Bộ Tài chính vừa có cập nhật mới nhất về tình hình giải ngân vốn đầu tư công qua Kho bạc Nhà nước, cho biết tiến độ giải ngân vốn từ đầu năm đến nay vẫn ở mức chậm.

Cụ thể, đến ngày 31/8, lũy kế thanh toán vốn đầu tư công năm 2021 kiểm soát qua Kho bạc Nhà nước đạt khoảng 210.780 tỷ đồng, bằng 41,7% kế hoạch vốn kéo dài và kế hoạch vốn năm 2021 Thủ tướng giao kiểm soát chi qua Kho bạc.

Nếu so với tổng nguồn vốn thuộc kế hoạch vốn kéo dài và kế hoạch vốn năm 2021 Thủ tướng giao, UBND tỉnh giao thêm kiểm soát qua Kho bạc, mức giải ngân 8 tháng qua mới đạt 37,1%.

Vì sao vốn giải ngân chậm?

Trong đó, Bộ Tài chính ước tính đến cuối tháng 8, lũy kế thanh toán vốn đầu tư qua Kho bạc thuộc kế hoạch năm 2021 là 183.718 tỷ đồng, tương đương 42,1% kế hoạch Thủ tướng giao là 436.432 tỷ.

So với cùng kỳ năm trước, mức chi đầu tư công 8 tháng đầu năm nay đã giảm 33.488 tỷ đồng về giá trị và 5,8% so với kế hoạch được giao. So với kế hoạch vốn Thủ tướng giao và UBND tỉnh giao thêm, số chi kể trên mới đạt 36,8% trên tổng kế hoạch là 499.055 tỷ đồng.

Lũy kế thanh toán vốn đầu tư kéo dài năm 2020 sang năm 2021 qua hệ thống Kho bạc đến nay vào khoảng 27.062 tỷ trên tổng số 69.003 tỷ đồng, tương đương đạt 39,2% kế hoạch vốn.

Theo Bộ Tài chính, một trong những nguyên nhân khiến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp là do tác động của dịch Covid-19 diễn ra từ đầu năm tại nhiều tỉnh, thành phố khiến các địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16.

Đặc biệt 19 tỉnh thành phía Nam phải thực hiện giãn cách xã hội từ ngày 19/7 đến nay và Hà Nội giãn cách xã hội từ ngày 24/7 đến nay, đã tác động trực tiếp đến tiến độ triển khai thực hiện, thi công các công trình.

Bên cạnh đó, việc giá nguyên vật liệu sắt, thép tăng đột biến từ đầu năm cũng phần nào ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án.

Bộ Tài chính cho biết thêm việc chưa phân bổ hết số vốn ngân sách Nhà nước năm 2021 được giao còn có nguyên nhân khách quan do kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đến cuối tháng 7 mới được Quốc hội thông qua, nên nhiều dự án khởi công mới chưa có trong kế hoạch đầu tư giai đoạn 2016-2020 phải chờ kế hoạch đầu tư giai đoạn 2021-2025 được Quốc hội thông qua mới có cơ sở để phân bổ, giao kế hoạch vốn ngân sách.

Bên cạnh đó, kế hoạch vốn thuộc chương trình mục tiêu quốc gia năm 2021 chưa được Thủ tướng giao là 16.000 tỷ đồng do hiện nay các chương trình mới đang trong giai đoạn lập và thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi.

Chuyển dòng vốn sang các dự án khả thi

Đối với nguồn vốn nước ngoài, cơ quan quản lý cho biết sự phản hồi của nhà tài trợ ODA khi được xin ý kiến rất chậm, đặc biệt là song phương, thời gian thẩm định và phê duyệt tài liệu đấu thầu của nhà tài trợ chậm, dẫn đến thời gian lựa chọn nhà thầu kéo dài hơn, chậm trao hợp đồng so với các dự án trong nước.

Bên cạnh đó, trong tháng 1 năm nay, các chủ đầu tư tập trung hoàn thiện hồ sơ thanh toán vốn đầu tư công năm 2020 với số vốn khoảng 51.065 tỷ đồng và làm thủ tục kéo dài kế hoạch vốn năm 2020 sang năm 2021. Đến tháng 2 lại trùng với kỳ nghỉ Tết Nguyên đán nên các yếu tố này cũng góp phần ảnh hưởng đến tiến độ thanh toán kế hoạch vốn năm nay.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công với mục tiêu đạt 95-100% kế hoạch được giao cả năm, trong đó đến hết quý III giải ngân đạt tối thiểu 60% kế hoạch, Kho bạc Nhà nước, Bộ Tài chính cho rằng các cấp có thẩm quyền cần sớm hoàn thiện thủ tục đầu tư đối với vốn thuộc chương trình mục tiêu quốc gia để có thể hoàn thành việc giao 16.000 tỷ đồng số vốn chương trình này tới các chủ đầu tư, làm căn cứ triển khai thực hiện.

Bộ Tài chính cũng đề nghị các Bộ, ngành, địa phương sớm giao kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, để các đơn vị thuộc và trực thuộc triển khai thực hiện các dự án.

Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng yêu cầu các chủ đầu tư khẩn trương nghiệm thu khối lượng, hoàn thiện hồ sơ thủ tục gửi Kho bạc làm cơ sở kiểm soát thanh toán vốn đầu tư.

Các Bộ, ngành, địa phương thực hiện rà soát, nắm bắt tiến độ thực hiện của tất cả dự án trong phạm vi quản lý để thực hiện điều chỉnh kế hoạch vốn từ các dự án không có hiệu quả, chậm giải ngân sang dự án có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn để sớm hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng.