Đứng trước lợi nhuận quá lớn, nhiều doanh nghiệp đã nhập khẩu các loại phân bón hữu cơ vo viên, SA về rồi đóng bao ghi nhãn mác nhập nhèm giống phân vô cơ như: DAP, NPK, URE... bán với giá ngang bằng hoặc thấp hơn phân DAP và NPK chính hiệu, làm gia tăng chi phí cho người nông dân trong khi tác dụng của các loại phân bón nhập nhèm không như mong đợi. Nếu chỉ nhìn vào bao bì, người nông dân như lạc vào "ma trận" phân bón, do các loại này rất khó phân biệt.

Thuốc BVTV cũng là một trong những vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp, góp phần bảo vệ cây trồng, ngăn chặn dịch hại, cải thiện năng suất, chất lượng và mẫu mã sản phẩm. Tuy nhiên, những năm gần đây, trên thị trường, nhất là ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long xuất hiện nhiều loại thuốc diệt côn trùng, chế phẩm diệt côn trùng dùng trong gia dụng và y tế của nhiều công ty thuốc BVTV đăng ký sản xuất nhưng được giới thiệu như một loại thuốc BVTV và được bán tràn lan tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp.

Điều này đã vi phạm quy định tại khoản 3, Điều 31, Nghị định 119/2017/NĐ-CP ngày 01/11/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Trước bối cảnh phân bón giả, thuốc BVTV kém chất lượng trà trộn vào thị trường ngày càng nhiều, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) các tỉnh, thành phố đã kiên quyết vào cuộc. Vừa qua, Cục QLTT tỉnh Sơn La đã ban hành quyết định xử phạt 7 triệu đồng 1 cơ sở kinh doanh bày bán các mặt hàng thuốc BVTV không có giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán và buôn bán thuốc BVTV chung với lương thực, thực phẩm.

Theo QLTT tỉnh Đăk Nông, hiện trên địa bàn tỉnh giá phân bón đã tăng từ 30-50%; cá biệt có những loại tăng từ 80-200%; thuốc BVTV tăng khoảng từ 10-20%. Khi giá các loại phân bón, thuốc BVTV "leo thang", rất dễ xuất hiện các đối tượng "đầu nậu" sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng để trục lợi.

Cục QLTT Đăk Nông đã tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng tuần tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh, buôn bán phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn. Mới đây, lực lượng QLTT tỉnh đã bắt giữ 10 tấn phân bón NPK nhãn hiệu MACROFARM FERTILIZER dấu hiệu nhập lậu. Qua kiểm tra thực tế, số phân bón trên không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam; chủ cơ sở cũng không cung cấp được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ của lô phân bón này.

Ông Nguyễn Văn Trãi - Phó Cục trưởng phụ trách Cục QLTT tỉnh Đăk Nông - cho biết, thời điểm này người dân đang chuẩn bị có nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc BVTV nhiều để chăm sóc các loại cây trồng. Kết hợp với việc giá cả tăng mạnh, rất dễ xuất hiện các mặt hàng giả, hàng kém chất lượng trà trộn vào thị trường để kiếm lợi nhuận bất chính.

"Thực hiện nhiệm vụ được giao, Cục QLTT Đăk Nông đang tích cực bám sát địa bàn nhằm kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật giả, kém chất lượng. Qua đó, từng bước bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, hạn chế thấp nhất những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống của người dân" - ông Nguyễn Văn Trãi khẳng định.

Theo đánh giá của Hiệp hội Phân bón Việt Nam, chỉ riêng ngành nông nghiệp, mỗi năm thiệt hại 2,5 tỷ USD do sử dụng phải phân bón giả, phân bón kém chất lượng. Trong đó, có hàng nghìn đại lý phân phối phân bón tiếp tay cho phân bón giả.