Rùng mình giếng cổ chứa đầy hài cốt binh sĩ La Mã

Khi khai quật một cái giếng cổ ở Croatia, các nhà khảo cổ phát hiện nhiều bộ hài cốt được cho là của binh sĩ La Mã.

Các nhà khảo cổ học tiến hành khai quật một giếng cổ ở miền đông Croatia đã phát hiện hài cốt của 7 người đàn ông. Những người này bị ném xuống giếng sau khi chết. Ảnh: Mario Novak et al., PLOS One; (CC BY 4.0).

Các chuyên gia cho rằng, 7 thi hài trên thuộc về những binh lính La Mã đã chiến đấu trong Trận Mursa năm 260. Ảnh: Mario Novak et al., PLOS One; (CC BY 4.0).

Những bộ hài cốt trên được tìm thấy vào năm 2011 trong cuộc khai quật khảo cổ trước khi triển khai xây dựng một trường đại học ở Osijek, nơi từng được gọi là thị trấn Mursa dưới thời Đế chế La Mã. Ảnh: PLOS One.

Mặc dù các bộ hài cốt còn nguyên vẹn nhưng chúng được tìm thấy ở nhiều tư thế khác nhau dưới đáy giếng, bao gồm cả tư thế đầu hướng xuống. Chiếc giếng này giống như một ngôi mộ tập thể của họ. Ảnh: PLOS One.

"Có lẽ, tất cả các cá nhân đều bị tước đoạt mọi vật dụng có giá trị bao gồm: vũ khí, áo giáp, đồ trang sức... trước khi thi thể bị ném xuống giếng", ông Mario Novak - tác giả chính của nghiên cứu và là nhà khảo cổ sinh học tại Viện Nghiên cứu Nhân chủng học ở Zagreb, Croatia, cho biết. Ảnh: M. Novak et al., PloS One (2025); CC BY 4.0.

Theo kết quả phân tích, kiểm tra, 7 bộ hài cốt đều thuộc về nam giới trưởng thành. Trong đó, 4 người trẻ tuổi và 3 người trung niên. Một vài người đàn ông đã bị thương trước khi chết, bao gồm chấn thương do vật cùn ở trán, gãy xương sườn và vết thương do vũ khí gây ra. Ảnh: M. Novak et al., PloS One (2025); CC BY 4.0.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện dấu vết cho thấy 7 người đàn ông trên có thể đã bị nhiễm trùng đường hô hấp ngay trước khi chết. Ảnh: M. Novak et al., PloS One (2025); CC BY 4.0.

Các chuyên gia đã xác định niên đại bằng phương pháp cacbon của 4 bộ hài cốt vào nửa sau thế kỷ 3 và niên đại này trùng khớp với hiện vật duy nhất được tìm thấy dưới giếng. Đó là một đồng tiền La Mã được đúc vào năm 251. Ảnh: M. Novak et al., PloS One (2025); CC BY 4.0.

Căn cứ vào vị trí của chiếc giếng ở thị trấn Mursa - khu định cư quan trọng gần khu vực biên giới quân sự La Mã, các nhà nghiên cứu kết luận rằng 7 thi hài trên rất có thể thuộc về những binh sĩ đã chiến đấu trong Trận Mursa vào năm 260. Ảnh: Mario Novak et al., PLOS One; (CC BY 4.0).

Trận Mursa là cuộc chiến giữa hoàng đế Gallienus và vị tướng La Mã Ingenuus - người đã cố gắng chiếm lấy ngai vàng nhưng không thành công. Các nhà nghiên cứu cho rằng, những hài cốt trong giếng có thể là một số người ủng hộ Ingenuus bởi vì các nguồn sử liệu cho thấy hoàng đế Gallienus không hề khoan nhượng với những kẻ bại trận. Ảnh: Mario Novak et al., PLOS One; (CC BY 4.0).