Thừa, thiếu vi chất đều gây hại sức khỏe mẹ bầu và thai nhi

Hậu quả khôn lường do thừa, thiếu vi chất

BS. Nguyễn Thị Hiền - Chuyên khoa Sản phụ, BVĐK MEDLATEC cho biết, trong giai đoạn mang thai, thiếu vi chất có thể ảnh hưởng đến sự phát triển, hình thành trí não của thai nhi và thể chất của người mẹ. Nguy hiểm hơn, điều này có thể gây dị tật bẩm sinh, suy dinh dưỡng hoặc sảy thai...

Vì vậy, bổ sung hàng ngày các vi chất là điều cần thiết với tất cả mẹ bầu trong khi mang thai và giai đoạn đang cho con bú, nhằm bảo đảm sự phát triển toàn diện cho bé cũng như sức khỏe cho mẹ.

Theo BS. Hiền, vi chất có rất nhiều loại, trong đó, có những loại mẹ bầu cần ghi nhớ để bảo đảm bổ sung kịp thời như sau:

Canxi: Đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nên xương, răng và đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi. Theo bác sĩ, thiếu canxi có thể là nguyên nhân khiến mẹ bầu mệt mỏi, đau nhức bắp cơ, tê chân, đau lưng, đau khớp, chuột rút; nguy hiểm hơn là lên cơn co giật do hạ canxi huyết.

Đối với thai nhi, thiếu canxi có thể gây suy dinh dưỡng, còi xương bẩm sinh ngay từ trong bụng, biến dạng các xương gây dị hình, giảm chiều dài sơ sinh.

Sắt: Sắt làm nhiệm vụ tạo máu và tham gia vào quá trình tạo hồng cầu. Thiếu sắt, thiếu máu khi mang thai tăng nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân và trầm cảm sau sinh tăng lên.

Kẽm: Bác sĩ cho biết, thiếu kẽm có thể gây vô sinh, sảy thai, sinh non hoặc sinh già tháng, thai chết lưu gần ngày sinh và sinh không bình thường.

I-ôt: Mẹ bầu thiếu i-ôt có thể gây sảy thai tự nhiên, thai chết lưu, mẹ sinh non. Thêm vào đó, thiếu i-ôt trong giai đoạn mang bầu có thể là nguyên nhân khiến trẻ sinh bị đần độn với tổn thương não vĩnh viễn.

Vitamin A, D, B1, B2: Thiếu vitamin A gây khô mắt, hoặc có thể dẫn tới mù lòa vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời. Ngoài ra, đây là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng.

Đối với vitamin D, nếu thiếu vitamin này sẽ ảnh hưởng đến sự hấp thu canxi, khiến trẻ còi xương ngay trong bụng mẹ, sau sinh có khả năng bị nhẹ cân, sâu răng, mềm xương, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ.

Ngoài ra, các loại vitamin B1, B2 thúc đẩy sự phát triển của thai nhi, tốt cho tế bào thị giác, tham gia trong quá trình hình thành da, tạo máu.

Acid folic: Mẹ bầu thiếu acid folic sẽ là nguyên nhân gây thiếu máu, khuyết tật ống thần kinh ở thai nhi.

Vitamin C: Thiếu hụt vitamin C có thể ngăn não thai nhi phát triển hoàn toàn. Đối với mẹ bầu gây chảy máu chân răng, phá vỡ tĩnh mạch mao, làm chậm quá trình lành vết thương, vết bầm tím.

Giúp mẹ bầu bổ sung vi chất phù hợp

BS. Hiền chia sẻ, để biết cơ thể có thiếu hoặc thừa vi chất, cách xác định chính xác là thông qua các chỉ số xét nghiệm. Từ kết quả này và dựa vào tiền sử của mẹ bầu, bác sĩ sẽ tư vấn hướng xử lý kịp thời.

Tuy nhiên, trong thực tế, BS. Hiền vẫn gặp những mẹ bầu chủ quan tự bổ sung vi chất không đúng chỉ định. Với tâm lý chủ quan, ngần ngại đi khám nên việc mẹ bầu tự ý mua các vi chất bố sung diễn ra phổ biến. Sự chủ quan này có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của chính mẹ và thai nhi.

Có trường hợp mẹ bầu tự bổ sung sắt nhưng xét nghiệm lại không thiếu sắt, hoặc thiếu máu không do thiếu sắt, thậm chí sắt dự trữ lại tăng. Bất thường này gặp ở những mẹ bầu mang gen Thalassemia - gen tan máu bẩm sinh, gây thiếu máu nhưng không thiếu sắt. Trường hợp này không có chỉ định bổ sung sắt và các thực phẩm giàu sắt.

Cũng theo BS. Hiền, có những thai phụ vẫn uống canxi hàng ngày theo đơn bác sĩ, nhưng xét nghiệm canxi vẫn thấp. Khi xét nghiệm vitamin D thấy giảm, thậm chí có những trường hợp giảm một nửa so với giá trị bình thường. Trường hợp này phải hướng dẫn bổ sung vitamin D hoặc lựa chọn loại canxi có vitamin D.

Để có thai kỳ an toàn và bảo đảm sức khỏe cho bé ngay từ trong bụng mẹ, cũng như tạo tiền đề cho tương lai phát triển khỏe mạnh, các chuyên gia y tế khuyến cáo: Mẹ bầu nên tuân thủ thăm khám, siêu âm và quản lý thai tại cơ sở y tế uy tín, đồng thời kiểm tra để có hướng bổ sung vi chất hợp lý nếu cần.

Hiện nay, dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà được xem là giải pháp kiểm tra sức khỏe được ưa chuộng, đặc biệt những người khó đi lại như mẹ bầu và gia đình có con nhỏ. Thay vì mất thời gian đến bệnh viện, giờ đây mẹ bầu có thể gọi tổng đài của BVĐK MEDLATEC, sau đó nhân viên y tế của bệnh viện sẽ đến tận nơi lấy mẫu theo đúng lịch. Đi kèm với đó, mẹ bầu được bác sĩ gọi điện tư vấn kết quả miễn phí.

Trường hợp cần kiểm tra chuyên sâu, mẹ bầu cần mang kết quả đến viện, thực hiện khám chuyên khoa.