Lo không có nơi thu gom, xử lý rác thải

Công ty CP Dịch vụ Sonadezi, chủ đầu tư khu xử lý (KXL) chất thải tại xã Quang Trung (H.Thống Nhất) vừa có văn bản gửi các địa phương về việc ngưng tiếp nhận rác thải sinh hoạt từ ngày 1-7-2023. Đây là lần thứ 3 doanh nghiệp có thông báo ngưng nhận rác.

Điều này khiến các địa phương không khỏi lo lắng nguy cơ tồn đọng rác thải, ô nhiễm môi trường.

* Sẽ ngưng tiếp nhận rác của một số địa phương từ ngày 1-7

Trong văn bản gửi UBND H.Long Thành mới đây, Công ty CP Dịch vụ Sonadezi cho biết, do thủ tục xin điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2.000 của KXL chưa được phê duyệt nên công ty chưa thể thi công ô chôn lấp mới, dẫn đến không có chỗ chôn chất thải trơ. Do đó, từ ngày 1-7-2023, công ty sẽ ngưng tiếp nhận rác thải sinh hoạt từ H.Long Thành để đảm bảo công tác xử lý chất thải.

Xử lý rác thải sinh hoạt tại khu xử lý chất thải ở xã Quang Trung (H.Thống Nhất). Ảnh tư liệu: H.Lộc

Tương tự, trong tháng 5-2023, công ty cũng có văn bản gửi H.Nhơn Trạch, H.Cẩm Mỹ, H.Trảng Bom và TP.Biên Hòa thông báo ngưng tiếp nhận rác thải từ ngày 1-7-2023.

Làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh ngày 2-6-2023, Giám đốc Nhà máy Xử lý chất thải ở xã Quang Trung Trần Thị Thúy cho biết, năm 2023, công ty không tham gia đấu thầu xử lý rác của một số huyện, thành phố. Tuy nhiên, do địa phương không tìm được đơn vị xử lý rác nên công ty vẫn xử lý tạm. Nếu vẫn giữ công suất tiếp nhận rác như hiện tại, đến tháng 1-2024, KXL sẽ không thể tiếp nhận rác thải sinh hoạt của H.Thống Nhất, TP.Long Khánh và rác thải công nghiệp theo các hợp đồng đã ký. Do đó, công ty kiến nghị dừng tiếp nhận rác của một số địa phương từ ngày 1-7 tới; tạo điều kiện cho điều chỉnh cục bộ quy hoạch và rút ngắn các thủ tục pháp lý để thi công ô chôn lấp ngay từ bây giờ.

Tổng giám đốc Công ty CP Dịch vụ Sonadezi Lê Thị Giang cho biết thêm, hiện tại dự án đốt rác sinh hoạt phát điện tại KXL đã được duyệt. Công ty sẽ sớm triển khai nhằm giảm áp lực rác thải. Để đảm bảo hiệu quả dự án, công ty kiến nghị tỉnh phân vùng địa bàn phục vụ nhằm ổn định nguồn rác đầu vào.

KXL chất thải ở xã Quang Trung được cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2008, công suất 400 tấn/ngày. Sau điều chỉnh, công suất tăng lên 1,2 ngàn tấn/ngày và dự báo đến tháng 1-2024 sẽ hết đất chôn lấp rác.

Phó giám đốc Sở TN-MT Trần Trọng Toàn cho biết, ngay khi công ty có văn bản ngừng tiếp nhận rác, Sở đã tiến hành làm việc. Theo báo cáo của công ty, khả năng tiếp nhận rác đến tháng 1-2024, nhưng qua rà soát của Sở TN-MT và Sở Xây dựng thì khả năng tiếp nhận rác của công ty đến tháng 10-2024. Điều kiện là công ty phải cân đối, giảm chôn lấp chất thải rắn công nghiệp.

Sở TN-MT kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng làm việc với Bộ Xây dựng, sớm có hướng dẫn điều chỉnh quy hoạch từ ô chôn lấp chất thải công nghiệp sang chôn lấp chất thải sinh hoạt để đảm bảo xử lý trong thời gian tỉnh chuyển sang công nghệ đốt rác phát điện. Trường hợp bất khả kháng, rác thải sinh hoạt sẽ đưa về KXL tại xã Bàu Cạn (H.Long Thành) để chôn lấp.

* Tính toán lại quy hoạch KXL chất thải

Đầu năm 2000, UBND tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch các KXL chất thải. Năm 2011, quy hoạch này được điều chỉnh, bổ sung cho giai đoạn 2011-2020 tầm nhìn đến năm 2025. Theo đó, tỉnh có 9 KXL với 17 dự án, nhưng đến nay chỉ có 4 dự án tiếp nhận, xử lý rác thải sinh hoạt. Hệ quả là rác thải của 8/11 địa phương dồn về KXL chất thải tại xã Quang Trung. Nay KXL này thông báo ngưng tiếp nhận rác dẫn đến nguy cơ tồn đọng, gây ô nhiễm môi trường.

Thu gom rác thải sinh hoạt tại TP.Biên Hòa

Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho biết, hơn 20 năm trước, tỉnh đã quy hoạch các KXL chất thải. Trong đó, mỗi địa phương đều có 1 KXL (trừ KXL ở Bàu Cạn xử lý rác cho 2 huyện Long Thành và Nhơn Trạch, KXL tại xã Quang Trung xử lý rác cho H.Thống Nhất và TP.Long Khánh). Tuy nhiên, dần dần các nhà đầu tư chỉ chuyên tâm làm rác công nghiệp.

Còn Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi thì cho rằng, 2 năm qua, tỉnh đã nhiều lần làm việc về vấn đề xử lý rác thải nhưng các sở, ngành, địa phương chưa tập trung, ngồi lại cùng DN tháo gỡ các vướng mắc. Cần phải khắc phục tình trạng chậm trễ, linh hoạt trong xử lý để đảm bảo môi trường.

Tỉnh yêu cầu Sở KH-ĐT rà soát, những dự án được phê duyệt, cấp chủ trương đầu tư nhưng không hoặc chậm triển khai thì đề xuất thu hồi. Sở TN-MT phối hợp với Sở KT-ĐT làm việc với chủ đầu tư KXL rác Bàu Cạn về lộ trình, mốc thời gian dự kiến tiếp nhận rác, trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì đề xuất thu hồi dự án. Với KXL rác Tài Tiến (H.Trảng Bom), tỉnh xem xét lại đơn giá xử lý rác đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và DN. Đối với KXL chất thải tại xã Quang Trung, tỉnh thống nhất chủ trương điều chỉnh cục bộ quy hoạch.

Trong quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Sở TN-MT tham mưu tỉnh duy trì 4 KXL rác thải sinh hoạt: Bàu Cạn, Vĩnh Tân, Đa Lộc, Cù Lao Xanh. Các KXL rác hiện hữu muốn tiếp tục hoạt động phải chuyển đổi sang công nghệ đốt rác phát điện.