với yêu cầu của bên mời thầu.

Với lợi thế là nhà thầu duy nhất tham dự, cơ hội trúng thầu của Liên danh Hải Âu - Hồng Hà là rất lớn, miễn là hồ sơ dự thầu của họ đáp ứng được các yêu cầu về kỹ thuật và năng lực kinh nghiệm theo Bảng tiêu chuẩn đánh giá. Tuy nhiên, việc "một mình một ngựa" về đích với mức giá sát nút cũng đặt ra trách nhiệm nặng nề cho Tổ chuyên gia và Bên mời thầu trong việc thẩm định thực lực của nhà thầu.

Cần lưu ý, năm 2025 là năm bản lề với nhiều dự án duy tu, sửa chữa lớn. Việc lựa chọn nhà thầu không chỉ dựa trên giá thấp nhất (nhất là khi chỉ có 1 nhà thầu) mà còn phải soi chiếu kỹ năng lực thực tế, lịch sử thi công các công trình tương tự để đảm bảo tiến độ và chất lượng cho Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ.

Góc nhìn chuyên gia: Cần đánh giá thực chất, tránh hình thức

Trao đổi về hiện trạng "một nhà thầu tham dự" và "tiết kiệm thấp", Chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định: "Theo quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và mới nhất là Luật số 90/2025/QH15, pháp luật không cấm việc phê duyệt trúng thầu khi chỉ có một nhà thầu tham dự, miễn là quy trình tổ chức đảm bảo công khai, minh bạch. Tuy nhiên, Nghị định 214/2025/NĐ-CP cũng nhấn mạnh trách nhiệm giải trình của chủ đầu tư về hiệu quả kinh tế. Khi giá trúng thầu quá sát giá dự toán, chủ đầu tư cần rà soát lại công tác lập giá gói thầu xem đã thực sự sát với thị trường hay chưa, hay liệu có các rào cản kỹ thuật nào khiến các nhà thầu khác e ngại không tham gia?"

Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Quốc Vũ, Đoàn Luật sư TP HCM chia sẻ thêm dưới góc độ pháp lý: "Thông tư 79/2025/TT-BTC quy định rất rõ về việc đánh giá năng lực tài chính và kinh nghiệm. Trong trường hợp chỉ có một nhà thầu, việc đánh giá càng phải khắt khe hơn để tránh tình trạng 'lọt lưới' các nhà thầu yếu kém nhưng trúng thầu do không có đối thủ cạnh tranh. Mục tiêu tối thượng của đấu thầu là công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Một gói thầu gần 3 tỷ đồng mà tiết kiệm chưa đến 1 triệu đồng thì xét về góc độ hiệu quả đầu tư là chưa cao."

Hiện tại, gói thầu đang trong giai đoạn đánh giá E-HSDT (chấm điểm kỹ thuật). Kết quả lựa chọn nhà thầu sẽ phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ.

Dư luận và các cổ đông đang chờ đợi một kết quả công tâm, minh bạch, đảm bảo đồng vốn đầu tư của Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ được sử dụng hiệu quả nhất, lựa chọn được nhà thầu thực sự có năng lực để thực hiện hạng mục sửa chữa quan trọng này.

Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục theo dõi và thông tin về kết quả lựa chọn nhà thầu của gói thầu này.