Khám phá hệ thống hang động Ox Bel Ha và những bí mật cổ đại
Hệ thống hang ngập nước dài hơn 524 km, nơi phát hiện hài cốt 13.700 năm tuổi và nhiều sinh vật đặc biệt, mở ra câu chuyện về nền văn minh Maya cổ đại.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Hệ thống Nước ngầm Quintana Roo (CINDAQ), Ox Bel Ha ở Tulum, Mexico là hệ thống hang động dưới nước lớn nhất thế giới và là hệ thống hang động dài thứ hai trên thế giới, sau Hang Mammoth dài 686 km ở Kentucky. Ảnh: HP Hartmann.
Cụ thể, các nhóm thợ lặn địa chất công bố số liệu mới về chiều dài mạng lưới hang động ngập nước Ox Bel Ha đã được lập bản đồ. Tính đến đầu năm nay, tổng chiều dài các đường hầm ngập nước Ox Bel Ha được xác định là dài ít nhất 524 km. Ảnh: EyeEm Mobile GmbH/Getty.
Tên gọi Ox Bel Ha bắt nguồn từ tiếng Maya, có nghĩa là Ba con đường của nước. Cách đặt tên này phản ánh chính xác cấu trúc phân nhánh dày đặc như mê cung của hệ thống hang động dưới nước, nơi các dòng nước ngầm đan xen, tạo thành mạng lưới khổng lồ nối nhiều hố sụt, giếng trời và hang lớn. Ảnh: D. Riordan/gue.com.
Trước đó, trong một nghiên cứu năm 2020, bán đảo Yucatan là nơi có nhiều hệ thống hang động khổng lồ vì nơi đây có lớp đất mặt mỏng phủ đá vôi, có khả năng hòa tan, cho phép nước mưa nhanh chóng thấm vào các hang động bên dưới mặt đất Đây cũng là lý do tại sao khu vực này có rất ít sông hoặc suối. Ảnh: D. Riordan/gue.com.
Hệ thống hang động dưới nước lớn nhất thế giới Ox Bel Ha là nơi sinh sống của nhiều sinh vật. Năm 2018, các nhà khoa học phát hiện Ox Bel Ha hỗ trợ hệ sinh thái của nó bằng khí Methane. Ảnh: D. Riordan/gue.com.
Khí Methane hình thành bên dưới nền rừng rậm và sau đó di chuyển xuống các hang động, nơi vi khuẩn và vi sinh vật sử dụng nó. Chúng lại trở thành thức ăn cho các loài giáp xác sống trong hang động ngầm cũng như một số loài cá. Ảnh: D. Riordan/gue.com.
Ox Bel Ha nằm gần thị trấn Tulum cổ xưa của người Maya. Nền văn minh Maya tin rằng, các hồ nước, hang động ngập nước khổng lồ dưới lòng đất là cửa ngõ dẫn đến thế giới ngầm Xibalba. Những nơi này cùng với các hồ nước ở Sistema Sac Actun gần đó đã mang đến một số phát hiện khảo cổ quan trọng. Ảnh: gue.com.
Nổi bật là việc các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hài cốt của một phụ nữ khoảng 25 - 30 tuổi, tên là Eve xứ Naharon, có niên đại khoảng 13.700 năm tuổi. Thi hài này có khả năng là hài cốt người cổ nhất được tìm thấy ở châu Mỹ. Ảnh: D. Riordan/gue.com.
Theo nghiên cứu năm 2020, các chuyên gia đã tìm thấy bằng chứng cho thấy thi hài người phụ nữ tên Eve xứ Naharon đã được cố tình đặt trên sàn hang động, nơi chưa bị ngập lụt vào thời điểm đó. Tuy nhiên, điều này cần họ nghiên cứu kỹ hơn để có thể giải mã những bí ẩn về người phụ nữ sống cách đây gần 14.000 năm. Ảnh: Youtube - @cindaqa.c.6412.
