Thủ phủ điều Bình Phước “chuyển mình” để phát triển

Đầu năm, người trồng điều tại Bình Phước khấn khởi hy vọng một vụ mùa thuận lợi khi năng suất ước tính lên đến 1,5 tấn/ha. Nhưng ngay khi vào thu hoạch, giá điều chưa tới 30.000 đồng/kg, thấp hơn so với năm trước. Đến thời điểm cuối vụ, giá điều giảm gần một nửa, chỉ còn trong khoảng 15.000 đồng/kg. Nhìn chung năng suất điều năm nay cao nhưng “rớt giá” khiến người dân “khóc ròng”. Theo tính toán của các nhà chuyên môn, vụ điều mới năm 2020 đạt bình quân 1,5 tấn/ha chỉ cho thu nhập trên 40 triệu đồng/năm.

Cây điều là nguồn thu nhập quan trọng của hơn 71.000 hộ nông dân tại tỉnh Bình Phước. Đây được gọi là thủ phủ điều của cả nước, chất lượng được xếp vào hàng tốt nhất thế giới. Thế nhưng, người trồng điều tại Bình Phước vấn chưa thể cải thiện được cuộc sống từ loài cây này. Theo đánh giá từ các nhà chuyên môn và từ chính nhà nông đến bây giờ điều vẫn là loại cây ít tốn kém chi phí chăm sóc so với các loại cây lâu năm khác như tiêu, cao su, cây ăn trái..

. Nhưng, điều đã không còn là loại cây dễ trồng. Người trồng điều hiện nay không thể phó mặc cho trời rồi đến mùa vụ vẫn có thu như trước. Biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp, trong khi dịch bệnh ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều loại bệnh hại mới phát sinh làm gia tăng chi phí phòng, trừ.

Chưa kể, nếu thời tiết thuận lợi, đầu tư chăm sóc đúng kỹ thuật, điều cho năng suất cao, người trồng điều cũng chỉ vui một nửa, nửa còn lại là tùy thuộc vào giá thu mua. Mấy năm nay, ngành điều đã gặp khó khăn, đặc biệt năm nay ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 khiến ngành điều càng khó khăn. Sản phẩm làm ra không bán được, nhiều xưởng chế biến, gia công phải đóng cửa vì không thể “trụ” được.

Theo ông Phạm Văn Công - Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), thủ phủ điều Bình Phước là trung tâm lớn của cả nước về trồng và chế biến điều xuất khẩu. Thế nhưng, nhà nông trồng điều tuy được hỗ trợ địa lý chỉ dẫn và được tiêu thụ hàng năm lớn, song bà con chưa thể làm giàu từ ngành sản xuất này. Năm nay, ảnh hưởng của dịch ở một số nước tiêu thụ lớn hạt điều khiến cho ngành chế biến và nhà nông càng thêm khó khăn.

Để tháo gỡ khó khăn, giữ vững diện tích điều hiện có, giúp người nông dân yên tâm gắn bó với cây điều, đồng thời tạo sức bật mới cho ngành điều - đóng góp gần 25% trong tổng GDP của ngành nông nghiệp tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU về phát triển ngành điều Bình Phước giai đoạn 2020-2025 và tầm nhìn đến năm 2030.

Trong đó, Nghị quyết số 11-NQ/TU yêu cầu trong năm nay hoàn thành việc lập bản đồ vùng chuyên canh điều của tỉnh; đến tháng 7-2021, sẽ phải xây dựng xong chính sách phát triển ngành điều giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030; gồm các chính sách hỗ trợ về tín dụng dành cho người trồng điều tái canh cây điều, chính sách về liên kết tiêu thụ sản phẩm; tôn vinh người trồng điều... Nghị quyết số 11-NQ/TU được kỳ vọng sẽ tạo ra cú hích thật sự cho cây điều Bình Phước trên cả lĩnh vực canh tác và chế biến.

Đối với canh tác, đó là ổn định diện tích trồng điều trong khoảng 180 ngàn ha; 100% diện tích điều được sản xuất theo quy trình được chứng nhận. Đối với chế biến, nâng cao tỷ lệ cơ sở chế biến có công nghệ hiện đại, đảm bảo nghiêm ngặt an toàn vệ sinh thực phẩm, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt bình quân 1 tỷ USD vào năm 2030...