Hai đặc điểm nổi bật của chùm ca bệnh tại sân bay Tân Sơn Nhất

Từ đợt bùng phát dịch tại Hải Dương (27/1) đến trưa ngày 14/2, TP.HCM ghi nhận tổng cộng 36 ca mắc Covid-19. Trong đó, 35 trường hợp là nhân viên sân bay Tân Sơn Nhất và người tiếp xúc gần.

Qua đánh giá lâm sàng và kết quả xét nghiệm của các ca dương tính, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) đưa 2 nhận định cơ bản về ổ dịch này.

Đa số không có triệu chứng bệnh

Đánh giá ban đầu về chùm ca bệnh liên quan đến sân bay Tân Sơn Nhất, HCDC nhận định đa số bệnh nhân không triệu chứng hoặc biểu hiện rất nhẹ.

Trước đó, sau khi ca bệnh 1553 (nhân viên an ninh tại sân bay Vân Đồn) được xác định mắc Covid-19, ngành y tế TP.HCM đã chủ động xét nghiệm tầm soát cho toàn bộ nhân viên sân bay Tân Sơn Nhất. Từ đây, chùm ca bệnh tại ổ dịch lớn nhất thành phố tình cờ được phát hiện.

Từ ca chỉ điểm là BN1979 (nam, 28 tuổi, trú tại TP Thuận An, Bình Dương), thành phố đã tiến hành truy vết thần tốc tất cả người tiếp xúc bệnh nhân. Ngành y tế TP.HCM cũng mở rộng xét nghiệm ở cộng đồng để vừa giám sát chủ động ca bệnh vừa đánh giá toàn diện nguy cơ dịch bệnh tại thành phố. Từ đó, 34 ca mắc liên quan nhóm bốc xếp và người tiếp xúc gần được phát hiện.

Theo báo cáo từ việc theo dõi điều trị của Bệnh viện dã chiến Củ Chi, hầu hết bệnh nhân trong đợt bùng phát này đều không có triệu chứng. Một số ít người có triệu chứng rất nhẹ và không có trường hợp nào có dấu hiệu bệnh nặng.

Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM, cho biết các nghiên cứu dịch tễ học đã chứng minh người nhiễm virus tiền triệu chứng và người nhiễm virus không triệu chứng đều có khả năng lây truyền bệnh.

"Điều này cho thấy nguy cơ lây truyền bệnh trong cộng đồng là luôn tồn tại, đặc biệt là khi không phát hiện được bệnh nhân mới ở cộng đồng trong khoảng vài tuần. Khả năng phát tán virus tại thời điểm khởi phát bệnh được cho là mạnh nhất và sẽ giảm dần trong vài ngày đến vài tuần sau đó", tiến sĩ Hùng nói.

Đánh giá trên 240 bệnh nhân mắc Covid-19 liên quan virus SARS-CoV-2 biến chủng, Cục Y tế Dự phòng cho biết các triệu chứng điển hình bệnh nhân Covid-19 ở Việt Nam thường gặp là sốt, ho, khó thở, mất khả năng ngửi. Tuy nhiên, 71,31% người nhiễm SARS-CoV-2 chủng mới tại Việt Nam không có triệu chứng.

Xét nghiệm âm tính rất nhanh sau khi dương tính

Đây là tình huống mới xuất hiện với bệnh nhân Covid-19 trong đợt bùng phát này. Nhiều trường hợp đã có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 rất nhanh sau một thời gian ngắn được cách ly điều trị tại bệnh viện.

Ngày 10/2, Bệnh viện dã chiến Củ Chi xét nghiệm kiểm tra bệnh nhân Covid-19 sau 2 ngày nhập viện. Kết quả bất ngờ là nhiều trường hợp đã có xét nghiệm âm tính.

Một số chuỗi điển hình như bệnh nhân 2003 (nhân viên bốc xếp tại sân bay Tân Sơn Nhất) đã lây nhiễm cho 3 trường hợp sống trong cùng gia đình là BN2014, 2015, 2016. Kết quả xét nghiệm ngày 10/2 cho thấy chỉ còn bệnh nhân 2014 dương tính, 2 trường hợp còn lại (BN2015, 2016) đã có kết quả âm tính.

Tương tự, L.Q.Q. là nhân viên tại công ty bốc xếp, có kết quả xét nghiệm âm tính nhưng 3 trường hợp tiếp xúc cùng gia đình có xét nghiệm dương tính vào ngày 8/2, được công bố là bệnh nhân 2029, 2030 và 2031.

Kết quả xét nghiệm ngày 10/2 chỉ còn một trường hợp dương tính là bệnh nhân 2030, hai trường hợp còn lại là bệnh nhân 2029 và 2031 đều cho kết quả âm tính với SARS-CoV-2. Đến ngày 13/2, kết quả xét nghiệm cả 3 trường hợp là trên đều đã âm tính.

Khi phân tích riêng nhóm bệnh nhân này, HCDC nhận định bệnh nhân 1979 có triệu chứng ngày 3/2, kết quả xét nghiệm ngày 12/2 vẫn còn dương tính. Trong quá trình điều trị, người này hoàn toàn khỏe mạnh, không còn triệu chứng.

Ngược lại, bệnh nhân 2004, nhân viên sân bay, là người có triệu chứng đầu tiên trong nhóm này (ngày 29/1). Người này có kết quả dương tính ngày 7/2. Một tuần sau (13/2), xét nghiệm mẫu bệnh phẩm cho kết quả âm tính. Tình huống này xảy ra tương tự với bệnh nhân 2066 (cùng nhóm nhân viên bốc xếp tại sân bay).

"Đánh giá sơ bộ chùm 33 ca bệnh cho thấy diễn tiến lâm sàng rất nhẹ và âm tính nhanh. HCDC sẽ phối hợp với các bệnh viện điều trị và đơn vị chuyên môn, các chuyên gia để thu thập các dữ liệu về dịch tễ, dấu hiệu lâm sàng, kết quả xét nghiệm kháng nguyên, kháng thể, giải trình tự gene… để có thể đánh giá sâu hơn về chùm ca bệnh này", HCDC nhận định.

Trước đó, Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP.HCM và đơn vị nghiên cứu lâm sàng của Đại học Oxford (OUCRU), thực hiện giải trình tự với bộ gen thu thập được từ 3 bệnh nhân trong đội bốc xếp tại sân bay, ghi nhận chủng virus liên quan đến ổ dịch này là chủng A.23.1.

Đây là chủng được phát hiện lần đầu ở Rwanda vào tháng 10/2020, sau đó cũng được phát hiện ở một số quốc gia khác. Tuy nhiên, chủng này chưa gây diễn tiến bất thường ở các quốc gia này. Ổ dịch tại sân bay Tân Sơn Nhất là nơi đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á ghi nhận sự lây lan của biến chủng mới này.

Tính từ sáng 10/2 đến ngày 14/2, TP.HCM chưa ghi nhận thêm ca nghi nhiễm mới. Hiện tại, chuỗi lây nhiễm tại sân bay đã ghi nhận tổng cộng 35 bệnh nhân. Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM nhận định chuỗi lây nhiễm này đã được cơ bản được kiểm soát.

Thành phố tiếp tục các biện pháp để cắt đứt hoàn toàn chuỗi lây nhiễm bên cạnh việc tiến hành hoạt động tầm soát rộng ở cộng đồng để đánh gia nguy cơ dịch bệnh.