Iran lo lắng khi Mỹ trang bị hàng loạt UAV cảm tử

Mỹ triển khai UAV cảm tử có thiết kế tương tự như Shahed‑136 tới Trung Đông, tăng cường răn đe Iran và mở ra kỷ nguyên chạy đua vũ trang bằng UAV trong khu vực.

Căng thẳng tại Trung Đông leo thang, khi Mỹ triển khai loạt UAV cảm tử LUCAS, mô phỏng thiết kế Shahed‑136 của Iran, ngay sát vùng ảnh hưởng của Tehran. Động thái này cho thấy, Washington sẵn sàng đáp trả bằng sức mạnh công nghệ và số lượng lớn lên Iran, đặt quốc gia này vào thế phải đối phó với mối đe dọa UAV chưa từng có.

LUCAS được thiết kế như một UAV giá rẻ, dễ sản xuất và tầm xa, với chi phí mỗi chiếc chỉ khoảng 35.000 USD, thấp hơn nhiều so với tên lửa hành trình hay UAV chiến đấu truyền thống. Việc Mỹ triển khai số lượng lớn các UAV kiểu Shahed mở ra kỷ nguyên mới trong chiến tranh chi phí thấp, số lượng nhiều thay cho sức mạnh cá thể.

Shahed‑136 từng là biểu tượng UAV của Iran, với khả năng lao thẳng vào mục tiêu, bay xa, và hoạt động liên tục trên chiến trường. Khi Mỹ tạo ra LUCAS với thiết kế tương tự, lợi thế công nghệ mà Tehran từng độc quyền giờ bị san bằng, khiến Iran phải cân nhắc chiến lược sử dụng UAV và các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực.

LUCAS có thể phóng từ nhiều nền tảng khác nhau, bao gồm bệ di động, phương tiện hải quân hoặc căn cứ dã chiến, giúp Mỹ linh hoạt triển khai và giảm phụ thuộc vào sân bay cố định. Điều này cho phép Washington tăng áp lực chiến lược lên Iran, các đồng minh như Houthi ở Yemen hoặc các nhóm ở Syria và Iraq.

Thông qua việc triển khai LUCAS, Mỹ nhấn mạnh khả năng răn đe trực tiếp của mình: nếu Iran tiếp tục mở rộng ảnh hưởng quân sự, cung cấp UAV cho đồng minh hoặc thực hiện các cuộc tấn công khu vực, Washington có thể phản công bằng UAV cùng loại hoặc vượt trội về số lượng, tạo áp lực chiến lược liên tục.

Về phía Iran, nước này lâu nay coi UAV là trụ cột chiến lược để đối phó sức ép trừng phạt và hạn chế năng lực không quân truyền thống. Sự sao chép và triển khai LUCAS của Mỹ phá vỡ thế độc quyền này, buộc Tehran phải xem xét cải tiến Shahed, phát triển UAV tàng hình, tăng tốc độ, hoặc nâng cấp khả năng tác chiến điện tử và phòng thủ.

Hơn thế nữa, sự hiện diện của LUCAS cũng dự báo cuộc đua UAV thế hệ mới tại Trung Đông. Mỹ ưu tiên chiến thuật tấn công bầy đàn và liên kết mạng, trong khi Iran có thể nâng cấp Shahed theo hướng tàng hình, thông minh hơn. Cán cân công nghệ và chiến lược UAV có thể liên tục thay đổi, làm gia tăng nguy cơ leo thang xung đột.

Bên cạnh đó, các quốc gia Vùng Vịnh như Israel, Iraq, Syria và Yemen cũng sẽ là khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp. Khi một bên triển khai UAV tấn công, bên còn lại sẽ tăng cường radar, laser đánh chặn. Điều này có thể tạo ra một vòng xoáy đối đầu và tăng cường vũ khí UAV, làm Trung Đông trở thành vùng thử nghiệm thực tế cho công nghệ chiến tranh mới.

Xu hướng hiện nay cho thấy, UAV giá rẻ, số lượng lớn đang trở thành vũ khí chủ lực thay thế cho máy bay chiến đấu đắt tiền và tên lửa hành trình. UAV cảm tử có thể trinh sát, phá hủy radar, tấn công căn cứ và tiêu hao phòng không đối phương, khiến việc triển khai lực lượng truyền thống trở nên khó khăn.

Trong kịch bản xấu, một vụ tấn công UAV vào cơ sở dầu mỏ hoặc tàu thương mại có thể dẫn tới phản công trực tiếp bằng LUCAS từ Mỹ, kéo theo đáp trả bằng Shahed từ Iran. Vòng xoáy leo thang này đe dọa biến xung đột gián tiếp thành đối đầu trực tiếp, làm gia tăng rủi ro chiến tranh khu vực.

Đồng thời, việc triển khai LUCAS giúp Mỹ kiểm soát thay vì bị Iran dẫn dắt xu hướng UAV toàn cầu. Đây là một bước đi chiến lược, khẳng định của Washington có thể duy trì ưu thế hỏa lực, giữ thế chủ động trong việc răn đe và áp dụng công nghệ UAV hiện đại để chi phối các tình huống chiến lược trong khu vực.

Việc Mỹ đưa LUCAS vào Trung Đông đánh dấu kỷ nguyên UAV mới, nơi số lượng, chi phí thấp quyết định hiệu quả chiến lược. Iran sẽ phải nâng cấp phòng thủ và cải tiến UAV, trong khi Mỹ có thể duy trì áp lực liên tục.