Chiều 31/12, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo Công bố Lệnh của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam công bố các Luật, Pháp lệnh đã được Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khoá XV thông qua.

Tại buổi họp báo, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an đã giới thiệu về Luật Bảo vệ bí mật nhà nước số 117/2025/QH15.

CẤM SỬ DỤNG TRÍ TUỆ NHÂN TẠO ĐỂ XÂM PHẠM BÍ MẬT NHÀ NƯỚC

Theo đó, kế thừa quy định tại Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018, Luật quy định bí mật nhà nước là thông tin quan trọng, do người có thẩm quyền xác định, chưa công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc. Theo quy định của Luật, bí mật nhà nước được chứa đựng trong tài liệu (gồm cả văn bản giấy, văn bản điện tử), vật, địa điểm, lời nói, hoạt động hoặc các dạng khác.

Để đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số quốc gia, Luật bổ sung 2 khái niệm mới về mạng LAN độc lập và văn bản điện tử bí mật nhà nước để bao quát cả dữ liệu số, dữ liệu điện tử.

Cụ thể, “Mạng LAN độc lập” là mạng máy tính cục bộ được thiết lập, giới hạn trong một trụ sở cơ quan, tổ chức, không kết nối với mạng Internet, mạng viễn thông, mạng máy tính khác có kết nối ra ngoài trụ sở đó và có biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn, phòng, chống kết nối, tấn công, thu thập thông tin trái phép; “Văn bản điện tử bí mật nhà nước” là văn bản chứa bí mật nhà nước dưới dạng dữ liệu số được người có thẩm quyền theo quy định của Luật này xác định.

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2025 đã bổ sung quy định nghiêm cấm đối với các hành vi: “xác định bí mật nhà nước đối với thông tin không thuộc danh mục bí mật nhà nước” và “sử dụng trí tuệ nhân tạo hoặc công nghệ mới để xâm phạm bí mật nhà nước”. Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, Luật đã bãi bỏ quy định nghiêm cấm soạn thảo, lưu giữ, truyền đưa bí mật nhà nước trên mạng LAN độc lập không phải mã hóa theo quy định của pháp luật về cơ yếu và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Về phạm vi bí mật nhà nước, Luật quy định phạm vi bí mật nhà nước là giới hạn thông tin quan trọng thuộc các lĩnh vực chưa được công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc.

Theo đó, nội dung điều luật được xây dựng trên cơ sở phân loại lĩnh vực theo quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ và phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy sau sắp xếp tinh gọn (13 lĩnh vực), đây cũng là kết quả nghiên cứu, rà soát, kế thừa Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018 và nội dung bí mật nhà nước tại 35 danh mục bí mật nhà nước hiện hành.

Trên cơ sở phạm vi bí mật nhà nước quy định tại Điều 7 và phân loại bí mật nhà nước quy định tại Điều 8 của Luật, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành danh mục bí mật nhà nước quy định cụ thể từng mức độ mật của bí mật nhà nước theo trình tự, thủ tục chặt chẽ quy định tại Luật.

CẮT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH KHI GIẢI MẬT

Thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2025 đã bãi bỏ thủ tục ủy quyền cho phép sao, chụp đối với cấp phó; bổ sung người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đảng ở cơ quan có tổ chức đảng song song với chính quyền có thẩm quyền cho phép sao, chụp tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước.

Để phù hợp với thực tiễn và đơn giản thủ tục hành chính trong nội bộ, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2025 cũng đã bỏ thủ tục xin phép khi mang tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ phục vụ công tác trong nước và nghiên cứu bổ sung quy định trách nhiệm của người mang tài liệu, vật chứa BMNN ra khỏi nơi lưu giữ, biện pháp bảo vệ, nội dung liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ được giao và việc bài giao lại cơ quan sau khi xử lý xong công việc tại Nghị định của Chính phủ.

Kế thừa quy định tại Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018, Luật giữ nguyên quy định thời hạn bảo vệ đối với bí mật nhà nước độ Tuyệt mật là 30 năm, độ Tối mật là 20 năm, độ Mật là 10 năm nhằm đảm bảo quyền tiếp cận thông tin của công dân. Luật bổ sung quy định thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước đối với dự thảo văn bản chứa nội dung bí mật nhà nước. Đây là quy định mới so với Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018 nhằm bảo vệ toàn diện bí mật nhà nước (cả văn bản dự thảo và văn bản được ký, ban hành chính thức). Đồng thời bổ sung quy định giao Chính phủ quy định việc gia hạn thời hạn bảo vệ bí mật nhà nước đối với văn bản điện tử bí mật nhà nước.

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2025 bổ sung thẩm quyền cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức cho phép sao, chụp bí mật nhà nước thì có thẩm quyền cung cấp, chuyển giao bí mật nhà nước cho cơ quan, tổ chức, cá nhân là người Việt Nam; bổ sung Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội có thẩm quyền cho phép cung cấp, chuyển giao bí mật nhà nước độ Tuyệt mật cho cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài để phù hợp với lĩnh vực chỉ đạo, điều hành của từng chủ thể.

Quy định về giải mật cơ bản được kế thừa nội dung tại Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018; có bổ sung thẩm quyền giải mật cho cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức xác định bí mật nhà nước để phù hợp với chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền; bãi bỏ thủ tục thành lập hội đồng giải mật đối với trường hợp sử dụng BMNN của cơ quan, tổ chức khác mà BMNN đó đã được cơ quan, tổ chức khác giải mật nhằm cắt giảm thủ tục hành chính nội bộ.

Nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2025 quy định tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước độ Tối mật, độ Mật không phải thành lập hội đồng và giao Chính phủ quy định thủ tục tiêu hủy.