Đơn vị nào chịu trách nhiệm về sự cố sạt lở bờ kè ở vùng ven Sài Gòn?

Phương Anh Linh

Để xảy ra sự cố sạt lở bờ kè bảo vệ khu dân cư Tắc Sông Chà tại huyện Cần Giờ vào giữa năm 2018, TP.HCM đã xác định trách nhiệm của hàng loạt doanh nghiệp và các sở ngành.

Thanh tra TP.HCM vừa có thông báo kết luận thanh tra toàn diện sự cố công trình xây dựng kè bảo vệ khu dân cư (KDC) Tắc Sông Chà tại ấp Bình Mỹ, xã Bình Khánh, huyện Cần Giờ. Chủ đầu tư dự án này là Khu Quản lý đường thuỷ nội địa, nay là Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông Thành phố.

Đoạn kè bảo vệ KDC Tắc Sông Chà bị sạt lở vào tháng 6/2018.

Theo Thanh tra Thành phố, sự cố công trình xây dựng bờ kè bảo vệ KDC Tắc Sông Chà vào tháng 6/2018 đã bộc lộ nhiều sai phạm, thiếu sót trong quá trình chuẩn bị đầu tư lẫn thực hiện dự án. Dù không gây thiệt hại về người nhưng sự cố làm kéo dài thời gian hoàn công, chậm tiến độ, ước tính giá trị đoạn kè bị sạt lở tối thiểu là 15,4 tỷ đồng.

Kiểm định và giám định cho thấy, nguyên nhân chính dẫn đến sự cố công trình thuộc về chuyên môn kỹ thuật và năng lực của các nhà thầu trong việc khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công, thi công xây dựng và giám sát thi công xây dựng.

3 đơn vị chịu trách nhiệm về sự cố sạt lở bờ kè bảo vệ KDC Tắc Sông Chà, đó là: Công ty CP Tư vấn xây dựng Thuỷ Lợi – Thuỷ Điện Nam Việt (Công ty Nam Việt), Công ty CP Đê kè và Phát triển nông thôn Hải Dương (Công ty Hải Dương) và Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng Thủ Thiêm (Công ty Thủ Thiêm).

Trong đó, Công ty Nam Việt là nhà thầu tư vấn khảo sát xây dựng bước lập thiết kế bản vẽ thi công – dự toán. Trong hồ sơ thiết kế dự án, nhà thầu này chưa đề cập, đánh giá hết các yếu tố bất lợi làm thay đổi sơ đồ chịu lực và giảm độ ổn định của công trình. Chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ giám sát tác giả nên chưa kịp thời phát hiện việc thi công chưa phù hợp.

Quá trình thi công dự án, Công ty Hải Dương thiếu đo đạc, không quan trắc thường xuyên để phát hiện biến đổi mái kè và địa hình lòng sông dưới chân mái kè, cũng như hình thành hố xói sâu dưới chân kè để có giải pháp xử lý kịp thời.

Còn Công ty Thủ Thiêm thì không giám sát chặt chẽ theo trình tự thi công, biện pháp thi công được duyệt. Cụ thể, Công ty đã cho phép nhà thầu thi công hoàn thiện kết cấu sau kè trong khi chưa đo đạc nghiệm thu mái kè và chưa thi công hoàn thiện toàn bộ mái kè.

Bên cạnh đó, theo kết quả thanh tra và đơn vị giám định, Công ty TNHH Tư vấn thiết kế xây dựng Nhật Minh và Viện kỹ thuật Biển cũng có trách nhiệm liên quan đến sự cố sạt lở bờ kè bảo vệ KDC Tắc Sông Chà.

Chủ đầu tư dự án, tức Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông Thành phố, chưa thực hiện đúng theo lưu ý của Sở Giao thông vận tải (GTVT); để nhà thầu “buông lỏng” giám sát; vi phạm nguyên tắc “không đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu” trong việc phê duyệt, lựa chọn nhà thầu của một số gói thầu…

Về chi phí ước tính tối thiểu 15,4 tỷ đồng để khắc phục sự cố, theo quy định và điều khoản ràng buộc trong hợp đồng với chủ đầu tư, các đơn vị tham gia không sử dụng vốn ngân sách của Thành phố để thanh toán chi phí này.

Để xác định chính xác giá trị thiệt hại đối với đoạn kè bị sạt lở, chủ đầu tư phải phối hợp với nhà thầu bảo hiểm công trình xây dựng là Liên danh Tổng Công ty CP Bảo hiểm Quân đội – Tổng Công ty CP Bảo hiểm Bưu Điện kiểm tra, giám định; yêu cầu nhà thầu bảo hiểm xây dựng công trình chi trả chi phí khắc phục sự cố công trình theo quy định.

Về biện pháp khắc phục hậu quả đoạn kè bị sạt lở, sau khi có kết quả giám định nguyên nhân của UBND TP.HCM, Sở GTVT đã chỉ đạo chủ đầu tư nghiên cứu điều chỉnh thiết kế công trình, thẩm định phê duyệt điều chỉnh thiết kế để triển khai thi công xây dựng công trình.

Để xảy ra những sai phạm như nói trên, UBND TP.HCM giao Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Thành phố và Giám đốc Sở GTVT kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý phù hợp tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm của tập thể, cá nhân có liên quan.