Nhiều địa phương lo không có nơi xử lý rác

Điều này nhằm đảm bảo mỹ quan, tránh nguy cơ tồn đọng rác sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường.

* 2 lần xin giảm công suất

Dự án Khu xử lý (KXL) chất thải xã Quang Trung (H.Thống Nhất) do Công ty CP Dịch vụ Sonadezi làm chủ đầu tư được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng từ năm 2009. Trong đó, quy mô phục vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt chủ yếu của H.Thống Nhất và TP.Long Khánh, khối lượng 169 tấn/ngày. Sau nhiều lần điều chỉnh, dự án hiện tiếp nhận rác của 8 huyện, thành phố với khối lượng khoảng 1,2 ngàn tấn/ngày.

Phó chủ tịch UBND tỉnh VÕ VĂN PHI cho rằng, các nhà đầu tư được giao đất thực hiện dự án phải đầu tư các hạng mục, thiết bị đảm bảo xử lý chất thải theo công suất được duyệt. Sở TN-MT cần khẩn trương làm việc với các KXL, đôn đốc đầu tư công trình, hạng mục xử lý, tái chế chất thải, đồng thời tham mưu giải pháp để KXL hoạt động hiệu quả.

Tại buổi làm việc với Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi vào tháng 10-2022, công ty đã đề xuất giảm công suất xuống 800 tấn/ngày. Đề xuất này chưa được chấp thuận thì cuối tháng 11-2022, công ty có văn bản gửi UBND tỉnh, Sở TN-MT đề xuất giảm khối lượng rác tiếp nhận xuống còn 600 tấn/ngày.

Lý do là so với quy mô ban đầu, KXL đã phục vụ xử lý rác thêm cho 6 địa phương, công suất tiếp nhận cũng vượt hơn 6 lần dẫn đến hạ tầng xử lý rác, hệ thống xử lý nước thải luôn phải vận hành tối đa công suất. Tiến độ sử dụng các ô chôn lấp chất thải trơ hợp vệ sinh tăng nhanh so với tính toán.

Cũng theo công ty, từ năm 2018, nhận thấy quy mô và khối lượng rác tăng, đơn vị đã chủ động làm thủ tục đầu tư dự án Nhà máy điện rác xã Quang Trung nhưng đến nay chưa được Chính phủ phê duyệt. Công ty đề xuất điều chỉnh quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2.000 nhằm bổ sung các ô chôn lấp hợp vệ sinh nhưng chưa được cấp có thẩm quyền chấp nhận, phê duyệt.

Mới đây, công ty tiếp tục có công văn gửi UBND tỉnh, Sở TN-MT và các địa phương thông báo từ ngày 1-1-2023 sẽ tạm ngưng tiếp nhận rác thải của 4 huyện: Long Thành, Nhơn Trạch, Cẩm Mỹ, Tân Phú và giảm tiếp nhận rác của TP.Biên Hòa từ 450 tấn còn 200 tấn/ngày.

Ngay sau đó, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức ký công văn hỏa tốc đề nghị công ty tạm thời duy trì tiếp nhận và xử lý rác thải của 5 địa phương nói trên trong thời gian chờ đấu thầu xử lý chất thải năm 2023, tránh tình trạng tồn đọng rác, gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời, đề nghị Sở Xây dựng khẩn trương tham mưu đề xuất điều chỉnh quy hoạch của công ty.

* KXL phải đảm bảo công suất được duyệt

Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Huỳnh Tấn Lộc cho biết, nhận được văn bản giảm tiếp nhận rác, thành phố đã trực tiếp đến nhà máy nắm tình hình. KXL hiện chỉ còn 1 ô chôn rác diện tích chưa đầy 1ha, nếu duy trì sẽ được hết quý I-2023. Còn khu đất nữa, nếu làm ô chôn lấp rác cũng chỉ cầm cự được hết năm nay.“Công ty có cái khó của công ty nhưng việc giảm tiếp nhận rác thời điểm này là “kẹt” cho địa phương, bởi lẽ các KXL hiện hữu đã đủ công suất. Về lâu dài cần giải quyết các tồn tại của KXL cũng như các KXL đã được tỉnh quy hoạch xử lý chất thải sinh hoạt. Đẩy nhanh tiến độ các dự án điện rác” - ông Lộc bày tỏ.

Phó trưởng phòng TN-MT H.Long Thành Phan Công Minh cho hay, nhận được thông báo của công ty, Phòng đã báo cáo ngay với lãnh đạo UBND huyện kiến nghị tỉnh hỗ trợ để đảm bảo việc thu gom, xử lý rác thải không bị gián đoạn.

Theo ông Minh, H.Long Thành có KXL chất thải tại xã Bàu Cạn đã có quy hoạch dự án điện rác nhưng chưa triển khai. Sở TN-MT, UBND tỉnh hỗ trợ làm việc để chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ dự án này.

Giám đốc KXL chất thải xã Quang Trung (H.Thống Nhất) Trần Thị Thúy chia sẻ, công ty đang gấp rút xin điều chỉnh quy hoạch KLX để bổ sung các ô chôn lấp rác hợp vệ sinh và hạng mục phụ trợ đi kèm. Trường hợp được chấp thuận phương án điều chỉnh cục bộ thì mất khoảng 6 tháng, còn điều chỉnh tổng thể khoảng 1 năm để làm thủ tục theo quy trình. Sau đó, công ty còn phải thực hiện các thủ tục xây dựng, môi trường với tổng thời gian khoảng 2 năm. Đến khi hoàn thành điều chỉnh KXL và đầu tư dự án điện rác thì có thể tiếp nhận 1,2 tấn/ngày đến hết chu kỳ dự án.

Tại Đồng Nai, chất thải rắn sinh hoạt tăng 5-10%/năm, KXL chất thải xã Quang Trung nếu không có các giải pháp về công nghệ, đầu tư công trình sẽ dẫn tới không đủ ô chôn lấp chất thải trơ. Hiện dự án điện rác chưa được phê duyệt nhưng công ty có thể đầu tư lò đốt chất thải phát điện phục vụ nội bộ, khi được chấp thuận chủ trương sẽ hòa vào lưới điện.

Tỉnh đang gấp rút hỗ trợ các doanh nghiệp hoàn tất hồ sơ để tiến hành triển khai dự án đốt rác phát điện nhằm giảm chôn lấp chất thải trơ.

Nếu hiện tại duy trì công suất xử lý 1,2 ngàn tấn chất thải/ngày, khoảng tháng 8-2023, KXL chất thải xã Quang Trung phải tạm dừng vận hành chờ ổn định các ô chôn lấp hợp vệ sinh.