Thứ trưởng Bộ Xây dựng: 'Hàng nghìn dự án bất động sản sắp được tháo gỡ pháp lý'

Hoàn thiện thể chế là điểm nhấn nổi bật

Phát biểu tại diễn đàn "Thị trường bất động sản giai đoạn mới", Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh bất động sản là lĩnh vực có vai trò và đóng góp lớn cho phát triển kinh tế - xã hội, với tỷ trọng ngành xây dựng và bất động sản trong GDP các năm gần đây chiếm khoảng 11%.

Chính vì vậy, bất động sản luôn là lĩnh vực được Đảng, Nhà nước và Chính phủ đặc biệt quan tâm, thể hiện qua hàng loạt chủ trương, chính sách lớn đã được ban hành trong những năm gần đây.

Nổi bật trong số đó là Nghị quyết 33 về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, với ba nhóm giải pháp trọng tâm: hoàn thiện thể chế và khơi thông nguồn lực cho thị trường; thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án bất động sản.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh khẳng định trong thời gian qua, công tác hoàn thiện thể chế là một trong những điểm sáng nổi bật. Hàng loạt chỉ thị, nghị quyết quan trọng đã được ban hành, đặc biệt là việc sửa đổi, bổ sung 4 luật có liên quan trực tiếp đến bất động sản như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng.

Cùng với đó, hệ thống nghị định, văn bản hướng dẫn thi hành cũng được ban hành tương đối đầy đủ, tạo hành lang pháp lý đồng bộ hơn cho thị trường.

Tuy nhiên, trên thực tế, Thứ trưởng cho rằng quá trình triển khai vẫn còn không ít khó khăn, vướng mắc. Nhận diện rõ vấn đề này, Chính phủ và Quốc hội tiếp tục ban hành nhiều cơ chế mang tính đột phá nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn. Đơn cử như Nghị quyết 171 về cơ chế phát triển nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, góp phần giải quyết những vấn đề tồn tại liên quan đến tiếp cận quỹ đất, đất di dời, đất xen kẹt, qua đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp triển khai dự án.

Gần đây nhất, Nghị quyết 254 tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến xác định giá đất, một trong những khâu then chốt đang ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ nhiều dự án.

"Tổng thể cho thấy, trong giai đoạn vừa qua, công tác hoàn thiện thể chế đã nhận được sự quan tâm, đồng thuận cao và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Các chính sách mới không chỉ góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản mà còn hướng tới minh bạch hóa trình tự, thủ tục đầu tư, tăng cường quyền lợi của người dân và doanh nghiệp, qua đó khẳng định vai trò then chốt của thể chế trong phát triển thị trường", Thứ trưởng nói.

Phát triển mạnh nhà ở xã hội

Song song với hoàn thiện thể chế, Thứ trưởng chỉ ra một thực tế là thị trường bất động sản phát triển nhanh trong nhiều năm đã dẫn đến tình trạng lệch pha cung - cầu, đặc biệt là sự thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung nhà ở dành cho người thu nhập thấp.

Trước thực trạng đó, Chính phủ đã ban hành Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội. Trong quá trình triển khai, với tinh thần “vừa làm vừa sửa”, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 201, đưa ra nhiều cơ chế, chính sách cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn cho phát triển nhà ở xã hội.

Kết quả thực hiện đề án bước đầu ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Các địa phương đã vào cuộc nghiêm túc, thực chất hơn, tạo nên bức tranh sôi động trong phát triển nhà ở xã hội trên cả nước.

Tính đến nay, cả nước có 698 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với tổng quy mô 657.441 căn hộ. Trong đó, có 193 dự án đã hoàn thành, 200 dự án đã khởi công xây dựng, 305 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Kết quả thực hiện năm 2025, cả nước hoàn thành 102.633 căn nhà ở xã hội, vượt kế hoạch đề ra là 100.275 căn, với mức giá trung bình dao động từ 15-25 triệu đồng/m2.

Bộ Xây dựng kỳ vọng đến năm 2026 sẽ đạt khoảng 160.000 căn nhà ở xã hội và đến năm 2030 hoàn thành mục tiêu 1 triệu căn, thậm chí theo mong muốn của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu này có thể được hoàn thành sớm vào năm 2028.

Nhiều dự án đắp chiếu được khởi công lại

Một nội dung quan trọng khác được Thứ trưởng đề cập là công tác tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản tồn đọng của các địa phương trên cả nước. Cụ thể, Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo 751 để tập trung xử lý các dự án vướng mắc kéo dài, đồng thời ban hành Nghị quyết 170 nhằm tháo gỡ khó khăn cho các dự án đã có kết luận thanh tra. Những giải pháp này bước đầu mang lại kết quả tích cực, khi nhiều dự án “đắp chiếu” trong thời gian dài đã được khởi động lại và triển khai khẩn trương.

Theo báo cáo, hiện cả nước còn khoảng 2.991 dự án gặp khó khăn, trong đó có 326 dự án được áp dụng cơ chế theo Nghị quyết 170, có 898 dự án thuộc diện rà soát theo chuyên đề của Thanh tra Chính phủ và thanh tra các địa phương.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, Trung ương cho phép nguyên tắc tháo gỡ, hoàn chỉnh hồ sơ để các dự án đủ điều kiện tiếp tục triển khai.

Thứ trưởng khẳng định trong thời gian tới, các dự án này sẽ từng bước được tháo gỡ, bổ sung nguồn cung cho thị trường và khơi thông nguồn lực cho phát triển.

Trước bối cảnh đó, Thứ trưởng bày tỏ với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, cùng sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, thị trường bất động sản năm 2026 sẽ có nhiều chuyển biến tích cực. Nguồn cung được kỳ vọng gia tăng, đặc biệt là nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có giá phù hợp; các địa phương tiếp tục tháo gỡ dự án khó khăn, phê duyệt dự án mới theo chương trình phát triển, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường và người dân.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Bộ Xây dựng đề xuất một số giải pháp trọng tâm, gồm: tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo hướng thông thoáng, tăng cường phân cấp, phân quyền và bảo đảm tính minh bạch của thị trường; nghiên cứu các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển nhà ở thương mại có giá phù hợp; đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt trong năm 2026 và các năm tiếp theo; thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở theo chương trình, kế hoạch của địa phương; tiếp tục tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tồn đọng nhằm phát huy nguồn lực đưa vào thị trường...