Đối đầu trên 'đường bay vàng' TP.HCM - Côn Đảo

Ngay từ khi Bamboo Airways mở các đường bay thẳng từ Hà Nội, Hải Phòng và Vinh đi Côn Đảo, Vietnam Airlines và hãng bay thành viên Vasco đã có những điều chỉnh nhất định để bảo vệ "đường bay vàng" của Vasco.

Bước sang năm 2021, áp lực cạnh tranh từ Bamboo Airways ngày một rõ rệt hơn khi hãng tuyên bố mở đường bay thẳng giữa TP.HCM và Côn Đảo, đối đầu trực tiếp với Vasco và Vietnam Airlines.

Đặt chân vào "đường bay vàng"

Đã nhiều năm trở lại đây, bay Côn Đảo là sân chơi riêng của Vasco, hãng bay thành viên của Vietnam Airlines. Do đặc thù đường cất hạ cánh ngắn của sân bay Cỏ Ống, chỉ có máy bay ATR 72 của Vasco có thể hạ cánh ở sân bay này, giúp hãng nghiễm nhiên độc quyền đường bay.

Vasco từng có đối thủ cạnh tranh đường bay Côn Đảo là Air Mekong, tuy nhiên hãng bay này đã phá sản vào năm 2013. Phải tới năm 2020 khi Bamboo Airways mở đường bay Côn Đảo, Vasco mới lại có hãng bay cạnh tranh sau khoảng 7 năm một mình một sân.

Áp lực đến từ Bamboo Airways lớn hơn từ Air Mekong khi hãng biên chế dòng máy bay phản lực khu vực riêng để khai thác đường bay Côn Đảo, cạnh tranh trực tiếp với máy bay cánh quạt ATR 72 của Vasco về trải nghiệm bay.

Với phản lực khu vực cấu hình hơn 100 ghế, những chiếc Embraer 195 từ Bamboo Airways còn có lợi thế về tính kinh tế khi một slot bay có thể khai thác được nhiều khách bay hơn. ATR 72 của Vasco có cấu hình 68 ghế, đồng nghĩa mỗi chuyến bay bằng Embraer 195 chở được lượng khách gần gấp đôi.

Ở chiều ngược lại, Vasco có lợi thế về kinh nghiệm khai thác đường bay Côn Đảo. Đây là đường bay chủ lực của Vasco khi theo thống kê của Cục Hàng không, cả năm 2020 hãng bay này khai thác 8.754 chuyến bay, trung bình 24 chuyến/ngày thì trên đường bay Côn Đảo hãng đã khai thác với tần suất 20 chuyến/ngày.

Do đã khai thác lâu dài cùng đội bay 5 chiếc ATR 72, Cục Hàng không hiện ưu tiên Vasco về slot bay (khung giờ cất hạ cánh) trên các đường bay đến Côn Đảo, trong khi Bamboo Airways sẽ nhận phần slot bay còn lại, đây là lợi thế không nhỏ dành cho Vasco.

Buộc phải thay đổi

Tuy nhiên mới đây Bamboo Airways đã thông báo sẽ chính thức khai thác đường bay TP.HCM - Côn Đảo từ tháng 2, mang phản lực khu vực Embraer 195 cạnh tranh trực tiếp với Vasco trên đường bay chủ lực. Động thái này từ Bamboo Airways không gây bất ngờ cho Vietnam Airlines và Vasco khi hai hãng đã chuẩn bị sẵn cho cuộc đối đầu sòng phẳng.

Cụ thể, Vietnam Airlines đang đẩy nhanh quá trình thay thế đội bay ATR 72 đã có tuổi của Vasco. Những chiếc ATR 72 mà Vasco đang biên chế có tuổi đời đã hơn 10 năm, đi kèm là những điểm thua thiệt về trải nghiệm bay của máy bay cánh quạt như tốc độ, tiện nghi hành khách cũng như tiếng ồn động cơ.

Việc thay thế dàn ATR 72 bằng phản lực khu vực đã được hãng lên kế hoạch từ nhiều năm. Sự xuất hiện của Embraer 195 từ tay chơi mới khiến Vietnam Airlines phải đẩy nhanh kế hoạch.

Cụ thể, đầu tháng 9, hãng đã thông báo tìm thuê phản lực khu vực, bao gồm cả thuê khô và thuế ướt (không bao gồm và có bao gồm tổ bay). Theo thông báo từ Vietnam Airlines, hãng muốn nhận máy bay thuê bắt đầu từ quý I/2021, không yêu cầu cụ thể dòng máy bay.

Trước đó vào tháng 4, hãng cũng đã thông báo muốn thuê khô 5 chiếc phản lực khu vực để thay thế dàn ATR 72 ngay trong năm 2020. Loại máy bay mà hãng hướng tới là Embraer E175Plus hoặc Bombardier CRJ900, tuy nhiên tới nay chưa có chiếc nào được doanh nghiệp biên chế vận hành.

Khi chưa có phản lực khu vực để cạnh tranh, trong ngắn hạn, Vasco cùng Vietnam Airlines đã có điều chỉnh về giá vé cũng như đưa ra những chương trình ưu đãi cho đường bay Côn Đảo. Từ chỗ là đường bay đắt đỏ tính theo khoảng cách bay, các đường bay đi Côn Đảo đang giảm giá mạnh, có thời điểm giảm giá một nửa so với cùng kỳ 2019.

Với việc giá vé giảm mạnh cùng trải nghiệm bay tốt hơn từ phản lực khu vực, hành khách đang là những người hưởng lợi trực tiếp từ cạnh tranh trên đường bay Côn Đảo. Tuy nhiên với Vasco, việc từ một mình khai thác bay Côn Đảo đến phải đối đầu với một đối thủ nặng ký sẽ là thách thức trong tương lại gần của hãng.

Thách thức này sẽ càng lớn hơn khi Bamboo Airways không dừng lại ở sân bay Côn Đảo. Dàn Embraer 195 của Bamboo Airways đang tăng mạnh về số lượng và lãnh đạo hãng cũng đã có tuyên bố về việc sẽ mở mạng bay tới những sân bay có đường bay ngắn mà Vasco đang độc quyền như Rạch Giá, Cà Mau hay Điện Biên.

Với việc chuẩn bị bay TP.HCM - Côn Đảo, Bamboo Airways đã trực tiếp tạo áp lực cạnh tranh lớn tới Vasco, khiến hãng bay thành viên của Vietnam Airlines buộc phải chuyển mình để không thua ngay trên sân nhà Côn Đảo.