Những khoản tự nguyện khó chối từ

MINH THIÊN

Tiền trường luôn là nỗi lo của các bậc phụ huynh (PH) vào đầu năm học mới. Để chia sẻ gánh nặng với PH, năm học 2023-2024, nhiều tỉnh thành trong cả nước trong đó có Bà Rịa -Vũng Tàu đã ban hành chính sách miễn, giảm học phí cho HS các bậc học từ MN đến THPT.

Học phí được giảm phần nào, nhưng nỗi lo các khoản phụ thu đầu năm học còn đó. Nào là tiền mua tivi, máy lạnh, cây xanh, sơn tường và những khoản không tên khác...

Mới đầu năm học, chị K.C có con đang học lớp 2 tại TP.Vũng Tàu đã nhận được dự toán các khoản đóng góp tự nguyện của hội cha mẹ HS. Nhìn vào các khoản sẽ đóng góp để trang bị cho lớp gồm: 2 máy lạnh 20 triệu đồng; tivi + khung 15 triệu, kệ sách 3 triệu, cây xanh 1 triệu, sơn tường 1,8 triệu đồng, chị K.C chỉ biết thở dài. Dù là các khoản tự nguyện, tùy điều kiện kinh tế, nhưng PH cũng khó chối từ. Bởi lẽ, ngoài chuyện hầu bao, còn có cả nỗi lo áp lực của cha mẹ, lại vô tình trở thành áp lực của con cái…

Lãnh đạo ngành GD-ĐT cũng không khỏi lo âu về vấn đề này. Nhiều văn bản quy định, chấn chỉnh các khoản thu trong trường học, đặc biệt là các khoản phụ thu được ban đầu vào đầu mỗi năm học. Thế nhưng, tình trạng lạm thu vẫn chưa thể bỏ hết được.

Cuối năm học 2022-2023, HĐND tỉnh đã giám sát việc thực hiện Nghị quyết 14 quy định về các khoản thu chi trong các cơ sở giáo dục. Qua giám sát, HĐND tỉnh phát hiện nhiều cơ sở giáo dục còn có những khoản thu chưa đúng với quy định và tinh thần Nghị quyết.

Sở GD-ĐT mới đây cũng đã ban hành văn bản quy định các khoản thu đầu năm. Trong đó, hướng dẫn cụ thể các khoản thu chi và mức thu của từng khoản. Riêng về sử dụng các khoản đóng góp từ PH, Sở GD-ĐT yêu cầu các nhà trường: Hàng năm, căn cứ nguồn kinh phí hiện có (nguồn được giao, nguồn quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp, các nguồn kinh phí hợp pháp khác) đơn vị thực hiện bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa, mua sắm tài sản để phục vụ hoạt động chuyên môn của đơn vị. Không để phụ huynh đưa tài sản vào lắp đặt tại các phòng học, nhà trường không thông qua quy định vận động tài trợ, viện trợ…

Tuy nhiên, những quy định này xem ra vẫn chưa "quản hết" những khoản tự nguyện. Một cán bộ từng công tác trong ngành GD-ĐT chia sẻ, các khoản tự nguyện thực sự rất khó để xử lý. Có kiểm tra, xử lý cũng khó đi đến kết quả cuối cùng.

Điều quan trọng để chấm dứt lạm thu, cần tiến tới xóa được các khoản tự nguyện. Các khoản đóng góp cho nhà trường, xã hội hóa cần thu về một đầu mối là cơ quan quản lý ngành GD-ĐT, để tạo môi trường học đường công bằng giữa các trường học, giữa các PH, HS. Mọi HS đến trường đều được hưởng chế độ bình đẳng như nhau, để không tạo ra hiện tượng trường VIP, lớp VIP. Và tránh được rất nhiều những hệ lụy của nó như tình trạng phân biệt đối xử…