Gói thầu hơn 11 tỷ đồng tại Đồng Nai: Vì sao chỉ có 2 nhà thầu tham dự?

Vừa qua, Ban Quản lý dự án (QLDA) khu vực Lộc Ninh, tỉnh Đồng Nai đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu xây dựng trị giá hơn 11 tỷ đồng. Công ty TNHH một thành viên Sơn Hoàng Quân đã vượt qua một đối thủ duy nhất để trúng thầu với giá hơn 10,6 tỷ đồng. Quá trình lựa chọn nhà thầu với số lượng nhà thầu tham dự ít ỏi và tỷ lệ tiết kiệm khiêm tốn đang đặt ra những câu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của gói thầu.

Cuộc "so găng" của hai nhà thầu

Theo Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu số 46/QĐ-BQL ngày 02/10/2025, do ông Trịnh Lương Chái, Giám đốc Ban QLDA khu vực Lộc Ninh ký, Công ty TNHH một thành viên Sơn Hoàng Quân (Nhà thầu Sơn Hoàng Quân) đã trúng Gói thầu: Xây dựng thuộc Dự án: Xây dựng 10 phòng học chức năng và nhà tập đa năng Trường tiểu học thị trấn Lộc Ninh B.

Gói thầu này có giá là 11.370.193.407 đồng, được mời thầu rộng rãi qua mạng. Giá trúng thầu của Nhà thầu Sơn Hoàng Quân là 10.642.000.000 đồng, thấp hơn giá gói thầu khoảng 728 triệu đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 6,4%. Thời gian thực hiện hợp đồng là 365 ngày.

Thông tin từ biên bản mở thầu ngày 30/09/2025, gói thầu này chỉ có 02 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu. Ngoài nhà thầu trúng thầu, còn có sự tham gia của Liên danh Hoài Sơn - Trường Thọ với giá dự thầu là 11.006.490.505 đồng.

Báo cáo đánh giá E-HSDT số 16/BC-TKBP ngày 02/10/2025 do đơn vị tư vấn là Công ty TNHH MTV xây dựng Tuấn Khang BP lập cho thấy, cả hai nhà thầu đều được đánh giá "Đạt" ở các bước đánh giá tính hợp lệ, năng lực kinh nghiệm và kỹ thuật. Tuy nhiên, với việc áp dụng phương pháp "giá thấp nhất", Nhà thầu Sơn Hoàng Quân có giá dự thầu thấp hơn nên đã được xếp hạng thứ nhất và đề nghị trúng thầu.

Như vậy, một gói thầu xây lắp có quy mô hơn 11 tỷ đồng, được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng – một hình thức được kỳ vọng sẽ thu hút nhiều nhà thầu tham gia để tăng tính cạnh tranh – cuối cùng chỉ có cuộc "so găng" của hai nhà thầu, với mức giá chênh lệch không quá lớn.

Nhà thầu Sơn Hoàng Quân và "bảng vàng" thành tích đấu thầu

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH một thành viên Sơn Hoàng Quân, có địa chỉ tại tỉnh Đồng Nai, do ông Lê Văn Sơn làm giám đốc. Doanh nghiệp được thành lập từ năm 2015 và là một tên tuổi khá quen thuộc trong lĩnh vực đấu thầu tại địa phương.

Theo dữ liệu, nhà thầu này đã tham gia 34 gói thầu và trúng đến 32 gói. Tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập đạt hơn 71,1 tỷ đồng. Tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của nhà thầu này ở mức khá cao, lên tới 98,33%, đồng nghĩa với việc tỷ lệ tiết kiệm trung bình qua các gói thầu mà doanh nghiệp này trúng khá thấp.

Đặc biệt trong năm 2025, Nhà thầu Sơn Hoàng Quân đã có một hiệu suất ấn tượng khi tham gia 5 gói thầu và trúng cả 5. Điều này cho thấy năng lực và kinh nghiệm đáng nể của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc một nhà thầu liên tiếp trúng nhiều gói thầu với tỷ lệ tiết kiệm không cao cũng là một vấn đề đáng để các cơ quan quản lý và chủ đầu tư quan tâm, nhằm đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Cần nâng cao tính cạnh tranh thực chất

Mặc dù quy trình lựa chọn nhà thầu cho gói thầu trên về cơ bản tuân thủ các bước theo quy định, nhưng việc chỉ có hai nhà thầu tham gia và tỷ lệ tiết kiệm đạt 6,4% đặt ra câu hỏi về tính cạnh tranh thực chất.

Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM, chia sẻ: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã tạo ra một hành lang pháp lý tương đối đầy đủ để thúc đẩy cạnh tranh, công bằng, minh bạch. Tuy nhiên, trên thực tế, việc một gói thầu lớn chỉ có một hoặc hai nhà thầu tham gia không phải là hiếm. Điều này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, cả khách quan lẫn chủ quan, chẳng hạn như yêu cầu của hồ sơ mời thầu quá đặc thù, hoặc do tâm lý e ngại của các nhà thầu khác. Mục tiêu của đấu thầu là tiết kiệm và hiệu quả, do đó các chủ đầu tư cần xem xét kỹ lưỡng để hồ sơ mời thầu thực sự mở, tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu đủ năng lực tham gia".

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ cho rằng: “Đấu thầu qua mạng đã giải quyết được vấn đề minh bạch thông tin, hạn chế sự tiếp xúc trực tiếp giữa các bên. Tuy nhiên, bản chất của cạnh tranh nằm ở việc có nhiều nhà thầu cùng quan tâm và nộp hồ sơ một cách độc lập. Nếu các gói thầu liên tục chỉ có một vài nhà thầu "quen mặt" tham dự và trúng với tỷ lệ tiết kiệm thấp, thì cần phải xem xét lại từ khâu lập hồ sơ mời thầu, các yêu cầu kỹ thuật, cho đến công tác giám sát, đánh giá của chủ đầu tư để đảm bảo không có sự hạn chế cạnh tranh nào, dù là vô tình hay hữu ý".

Việc đảm bảo tính cạnh tranh không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan quản lý mà còn là của chính các chủ đầu tư trong việc tối ưu hóa hiệu quả nguồn vốn ngân sách nhà nước. Câu chuyện từ gói thầu hơn 11 tỷ đồng tại Lộc Ninh sẽ là một bài học kinh nghiệm cần được xem xét, phân tích kỹ lưỡng hơn ở các kỳ tiếp theo.